Rolf Falter is historicus en auteur van onder andere De geboorte van Europa en 1302 − Het jaar van de mythe. Hij pleit voor een sterk Europees defensiebeleid.
Rolf Falter - De Morgen
20 februari 2025
Leestijd: 5 min
Stop nu even met jammeren over Washington. Na de voorbije week moet je als Europeaan het bewind daar als onbetrouwbaar incalculeren. En dus zelf het probleem aanpakken, hoe groot en urgent ook.
Bewijzen dat we dat in Europa kunnen.
Yes, we can.
Trump heeft ons een trap in onze lethargie gegeven. Willen we nog meedraaien, of slaan we resoluut de weg naar Bokrijk in?
Sinds 1945 weten we dat defensie enkel zin heeft op de dimensie van dit kleine continent, zoals Amerika en de Sovjet-Unie toen demonstreerden.
De defensie-uitgaven van het Rusland van Vladimir Poetin liggen dit jaar voor het eerst hoger dan die van de EU en het Verenigd Koninkrijk samen. Dus moeten we daartegen minstens samen onze voorzorgen organiseren.
Heb vooral geen angst om dat echt Europees, dus democratisch te doen, in de eeuw waarin burgers een paternalistische aanpak niet meer slikken.
Stel de kiezers de vraag of ze defensie nu als een nood zien. Vind een formule waarmee je zoveel als mogelijk een Europees mandaat creëert.
Yes, we can.
Kiezers in heel West-Europa kozen in de jaren tachtig voor regeringen die Amerikaanse kernraketten op hun grondgebied plaatsten. Ondanks reusachtige betogingen (en stevige argumenten) tegen, en toen al bakken fake news uit Moskou.
Maak je plan.
George Marshall bouwde tussen 1938 en 1943 in Washington een onoverwinnelijke wereldmacht from scratch. Zo ambitieus hoeft nu niet.
Vertrek van een analyse van de sterkten en zwakten van Poetins leger. Zorg ervoor dat die sterkten grotendeels afgedekt zijn over pakweg vijf jaar. De economie van de EU en Groot-Brittannië samen is tien keer die van Rusland.
Yes, we can.
Speel in op de automatisering van defensie. Soldaten op de grond en zelfs in tanks zijn nog louter prooien voor drones.
Als je ambitie toch defensief is − oorlog is sowieso zinloos geworden − kan je met drones en afweer tegen raketten al ver komen.
De Oekraïners zijn specialisten in het eerste, Israël in het tweede. Beide zijn ook specialisten in het minimaliseren van doden bij de eigen troepen.
Duizenden kernwapens, zoals bij Poetin, hoeft niet. Maar hoe reageren als Moskou straks met een bom op Brussel dreigt?
Je hebt afschrikking nodig, met kernwapens op duikboten onder meer. Britten en Fransen zouden al 500 kernbommen hebben, wat stevig is.
Maak eventueel een Europese kernmacht die complementair is aan de hunne, met bestellingen in Parijs en Londen.
De Europese twijfel of Amerika zijn kernwapens zal inzetten indien Moskou enkel Europa viseert, bestaat ook al sinds de Suezcrisis van 1956.
Een paar tienduizenden manschappen dan. Oekraïne houdt vandaag alleen al drie jaar stand aan een heuse frontlijn. En er zijn nu al enkele duizenden soldaten uit de rest van Europa in de landen aan de oostgrens van het NAVO-gebied, een kleine 300 Belgen in Roemenië onder meer.
Urgent zijn wel betere transportmogelijkheden, opleiding in de nieuwste snufjes en bakken kogels, artillerie, en bommen.
Geld zou geen probleem mogen zijn. In tijden van hoge nood mogen deficits altijd, al dan niet met wat besparingen elders.
Of we daarbij op 3 of 5 procent van het bbp uitkomen zien we wel.
Yes, we can.
Vergeet even het ‘Europees’ leger. Gebruik, samen met de Britten, de NAVO-structuren en vul die louter Europees in, als aparte ‘pijler’ binnen het geheel.
De Europese Unie moet nu snel de eengemaakte markt voor legermateriaal creëren, al was het maar om de prijzen te doen zakken.
Om snel te beslissen zal de top van Europa inderdaad af en toe landen zoals België niet meteen bij de besluitvorming betrekken. Dat is eigenlijk in de aanloop naar cruciale besluiten in een EU-top ook al zo. Let wel dat je ze aan boord houdt.
Vergeet de boodschap aan de Russen zelf niet. Stel hen, als Europa, op termijn open grenzen voor, een samenwerking en vrijhandel die net geen EU-lidmaatschap is, ook dus met het nieuwe EU-lid Oekraïne.
Dan worden grensbetwistingen irrelevant, zoals bij Fransen en Duitsers. Dat is de ergste nachtmerrie voor dictators als Poetin, die altijd een buitenlandse vijand nodig hebben.
En je zal nog een tijdje moeten schuilen onder een Amerikaanse paraplu. Voor dekking in de lucht, ter zee en in de ruimte.
Trump lijkt te overtuigen daar nog even voor te zorgen. Het helpt als je kan hard maken dat al over twee jaar zijn kosten voor Europese defensie fors naar omlaag gaan.
Benieuwd naar de reactie trouwens. Telkens de Europeanen in de voorbije decennia zelfs maar een poginkje waagden om hun militaire autonomie uit te bouwen kreeg Washington koudwatervrees. Zouden die dan nog wel defensiebestellingen plaatsen in Amerika? En braaf onderdanig zijn aan het Witte Huis?
Laten we uit dat laatste vooral geen valse hoop putten. De keuze hier in Europa is verdomd simpel.
Vertrouwen we, tegenover een losgeslagen dwaas en crimineel als Poetin, onze veiligheid helemaal toe aan een ook behoorlijk dwaze Trump, die enkel naar Amerika kijkt?
Aan Radio Ga Ga? Of nemen we dat zelf in handen?
Yes, we can.
Rolf Falter is historicus, gewezen journalist, politiek adviseur, docent en Europees ambtenaar. In mei verscheen van hem ‘1302, het jaar van de mythe’, bij Lannoo.
Lees ook
Bron: De Morgen
