Dat de ‘populistische’ partijen geen ernstige beleidsvoorstellen hebben over migratie, is tot daar aan toe, vindt Ive Marx. Wat verwacht je anders. Maar dat ook partijen die zichzelf graag profileren als verantwoordelijk en bekwaam, er geen hebben, is meer dan teleurstellend.
Ive Marx – De Standaard
Het wordt stilaan een pijnlijk, deprimerend schouwspel. In het beste geval levert een verkiezingscampagne enig spektakel op dat zelfs als het inhoudelijk niet veel voorstelt, toch de nodige amusementswaarde heeft.
Kandidaten die elkaar neersabelen met spitse oneliners, het voorspelbare opbod van onbetaalbare beloftes, dat alles overgoten met een genereuze portie rivaliteit, venijn en, naar je mag hopen, humor.
De vroege campagne heeft voorlopig weinig amusementswaarde, laat staan dat er veel te lachen valt. Hoe triest is het niet om te moeten vaststellen dat we nog maar eens in een situatie zijn terechtgekomen waar er om het hardst geschopt wordt naar een zondebok. Hadden we ons niet voorgenomen dat nooit meer te doen?
Dat de gekende pestkoppen van de speelplaats toch weer bezig zijn, is één zaak. Dat zowat de hele klas meedoet, of op zijn minst meeheult, is iets anders.
Ik heb het dan over: de Migrant. Vooral dan de niet-Europese migrant. Laten we maar gewoon benoemen over wie het gaat: mensen van kleur. De Vreemden.
Migratie is zogezegd hét thema van de verkiezingen. Toch voor 22 procent van de Vlamingen, volgens De Stemming van deze krant en de VRT.
Dat wil zeggen dat 78 procent andere prioriteiten heeft, maar laten we de zaken niet te ingewikkeld maken in verkiezingstijd.
Als migratie al niet het thema was, dan is het dat nu zeker wél. Het gaat over weinig anders meer. Een duivelse, zichzelf voedende spiraal groeit uit tot een politieke tornado. Je kunt zo al zien hoe dat zal eindigen. Wie erin slaagt het thema te claimen, wint de verkiezingen.
Is het dan onterecht dat migratie zo’n prominent thema is? Zeker niet. Migratie veroorzaakt onbehagen. Je kunt dat betreuren, je kunt dat proberen te ontkennen, maar zo is het.
Xenofobie komt in vele varianten, de ene al subtieler dan andere. Ook mensen die er zichzelf helemaal van vrijpleiten, zijn merkwaardig genoeg vaak vooral omringd door mensen die verdraaid sterk op henzelf gelijken.
Natuurlijk is migratie een perfect legitiem verkiezingsthema. Zeker in ons land. We zijn zowat het meest gefaalde migratieland in Europa, heb ik ooit geschreven.
Zowat nergens is de achterstand van mensen met een migratieachtergrond problematischer dan hier, of het nu gaat over onderwijs, werk of welvaart. Tot en met de tweede en derde generatie.
We hebben decennia van beleid gekregen dat haaks stond op die realiteit, of ze totaal ontkende.
Denk aan de snel-Belgwet van destijds. Die was er wellicht nooit gekomen als er een beetje treffelijk over was nagedacht en gedebatteerd. Maar dat kon niet, want migratie was lang een taboeonderwerp, zeker na Zwarte Zondag.
Het is meer dan ironisch dat de prille overwinningen van het toenmalige Vlaams Blok beleid uitlokten dat de partij alleen maar groter heeft gemaakt.
Nu mag ook wel gezegd dat we ooit de pioniers waren van het inburgeringsbeleid. Dat wordt weleens vergeten. We doen nog altijd grote inspanningen, hoewel het altijd beter kan, zoals onlangs nog bleek uit een Oeso-rapport.
Hoe bedroevend is het dan dat de aanbevelingen in zo’n rapport nauwelijks figureren in het debat. Helemaal niet, zelfs. Ik vraag me af hoeveel politici er zelfs maar een blik op hebben geworpen.
Stof genoeg voor een degelijk debat. Maar dat is niet wat er vandaag wordt gevoerd. Men grossiert in hysterie, hyperbolen en onzin.
Zinvolle, haalbare beleidsvoorstellen zijn ver te zoeken. Dat de ‘populistische’ partijen daar niet mee afkomen, is tot daar aan toe. Wat verwacht je anders.
Maar dat ook partijen die zichzelf graag profileren als verantwoordelijk en bekwaam, dat nalaten, is meer dan teleurstellend.
Dat Australische model, moeten we dat nu echt ernstig nemen? Alleenstaande asielzoekers op straat laten staan als beleid, werkelijk? Alleen hooggeschoolde migranten binnenlaten? Veel succes.
Dat we van deze kleine lap grond pal in het midden van Europa een enclave van gecontroleerde migratie kunnen maken, is pure volksverlakkerij.
En draait het nu echt allemaal om migratie? Zou het niet om meer gaan? Veel kiezers willen een systeemschok. Geef ze maar eens ongelijk.
De begrotingssituatie is deerniswekkend, hoognodige hervormingen blijven uit. Het land is geblokkeerd. De politiek slaagt er zelfs niet in om het eigen huis op orde te brengen.
Aanzuigeffecten zijn blijkbaar een mindere bekommernis als het om eigen voordelen gaat. Voor een zoveelste bespreking over de afschaffing van de Senaat was er niet eens genoeg volk. Enzovoort.
Als de nederlaag dan toch de onvermijdelijke, misschien wel verdiende en wie weet zelfs ooit heilzame uitkomst van 9 juni is, ga dan tenminste ten onder in stijl.
Stop met meeheulen en schoppen naar mensen die vaak al de grootste miserie hebben gezien. Blijf met opgeheven hoofd de ideeën verdedigen waar je ooit voor stond of hoopte voor te staan. De ideeën waarvoor je ooit in de politiek stapte.
Als je dat zelfrespect niet meer kunt opbrengen, verwacht dan ook geen respect meer van de kiezer.
Ive Marx is hoogleraar (UAntwerpen) en doceert vooral in de opleiding sociaal-economische wetenschappen.
Lees ook
Hendrik Vos – Europa is vol – Libanon is veel voller
Lees ook
Vul hieronder de zoekopdracht Migratie in en vind meer berichten.
Bron: De Standaard