Erfgoed Edegem
Erfgoed Edegem
Erfgoed Edegem is de koepelorganisatie van alle verenigingen en individuen in Edegem die met erfgoed bezig zijn. Zij zetten zich in voor de belangen, de bewaring, de restauratie en de ontsluiting van het erfgoed in Edegem.
De drie groepen die onder de koepel van Erfgoed Edegem vallen zijn:
Daarnaast zijn er heel wat mensen die deel uitmaken van Erfgoed Edegem, omwille van hun interesse in erfgoed of omdat ze bijvoorbeeld een privécollectie beheren.
Bron: Lokaal Bestuur
Edegem in alle straten
Vroeg jij je al eens af wie Richard Goossens, Jean Noté, Valentina Le Delier, Frans Kusters en Eugenio Pacelli waren? Of waarom Edegem er vandaag zo uitziet? Je bent niet de enige.
Naar aanleiding van 850 jaar Edegem begon Pierre Hens zo’n drie jaar geleden met de redactie van zijn Edegemse straten- en wijkenboek: ‘Edegem in alle straten’.
Een ode aan de rijke geschiedenis van de straatnamen in Edegem
Peter Crombecq
Klik op de hyperlinks of de foto’s voor de verhalen van Peter
De familie De Greef is al vanaf de 18de eeuw aanwezig in Edegem. De eerste 100 jaar als wevers, Leonard De Greef was de laatste. Daarna zijn er vooral cafébazen en bakkers.
In dit deel van het verhaal volgen we vooral de wevers in de familie.
Was Leonard echt de laatste wever?
(Archief François De Greef)
De familie De Greef is al vanaf de 18de eeuw aanwezig in Edegem. De eerste 100 jaar als wevers, Leonard De Greef was de laatste. Daarna zijn er vooral cafébazen en bakkers.
In dit deel van het verhaal volgen we vooral de bakkers in de familie.
Wie maakte nu de beste speculaas?
Onafhankelijkheidsstraat 91, vroeger en vandaag
(HAE & Google Street View)
Vooral wevers, cafébazen en bakkers.
Deel 3: De cafébazen en de smetter
De familie De Greef is al vanaf de 18de eeuw aanwezig in Edegem. De eerste 100 jaar als wevers, Leonard De Greef was de laatste. Daarna zijn er vooral cafébazen en bakkers.
In dit deel van het verhaal volgen we vooral de cafébazen in de familie.
Foodbar Oud Edegem vandaag
Links naast de kapel van Onze-Lieve-Vrouw-Troost-in-Nood
(HAE, Google Street View)
Wie in Edegem Glaze Jozef zegt, weet meestal wel wat er bedoeld wordt: de crèmerie in de Onafhankelijkheidsstraat. Die bestaat al meer dan 75 jaar en het geheime recept wordt al 3 generaties doorgegeven van vader op zoon.
(archief Glace Jozef)
De families Keulemans hebben op meerdere plekken in Edegem hun stempel gedrukt.
Denken we maar aan het historische café ’t Saske en aan de winkel van Louis van de Zilveren. Van de Zilveren?!?!
Ivo Keulemans, bijgenaamd ‘De zilveren’
Soms kom je wel eens onverwachte en grappige verhalen tegen als je in de Edegemse archieven duikt. Maar er zijn ook Edegemnaars die dat kunnen door in hun geheugen te duiken. Zo’n Edegemnaar is Georgetta Polak-Opdebeek. Zij vertelt onder meer over haar grootouders, geboren bijna 150 jaar geleden.
(archief Georgetta Polak-Opdebeek)
Rademaker Charel De Ryck volgde zijn broer André vanuit de Zuiderkempen naar Edegem. Maar hij had nog andere talenten: sociale cafébaas, muzikant in de Sint-Rosaliafanfare, begenadigd schrijnwerker en een ondernemend aannemer.
En dat laatste zou Edegem geweten hebben, 150 jaar lang …
(Collectie HAE)
De partner van Mattie De Ryck zegt wel eens al lachend: “De familie De Ryck kwam hier aangereden met paard-en-kar, sloeg 4 palen in de grond en daarrond is Edegem ontstaan.”
Het is natuurlijk een boutade, maar de onderliggende gedachte is dat de De Rycks in Edegem heel wat betekenden. Deel 1 vertelt over 4 generaties aannemers die veel huizen hebben gebouwd in Edegem, dit deel gaat over de impact van de familie op het sociale leven van vele Edegemnaars.
Het gebouw heeft een hele geschiedenis achter de rug maar begon als een café met bomen voor de deur en een terrasje met verschillende tafeltjes.
In een rustige Hovestraat met een paar huizen.
De Prins Boudewijnlaan was eigenlijk een privéweg op een privédomein. Maar ze ontsnapte en drong binnen in de Elsdonkwijk. Later werd ze bedreigd door tunnels en viaducten. Maar ze overleefde en bleef een laan, haar prinselijke naam waardig.
Was café ’t Boske vroeger een gevangenis?
Jos Verbeemen werd voor zijn huis aan de Bessemsstraat 27 door veldwachter Daelemans aangehouden en geboeid. Hij had zijn vrouw Meintje Aerts afgerammeld. Zij wandelden de Doelveldstraat in, richting Hoofsche Steenweg. Op de hoek sloten ze Jos op in de gevangenis. Was er een gevangenis? In de Doelveldstraat?
Meesters Bal leerden Edegemnaars schrijven en rekenen, 150 jaar lang
Jan Bal gaf les, op het kerkhof, aan de Edegemse jongeren. Jan was schoolmeester en koster, hij en zijn nakomelingen zouden dat meer dan 150 jaar blijven doen. Adriaan Bal gaf bier, over het kerkhof, aan de Edegemse ouderen. Adriaan Bal was smid en herbergier, hij en zijn nakomelingen zouden dat meer dan 150 jaar blijven doen. Maar pastoor Paulus Pletinckx was niet tevreden, helemaal niet …
Hoe de families De Weerdt hun stempel drukten op het Edegem van vandaag
Tine De Weerdt opende op maandag 15 april 2024 Kafé Kwafé in Huis Hellemans. Families De Weerdt vertoeven al eeuwenlang in Edegem. Zij boerden in Buizegem, aan het Arendsnest en op het Molenveld. Zij bestuurden Edegem, maar weigerden ook om burgemeester te worden.
Een verhaal over De Weerdt in Edegem.
Twee Edegemse families en een professor die geschiedenis schrijft
Ludovicus Neyens, Louis voor de vrienden, kwam uit Olen als seizoenarbeider meehelpen op Hoeve Crouwels. Hij en zijn nakomelingen woonden in huizen en straten die afgebroken en verdwenen zijn. Niemand had kunnen vermoeden dat Louis’ kleinzoon zou helpen bij het schrijven van het belangrijkste Edegemse referentiewerk ‘Geschiedenis van Edegem’. En zo die gesloopte huizen en verdwenen straten terug tot leven te brengen. Ontdek een flink stuk verdwenen Edegem.
Het huis bij de Sint-Antoniuskerk, eeuwenoud en authentiek (deel 1)
Al meer dan 300 jaar staat er aan de ingang van de Sint-Antoniuskerk in Edegem een huis met een bijzondere geschiedenis. Het was eeuwenlang een herberg, wagenmakerij en schrijnwerkerij. Maar de laatste eeuw niet. Dan was hier het winkeltje van de juffrouwen De Herdt. En dat was pas speciaal…
Het huis bij de Sint-Antoniuskerk, eeuwenoud en authentiek (deel 2)
Al meer dan 300 jaar staat er aan de ingang van de Sint-Antoniuskerk in Edegem een huis met een bijzondere geschiedenis. Het was eeuwenlang een herberg, wagenmakerij en schrijnwerkerij. Maar de laatste eeuw niet. Dan was hier het winkeltje van de juffrouwen De Herdt. En dat was pas speciaal…
Officieel noemde ze de Peetersstraat, maar met een breedte van gemiddeld 115 cm was ze smaller dan een doorsnee voetpad. Ze was 81 meter lang en in het midden stonden 7 huizen, dwars op de weg, in kruisvorm zeg maar. En daar woonden vele gezinnen, waaronder twee die in Edegem geschiedenis schreven, letterlijk!
Dit verhaal herbeleeft een deeltje van het post- en brouwverleden van Edegem en illustreert de onverwachte en toevallige verwevenheid van Edegemse families. En er is de Zero Club, opgericht voor het drinken van Zerobier, waar je flink Tipsy van werd.
In deel 1 herbeleefden we een stukje Edegemse brouwgeschiedenis. Deel 2 vertelt over legendarische boerderijen, de allereerste post, een bekende leraar en een historisch zangkoor. Anthoon en Felix hebben met dit alles een heel speciale band. Een genetische band. Wie zijn Anthoon en Felix?
In het begin van de 19de eeuw leefde er maar één familie Aerts in Edegem. Zij hadden een herberg A La Belle Vue. De familie zal een stempel drukken die tot vandaag nog zichtbaar is. De gevel van Den Belvu aan de Strijdersstraat 29-33. Of toch nog een beetje…
1964, vier jongetjes van 8 jaar, waaronder mezelf, bikkelden op de speelplaats van de Rijkslagere School, elke ochtend tijdens de speeltijd. Totaal onwetend dat op dezelfde plek, 50 jaar eerder, een Edegems monument stond. Een windmolen, in de Molenstraat. Waar is de molen? En waar is de straat?
Joris Van der Mueren
Klik op de hyperlinks of de foto’s voor de verhalen van Joris
Toen ik ontdekte dat Axel Nort gewoonweg Nand Buyl heette en Kapitein Zeppos, Senne Rouffaer wist ik het zeker, ik zou acteur worden.
Het Shoppingcenter Wijnegem, ‘Shop Eat Enjoy’ heet het nu. Ik weet nog begin jaren 90 toen het open ging en iedereen zijn mond vol had van dit uniek complex in de Antwerpse regio. De meeste mensen dachten dat deze verzameling van winkels, zo dicht bij elkaar, vernieuwend en nooit gezien was in deze contreien. Niets was minder waar.
Vrijdag de 13de was volgens een oude volkswijsheid een ongeluksdag en dat zouden we geweten hebben bij ons in Edegem in september 1968. Zo rond de middag hoorden we sirenes loeien en vanuit de wijk Molenveld verscheen een zwarte rookwolk en een geur van verbrande plastiek prikkelde onze neus. Onverwachts ging de schoolbel en werden we in zeven haasten naar onze klaslokalen gestuurd. Daar vernamen we dat er brand was uitgebroken in ‘den depot van de GB’ aan de Drie Eikenstraat.
Tijdens de zomermaanden, ik weet niet meer of het juli of augustus was, we kenden alleen maar ‘bijna vakantie en bijna terug naar school’, werd de toen nog rustige de De Burletlaan afgesloten vanaf de Maan zodat je de Ster niet meer kon bereiken. De Maan en de Ster waren voedingswinkels/kruideniers.
Het moet zo begin jaren 60 zijn geweest toen het voormalig parochiehuis op het Kerkplein op ‘Den Elsdonk’ leeg kwam te staan. De kerkfabriek had besloten om aan de overzijde van het plein een nieuwe ontmoetingsplaats te bouwen voor de vele jonge gezinnen die zich in die jaren kwamen vestigen aan de andere kant van de Prins Boudewijnlaan,’ het Molenveld’ genaamd. Het Molenveld werd een kroostrijke wijk met vele kinderen.
We beleefden dolle tijden in jeugdhuis Limerick. Carnaval, oudejaar, bonte avonden… Steeds amuseerden we ons reuze. Limerick had ook een echt huisorkest.Enkele leden, allemaal rasechte Elsdonkenaars hadden een heuse popgroep opgericht: Haphazard. Ze speelden covers van bekende liedjes en ik herinner mij dat hun favoriet nummer Jin-go-lo-ba was van de rockband Santana.
Pierre Hens
Klik op de hyperlinks of de foto’s voor de verhalen van Pierre
De bekendste inwoner van Buizegem is ongetwijfeld Meneerke van Buizegem. We weten niet echt wie hij is of wanneer hij juist leefde. Toch spreekt hij tot onze verbeelding, want hij slaagde erin om de hele Buizegemse gemeenschap tegen zich in het harnas te jagen. Ze hebben hem (symbolisch) gevonnist en opgehangen. Dat feit wordt door heel Edegem nog ieder jaar herdacht en ‘gevierd’ op meiavond.
Ongeveer negentig jaar geleden stort een brandend vliegtuig van de maatschappij Sabena neer op de Elsdonk in Edegem. Het Historisch Archief van Erfgoed Edegem reconstrueert dit gebeuren aan de hand van enkele krantenartikelen.
