Elke dag verdwijnt in Vlaanderen 5 hectare onder het beton, voor woningen, bedrijfsterreinen, stallen en sportparken. Zo bouwen we er om de drie maanden een stad als Leuven bij. Nochtans praat de Vlaamse regering al tien jaar over de betonstop (die tegenwoordig bouwshift heet): er zou enkel nog gebouwd worden op al ingenomen ruimte. Maar zolang de nieuwe regels niet officieel van kracht gaan, blijven gemeenten en provincies lustig bossen kappen en verkavelingen in overstromingsgebied vergunnen. We trokken de lieslaarzen aan en maten de schade van de verwoestende bouwwoede op.
Raf Liekens – De Morgen/Humo
‘Wat er in Liedekerke gebeurt, zie je in heel Vlaanderen. Op sommige plaatsen staat het bordje ‘Te koop’ letterlijk onder water’
´Ze zullen moeten wachten tot ik dood ben’, snuift Guido De Bodt (66) uit Liedekerke. ‘Ik verkoop geen stuk van mijn grond om een verkaveling in mijn tuin te krijgen. Dertig jaar geleden wilde de gemeente dat gebied al aansnijden. De buren gingen rond met een petitie tegen dat plan. Maar nu ze poen nodig hebben, verkopen ze wel. Ik niet.’
Guido De Bodt woont naast het Valierbos, een groene buffer tegen het geraas van de Affligemstraat, een drukke invalsweg naar het centrum van Liedekerke. Hij wijst naar zijn tractorkot.
‘Dat heb ik wat hoger gebouwd, om te vermijden dat het water mijn machien kapot maakt. Nu was het droog in februari, maar soms is het hier heel drassig.’
Als het hard regent, is het bos een nuttige spons. Toch werd een deel twee jaar geleden gerooid. Een grasvlakte ligt nu te wachten op de komst van een Lidl-supermarkt en twee woonblokken met 32 flats.
De gemeente wil ook het resterende moerasbos kappen voor een verkaveling. Maar zelfs na een kurkdroge maand staan sommige delen onder water. We bellen aan bij Arne (26), die met zijn ouders tegen het bos woont.
Arne: “Zodra het tien dagen regent, staat onze achtertuin blank. Gelukkig ligt ons huis wat hoger, maar als het water tot aan de garage komt, worden we bang. Dan zetten we binnen alle tafels en meubels op bakstenen en moeten we onze kelder leegpompen. Dat gebeurt om de twee à drie jaar. Bij de overstromingen van 2003 stond het water binnen 80 centimeter hoog. En in 2010 nog eens. Bij onze overburen, en de straten die nog dichter tegen de Dender liggen, was het nog erger.”
Zijn moeder, Myriam, toont foto’s van de waterrampen die ze al heeft meegemaakt.
Myriam: “Op kerstavond 1994 zijn we hier komen wonen. Een maand later hoorde ik het water in onze kelder lopen. We kochten een dompelpomp en die heeft al veel werk gehad.
“Begin 2003 stond het water in onze straat 120 centimeter hoog. Met bootjes bracht de Civiele Bescherming ons warme maaltijden. Wij zaten op een eiland, omgeven door water. We hadden geen verwarming en bruikbaar toilet meer. Het water stond tot boven onze kachel, onze verwarmingsketel hadden we gedemonteerd.
“Uiteindelijk zijn we met ons gezin bij familie gaan logeren. Achteraf moesten we onze keuken vervangen en hebben we ons huis anders ingericht. Maar dat vocht krijg je nooit meer uit de muren. En in 2010 was het weer prijs.”
Ze is erg ongerust over de bouwwoede in Liedekerke.
Myriam: “Al die verharding zorgt ervoor dat wij nog meer water moeten slikken. Aan de overkant van de spoorweg lagen vroeger weilanden die mochten overstromen. Daar hebben ze industriegebied van gemaakt.
“De komst van de Lidl en de woonblokken zal ons huis nog meer in gevaar brengen. En wij hebben hier niet eens een Lidl nodig! Liedekerke heeft twee vestigingen van Carrefour, een Colruyt, een Delhaize.”
Haar zoon maakt zich zorgen over een waterbom, zoals Wallonië er twee jaar geleden één moest slikken.
Arne: “Volgens simulaties van de Vlaamse overheid zal het water hier dan 2 meter hoog staan, en 1 meter hoog op de plaats van de Lidl.
“Dat er dan nog plannen in de lade liggen om de rest van het bos te rooien voor een extra verkaveling, is te gek voor woorden. Dat is een moeras: de mensen die daar komen wonen, zullen dezelfde ellende meemaken als wij.”
ACHTERKAMERPOLITIEK
Het Valierbos is een erkend en nat natuurgebied dat in het winterbed van de Dender ligt. Hoe is het mogelijk dat een stuk daarvan bebouwd mag worden?
Klaas Blondé (Natuurpunt Denderstreek vzw): “Omdat dat stuk in het gewestplan is ingekleurd als woonzone.
“Na de overstromingen van 2003 en 2010 adviseerde de Vlaamse overheid om dat te herbekijken. Tot 2017 vond iedereen dat het gebied ingekleurd moest worden als natuur- of landbouwgebied.
“Maar sommige mensen hebben er alles aan gedaan om het als woonzone te behouden.”
Wie dan?
Blondé: “Cd&v is hier al decennia heer en meester, met Etienne Schouppe op kop. Hij is geen burgemeester meer, maar als voorzitter van de gemeenteraad heeft hij nog altijd een stevige vinger in de pap. Door zijn ervaring in de nationale politiek kent hij ook de weg in de Vlaamse administratie.”
Wat bedoelt u?
Blondé: “Er zijn vreemde dingen gebeurd. Toen Lidl en projectontwikkelaar ION de aanvraag indienden, regende het negatieve adviezen.
“De provincie, het Comité voor Kleinhandel, Natuur & Bos, de dienst Omgeving van de Vlaamse overheid: allemaal vonden ze het onverstandig om daar een supermarkt en woonblokken te bouwen. De gemeente verleende toch een vergunning.
“In een latere fase werden sommige negatieve adviezen omgebogen, onder politieke druk. Zo adviseerde het Comité voor Kleinhandel plots positief, omdat 5 van de 120 parkeerplaatsen werden omgezet in een fietsenstalling.
“Alle andere bezwaren – niet gelegen in kernwinkelgebied, niet kernversterkend, tegen het Vlaams en provinciaal beleid – bleven overeind. Dat is toch niet ernstig?
“Toen wij in beroep gingen bij de provincie, gebeurde hetzelfde: ondanks een negatief advies van de provinciale administratie werd het project vergund.
“In de motivatie stond dat het een kleine Lidl zou worden. Maar de oppervlakte van de winkel en het grote aantal parkeerplaatsen wijzen erop dat het een van de grootste winkels in Vlaanderen wordt.”
Natuurpunt Denderstreek ging in beroep bij de Raad voor Vergunningsbetwistingen. Toch heeft de projectontwikkelaar een deel van het bos gerooid.
Blondé: “Door de ecologische waarde te vernietigen hopen Lidl en ION dat het protest gaat liggen. ION pakt overal uit met haar ‘duurzame waarden’ en projecten als Saving Trees in Africa. Maar eiken in Vlaanderen vinden ze blijkbaar niks waard.”
Staat die Lidl straks onder water?
Blondé: “De man die de bomen heeft gerooid, zei dat hij veel problemen had gehad met de vochtige ondergrond.
“Uit een studie van de Vlaamse regering blijkt dat een waterbom zoals die in de Vesdervallei in Vlaanderen tot 8 miljard euro schade zou veroorzaken, en er zouden 86.000 woningen onder water lopen.
“Liedekerke en de Dendervallei zouden bij de zwaarst getroffen gebieden zijn. Om onze gemeente beter te wapenen overweegt de Vlaamse regering om woningen en bedrijven in Liedekerke te onteigenen.
“Dat men dan in een waterziek gebied een supermarkt en flatgebouwen neerpoot, is absurd.
“De Oost-Vlaamse watermaatschappij Farys schrijft in haar advies dat er bij een zware storm 30 centimeter water op de Lidl-site zal staan.
“De ontwikkelaar lost dat op door een ondergrondse parkeergarage te bouwen met een drempel van 40 centimeter hoog. Door die drempel zal het water naar omliggende tuinen en huizen stromen.
“Het is opmerkelijk dat Farys erkent dat dat gebied bij een zware storm blank komt te staan en tóch een positief advies aflevert. Maar dan stel je vast dat Etienne Schouppe in het bestuur van Farys zit.”
Ook oppositiepartij N-VA is tegen het project gekant. Gemeenteraadslid Berdien Van Den Abeele (N-VA) leidt ons door Liedekerke om andere omstreden projecten te tonen.
Twee jaar geleden mocht ION weilanden aan de rand van een beschermd natuurgebied aansnijden voor het Treenity-project: drie woonblokken van zestig chique flats.
Berdien Van Den Abeele: “De buurt verenigde zich in een actiegroep om dat project af te blokken, maar dat is niet gelukt.
“Naast Treenity ligt een straatje dat bij de minste regenval onder water staat. Daarachter liggen drassige weiden die de gemeente ook wil verkavelen. En dat terwijl er in onze gemeente zoveel verloederde gebouwen staan.
“Breek die af en zet daar mooie flatgebouwen. Dat is kernverdichting, maar hier doet men aan kernúítbreiding. Daardoor verhardt Liedekerke in een rotvaart en zal de schade bij overstromingen oplopen.”
Hoe verklaart u de bouwdrift van het gemeentebestuur?
Van Den Abeele: “Liedekerke staat er financieel erg slecht voor. Het schepencollege (cd&v, Vooruit en Open Vld) wil de kas spekken door zoveel mogelijk nieuwe inwoners aan te trekken, bij voorkeur rijk volk.
“Voor een Treenity-appartement betaal je algauw een half miljoen euro. De gemeente maakt er geen geheim van dat ze zoveel mogelijk gronden wil ontwikkelen vóór de bouwshift echt van kracht wordt.”
Hebt u ook vragen bij de rol van Etienne Schouppe?
Van Den Abeele: “Hij is tien jaar burgemeester geweest en heeft nog veel invloed. Hij onderhoudt goede contacten met cd&v’ers op alle niveaus. Tom Dehaene, die als gedeputeerde van Vlaams-Brabant dit dossier heeft behandeld, is een vriend van hem.”
Etienne Schouppe wil alleen via sms reageren.
Schouppe: “Als gemeenteraadsvoorzitter ben ik bij geen enkel dossier van het college betrokken. Gelieve contact op te nemen met de schepen voor Ruimtelijke Ordening. Tom Dehaene? Die heb ik de voorbije twee jaar, of misschien langer, gebeld noch ontmoet.”
Meerdere bronnen zeggen dat u vaak bij projectontwikkelaars over de vloer komt. Hebt u zakelijke belangen in de sector? Of steekpenningen ontvangen?
Schouppe: “Dergelijke brutale insinuaties kunnen enkel rekenen op een klacht met burgerlijke partijstelling.”
Dit dossier roept die vragen nu eenmaal op.
Schouppe: “Dan moet u zich wenden tot wie bevoegd is.”
Katia Segers (Vooruit) is nog maar sinds vorige zomer schepen van Ruimtelijke Ordening in Liedekerke. Haar gepensioneerde voorganger Dirk Lodewijk (Vooruit) en burgemeester Steven Van Linthout (cd&v) verdedigen het project.
Steven Van Linthout: “Alle adviezen waren positief. Alleen het Vlaams departement Omgeving adviseerde negatief en heeft beroep aangetekend bij de Raad voor Vergunningsbetwistingen.”
In het dossier is te zien dat bijna alle adviezen aanvankelijk negatief waren, maar de gemeente heeft die genegeerd. Vreemd genoeg werd een aantal adviezen achteraf omgebogen.
Van Linthout: “Als je voorwaarden oplegt en de ontwikkelaar die nakomt in zijn project, is dat toch niet zo vreemd?”
Dirk Lodewijk: “Die voorwaarden waren streng: er komen groendaken, waterputten waarop de wc’s zijn aangesloten, en een wadi (Water Afvoer Drainage en Infiltratie, red.). Dat moet ervoor zorgen dat er geen water naar de omliggende huizen stroomt.”
Farys schrijft in haar advies dat er bij een storm zoals die eens in de 25 jaar passeert, 30 centimeter water zal staan. En bij een waterbom zoals in Wallonië wordt het nog erger.
Lodewijk: “Bij zo’n storm staat heel Vlaanderen onder water. Hopelijk overkomt dat ons nooit, want zo’n bom kan de Dender niet slikken.”
Klopt het dat de gemeente meer rijke inwoners wil aantrekken om haar financiën te verbeteren?
Lodewijk: “Wij proberen de beschikbare ruimte te benutten om het stijgende bevolkingsaantal op te vangen. En dat doen we volgens de principes van de Vlaamse Bouwmeester, door hoger en compacter te bouwen.”
Denkt u echt dat de Vlaamse Bouwmeester zou applaudisseren voor bouwprojecten in watergevoelig gebied, of voor het kappen van bossen?
Lodewijk: “Nogmaals: dat gebied ís niet watergevoelig (in de meest recente watertoets van de Vlaamse overheid krijgt elk perceel van het gebied de score D, die staat voor het grootste risico op overstromingen, red.). En wij hebben géén bossen gekapt.”
Op Geopunt is duidelijk te zien dat er een bos stond op de Lidl-site.
Lodewijk: “Dat waren boompjes die niet ouder waren dan 23 jaar (er stonden wel degelijk oudere bomen, red.). En het was een zonevreemd bosje in wóóngebied.
“Weet u wat het zou kosten als wij die woonzone zouden omzetten in natuurgebied? 5 miljoen euro planschade! Dat kan onze gemeente niet betalen.”
Hebt u daarom bij de provincie gelobbyd om het project goed te keuren?
Van Linthout: “Denkt u echt dat wij zomaar naar de deputatie kunnen bellen om een vergunning te regelen? Wij leven niet meer in de jaren 70. Als het zo zou werken, stop ik meteen met politiek.”
Lodewijk: “Er is wel overleg geweest. Tom Dehaene is ter plaatse komen kijken om het dossier te kunnen beoordelen. Maar dit is geen zaak van achterkamerpolitiek. Ik durf dit dossier tegenover iedereen te verdedigen. En voor u het vraagt: nee, ik heb geen aandelen van ION (lacht).”
Intussen heeft de carrousel een nieuw rondje gemaakt: op 16 maart heeft de Raad voor Vergunningsbetwistingen de vergunningen voor de Lidl en de appartementsgebouwen vernietigd, de Vlaams-Brabantse deputatie moet zich voor de derde keer over het project buigen.
Tom Coppens, hoogleraar Stedenbouw en Ruimtelijke Planning (UAntwerpen), heeft samen met Peter Renard en Guy Vloebergh het boek Met voorbedachten rade: de sluipmoord op de open ruimte geschreven. Hij vreest dat de bouwshift een lege doos wordt.
Tom Coppens: “Jarenlang is er 6 hectare open ruimte per dag aangesneden, vandaag is dat nog 5 hectare. Om de drie maanden komt er een stad als Leuven bij.
“Door de vijftig jaar oude gewestplannen hebben veel eigenaars nog altijd het recht om hun grond te bebouwen.
“Als een gemeente die bouwgrond wil omzetten in natuur- of landbouwgebied, moet ze de eigenaar uitkopen. De meeste gemeenten kunnen dat niet aan.
“Het is kiezen tussen een nieuwe verkaveling die extra inkomsten oplevert of een gat in de begroting voor een stuk open ruimte dat ogenschijnlijk niks opbrengt. Daarom gaat de sluipmoord onverminderd door.
“Wat er in Liedekerke gebeurt, zie je in heel Vlaanderen. Op sommige plaatsen staat het bordje ‘Te koop’ letterlijk onder water.”
20 MILJOEN EURO
Geel-Bel, het groenste gehucht van Geel, vertoont sinds vorig najaar een lelijk litteken.
Het natuurgebied Manheuvels is door een betonboer herleid tot een kaalgekapte akker. Hij wil er een verkaveling van 150 wooneenheden neerpoten, tegen de zin van de meeste inwoners en het stadsbestuur.
De provincie heeft een vergunning voor het project verleend, waarna burgemeester Vera Celis (N-VA) samen met de dienst Omgeving van Vlaams minister Zuhal Demir beroep heeft aangetekend bij de Raad voor Vergunningsbetwistingen, maar dat heeft projectontwikkelaar Deveux & Vanerum niet tegengehouden. Buurtbewoner Marc Simonts toont foto’s van de kap op zijn smartphone.
Marc Simonts: “Op 17 november werden wij om vijf uur ’s morgens wakker van zware machines die al die eiken omlegden. Na enkele boze telefoons kwam de politie een pv opmaken, maar ze konden de werken niet stilleggen. De ontwikkelaar schermde met zijn vergunning. In vier uur tijd lag alles plat.”
Maar de inwoners van Bel zijn tegen het project?
Simonts: “Hier wonen achthonderd mensen en er zijn zeshonderd bezwaarschriften ingediend. Dat zegt toch genoeg? Die verkaveling past hier niet. Bel is het enige groene gehucht van Geel en zou nu bijna dubbel zo groot worden.
“Weet je hoeveel het kost om in die nieuwe verkaveling straten, riolen en leidingen aan te leggen en die tien jaar te onderhouden? 100.000 euro per huis!
“Waarom doen we dat als er nog zoveel bouwgronden braak liggen en steeds meer huizen vrijkomen door de vergrijzing?
“Waarom worden renovaties niet harder aangemoedigd, in plaats van telkens nieuwe gebieden aan te snijden?
“Ik zal het u zeggen: omdat daar minder aan te verdienen valt. Die ontwikkelaar koopt alle woonzones op en wil ze zo snel mogelijk verkavelen. Hij had gehoopt om daar snel 110 huizen op te zetten en 20 miljoen euro netto te cashen.
“Ze zullen het pas snappen als het water straks bij iedereen binnen staat.”
Is dat een mogelijkheid?
Simonts: “Dat natuurgebied was vroeger een moeras. In de jaren 90 heeft het water al eens in onze tuin gestaan. Als het niet meer in de grond kan trekken, loopt het via een ondergrondse gracht naar Bruul, een straat waar de bewoners al een keer of vijf water aan hun achterdeur hebben gehad.
“De politici hebben de mond vol over de betonstop en de Europese Green Deal, maar in de praktijk verandert er niks. Blijkbaar moet Vlaanderen uit huizen, straten en fabrieken bestaan, met hier en daar een eenzame boom.
“Ik vind het triest voor mijn kinderen en kleinkinderen: blijkbaar moet de hele wereld om zeep.”
Drie van de vier gedeputeerden van de provincie Antwerpen zijn N-VA’ers. Is het niet vreemd dat een N-VA-stadsbestuur met de hulp van een N-VA-minister in de clinch gaat met een N-VA-deputatie?
Simonts: “Voor geld moet alles wijken.
“Een cd&v’er die in de vorige provincieraad heeft gezeten, vertelde me dat een projectontwikkelaar hem eens een enveloppe heeft aangeboden. Dan weet je dat de andere leden dat aanbod ook gekregen hebben. Zo werkt het in België.
“Dat een ontwikkelaar zomaar een bos mag kappen, terwijl de Raad voor Vergunningsbetwistingen nog moet oordelen, is waanzin. Als de vergunning vernietigd wordt, moet die ontwikkelaar een boete betalen. Maar die oude bomen zijn voorgoed weg.”
Burgemeester Vera Celis verwijst ons door naar Bart Julliams, schepen van Ruimtelijke Ordening (N-VA). De jurist is er het hart van in.
Bart Julliams: “Bel is een dorpje met 250 woonkavels en amper functies. De bewoners moeten voor bijna alles de auto nemen. Daar moet je geen tientallen wooneenheden tegelijkertijd creëren. Dat gaat in tegen de bouwshift, de modal shift en een verstandig klimaatbeleid. We hebben genoeg lege percelen in de kernen om de woonbehoeftes in te vullen.”
Het gebied staat wel in het gewestplan ingekleurd als woonzone.
Julliams: “Ja, daarom heeft de provincie dat project ook vergund. Zij ziet de oude gewestplannen nog altijd als hun bijbel, maar die zijn achterhaald.
“In Geel hebben we zeven jaar gewerkt aan een modern ruimtelijk beleidsplan. Duizend Gelenaars én een team van experts hebben daaraan meegeschreven. Het is een document van ruim vierhonderd bladzijden dat de principes van de bouwshift volgt: verdichten in de kernen en zoveel mogelijk open ruimte bewaren.
“De gemeenteraad heeft dat plan in 2017 unaniem goedgekeurd. Het departement van minister Demir was vol lof over onze aanpak. Toch heeft de provincie het van tafel geveegd.”
Kon u dat met de hulp van minister Demir niet regelen met Luk Lemmens, de eerste gedeputeerde van de provincie Antwerpen?
Julliams: “Zijn deputatie houdt vast aan de juridische zekerheid van het gewestplan.”
Hoe ziet u het aflopen?
Julliams: “Het project ligt stil, omdat de stad in beroep is gegaan. Als de Raad voor Vergunningsbetwistingen de vergunning vernietigt, kan de ontwikkelaar een nieuwe aanvraag indienen bij de provincie. Die moet dan opnieuw advies inwinnen. Maar niet meer bij het Agentschap Natuur & Bos: dat had negatief geadviseerd, maar nu er geen bos meer staat, is hun rol uitgespeeld. Handig gedaan van de ontwikkelaar, hè?”
Kunt u die woonzone niet omzetten in natuurgebied?
Julliams: “Dan moeten we de ontwikkelaar uitkopen. Dat kost te veel. Als de regering de steden en gemeenten geen geld geeft om eigenaars van slecht gelegen bouwgronden uit te kopen, komt er van de bouwshift niks terecht.”
Meneer Lemmens, waarom hebt u dat project vergund?
Luk Lemmens (eerste gedeputeerde provincie Antwerpen): “In 2013 ging het Geelse schepencollege ermee akkoord om het gebied te laten ontwikkelen. Een jaar later weigerde het een vergunning, hoewel het om een woongebied gaat.
“Uiteindelijk kwam er een compromis uit de bus: de ontwikkelaar mocht het project in twee fasen realiseren: eerst 43 woningen, vijf jaar later de rest (volgens Bart Julliams beloofde Geel alleen om na vijf jaar de woonbehoefte te evalueren, red.). Met haar beleidsplan kwam de stad terug op die oude afspraak. Dat gaat niet.”
Waarom niet? Het ging om een mondelinge afspraak die later werd bijgesteld in een democratisch gesteund plan, dat de bouwshift van de Vlaamse overheid uitvoert.
Lemmens: “Juridisch is dat plan niets waard. Alleen het gewestplan telt, en dat zegt dat het woongebied is.”
Heeft de ontwikkelaar u benaderd met geld?
Lemmens: “Nee.”
Meneer Coppens, kan de Vlaamse regering dat wanbeleid stoppen als ze de bouwshift nu eens eindelijk door het parlement jaagt?
Coppens: “Ja, maar niet met het decreet dat nu klaarligt. Dat maakt de schadevergoedingen nog duurder.
“Stel dat je dertig jaar geleden een bouwgrond hebt gekocht voor je kinderen en de gemeente nu zegt dat je daar niet meer mag bouwen, dan krijg je 80 procent van het geïndexeerde aankoopbedrag terug. Maar de regering wil de eigenaars tegen de marktprijs vergoeden.
“Een grond die destijds 30 euro per vierkante meter kostte, is nu 250 euro per vierkante meter waard. Daardoor stijgt de factuur van de bouwshift van 2,3 miljard naar 31 miljard euro. Experts hebben de regering gewaarschuwd dat die regeling onbetaalbaar is en de bouwshift onmogelijk maakt.”
Waarom doet de regering het dan?
Coppens: “Tja, als je eigenaars in hun portemonnee raakt, krijg je verzet.”
BEVEN VOOR DE CREM
Lang gras, een insectenhotel, zaadbolletjes die hangen te wiegen aan de bomen: de ecologische tuin van Gie Van Den Eeckhaut loopt naadloos over in de groene long achter zijn huis in de Oostmolenstraat in Aalter.
Maar die natuur wordt bedreigd door Immo Belinvest, een ontwikkelaar die er een verkaveling van 176 percelen en 319 wooneenheden wil aanleggen. Een groep buurtbewoners heeft zich verenigd in het actiecomité Red Oostmolen.
Gie Van Den Eeckhaut: “Oostmolen is een groot woonuitbreidingsgebied van 60 hectare met weilanden, bosjes en landbouwgronden. Er slingert een beekje door en er zitten reeën, vossen, hazen en sperwers. Tijdens de coronacrisis kwam heel Aalter hier wandelen, het is de enige open ruimte bij het centrum.
“Burgemeester Pieter De Crem (cd&v) noemt ons egoïsten, omdat we niet willen dat daar mensen komen wonen, maar het gaat om de leefbaarheid. Uit studies blijkt hoe belangrijk de nabijheid van natuur is voor de gezondheid. Aalter scoort onder het Vlaamse gemiddelde.
“Hier vlakbij, achter het station, is er al een nieuwe wijk met zeshonderd woningen bij gekomen, nu moet het stoppen. Er zijn 260 bezwaarschriften ingediend tegen dit project. De gemeente heeft die zonder motivatie van tafel geveegd en toch een vergunning verleend.”
Uw actiecomité ging in beroep bij de provincie en haalde vorige zomer een slag thuis: de deputatie vernietigde de vergunning.
Van Den Eeckhaut: “Maar de strijd is nog lang niet voorbij. Immo Belinvest zal alle mogelijkheden uitputten om het project te realiseren. Het bedrijf heeft beroep aangetekend en wil ons juridisch uitputten.
“Ons actiecomité heeft al 6.000 euro betaald aan advocaten. Het is David tegen Goliath.
“De ontwikkelaar heeft ook het gemeentebestuur achter zich: burgemeester De Crem heeft hard gelobbyd bij de provincie om die verkaveling te vergunnen. Er zijn al heel lang nauwe banden tussen zijn familie en de familie achter Immo Belinvest. Hij is woest op ons.
“Iedereen bibbert hier voor hem. Veel zelfstandigen steunen ons actiecomité met een gift, maar durven geen affiche voor het raam te hangen. Anderen zeggen: ‘Ik steun jullie, maar ik kan dat niet openlijk doen, want mijn broer werkt bij de gemeente.’”
Vreest u voor wateroverlast?
Van Den Eeckhaut: “Ja, want we hebben nu soms al water in onze kelder. Bij de laatste watertoets werd Oostmolen beoordeeld als risicogebied. Nu trekt het water de grond in en houdt het lange gras veel tegen. Maar bouw hier een verkaveling en het stroomt zo naar beneden.”
Hoe moet het nu verder?
Van Den Eeckhaut: “Wij zullen het project zo lang mogelijk blokkeren, in de hoop dat de politieke geesten rijpen en de bouwshift eindelijk in de praktijk wordt gebracht.”
Mieke Schauvliege (oppositielid en Vlaams Parlementslid voor Groen): “Ik vrees dat Pieter De Crem zijn zin krijgt. De burgemeester heeft hier een absolute meerderheid: niemand zal hem iets in de weg leggen.
“Wonen is duur in Aalter door de gunstige ligging, tussen Gent en Brugge, naast de E40, met een station, een industriegebied en een levendig centrum. Dus creëert De Crem zoveel mogelijk aanbod. Maar dat helpt niet.
“De laatste jaren is er veel ontwikkeld en toch blijven de woningprijzen stijgen. In plaats van open ruimte op te slokken zouden we beter verdichten en renoveren.”
Heeft hij ook persoonlijke redenen om bouwprojecten te pushen?
Schauvliege: “Hij is bestuurder bij Sobradis en de Kempense Bouwgoep Vanhout, die gelinkt is aan Besix. Dat een politicus actieve mandaten heeft in de vastgoedsector, kan absoluut niet. De belangen zijn te groot. Een deel van de al ontwikkelde gronden behoorde vroeger overigens toe aan zijn familie.”
We hebben Pieter De Crem gevraagd of zijn familie die gronden zelf heeft verkocht aan Belinvest, en waarom hij de laatste jaren onder vier ogen projectontwikkelaars ontvangt en in zijn eentje over dossiers beslist, maar hij weigerde onze vragen te beantwoorden.
Tot slot, meneer Coppens, hebt u een boodschap voor burgers die zich verzetten tegen schadelijke bouwprojecten?
Coppens: “Probeer eerst in dialoog te gaan, maar besef dat volgehouden protest kan lonen.
“In Rotselaar zijn buurtbewoners, natuurverenigingen en het gemeentebestuur er na een lange juridische strijd in geslaagd om de kap van een eeuwenoud bos tegen te houden.”
Tim De Keukelaere, Open Vld-schepen in Merelbeke, verklaarde in De Standaard wat er gebeurt als een gemeente gronden herbestemt.
‘De projectontwikkelaars brengen hun advocaten mee en staan te roepen in mijn bureau. Ik heb onaangename berichten ontvangen en ben uitgescholden.’
Er circuleren ook verhalen over gemeenteraadsleden en gedeputeerden die onder tafel enveloppes met geld krijgen, of een nieuwe flat.
Coppens: “Dat is de olifant in de kamer.
“Op sommige plaatsen is er een ongezonde vermenging tussen politieke en vastgoedbelangen.”
© Humo
Beeld Joris Casaer
Lees ook
Vul hieronder de zoekopdracht Vastgoed in en vind meer berichten.
Bron: De Morgen/Humo