PEN Vlaanderen organiseert op maandag 24 februari van 11 tot 12 uur een literaire protestactie tegenover de Russische ambassade in Ukkel. Op die dag is het drie jaar geleden dat Rusland een grootschalige invasie uitvoerde in Oekraïne. We zullen een Lege Stoel plaatsen voor de Oekraïnse schrijfster Victoria Amelina, die stierf bij een aanval op een pizzarestaurant in Kramatorsk in juli 2023 en voor de Russische dichteres Daria Serenko, die na een gevangenisstraf in Rusland, nu in ballingschap in Georgië leeft.
Leestijd: 3 min
Gewaardeerde PEN-sympathisant,
Ik wil graag een anekdote met jullie delen, omdat ik denk dat velen onder jullie met dezelfde worstelingen en twijfels geconfronteerd worden.
Onlangs stelde een journalist me de vraag waarom ik me blijf inzetten voor
een betere wereld.
De vragen die erop volgden, waren van een gelijkaardige toon: waarom ik een maatschappijkritische novelle schrijf, waarom ik mijn werk voor PEN Vlaanderen blijf doen, als het toch steeds slechter met de wereld lijkt te gaan.
Word ik er niet moedeloos van?
Je inzetten voor vrijheid en rechtvaardigheid is toch dweilen met de kranen open.
Volgend jaar zullen er vast weer meer gevangen schrijvers op de caselist van PEN International staan, meer schrijvers vervolgd worden, meer mensen monddood gemaakt, meer mensen vervolgd.
We leven in een wereld waar de president van Amerika, mogelijks de machtigste man ter wereld, zonder schroom gewag maakt van een etnische zuivering.
Ik veronderstel dat velen er soms ook moedeloos van worden, van die kraan waaruit de ellende de wereld in blijft stromen.
Hoe houden we de moed erin?
Wat geeft ons de kracht om voort te gaan, om ons blijvend in te zetten voor een goed doel, voor PEN Vlaanderen, voor een betere wereld?
Voor mij is dat niet één iets, en ik veronderstel dat dit voor jullie ook zo is. Soms volstaat de gedachte aan mijn kinderen, soms aan die ene persoon voor wie we het verschil hebben gemaakt.
Maar meestal volstaat het besef dat niets doen nog veel erger is. Die gedachte vond ik onlangs heel mooi verwoord door Martha Gellhorn.
De Amerikaanse schrijfster en oorlogscorrespondente vond het haar plicht om getuige te zijn van het onrecht in de wereld, in plaats van in de veilige omgeving van haar thuis te blijven vertoeven.
Ze schreef:
“If nobody puts it down on the record anywhere, then the monsters win totally.
It must be some place on the record, because otherwise, they can get by with anything.
Does it stop anything? I don’t feel that anything I have done is any use.
But at least it is better than silence.”
Het is precies dat wat ik de journalist heb geantwoord.
Misschien zal het inderdaad zo zijn dat er volgend jaar weer meer schrijvers vervolgd worden, misschien breekt een nieuwe oorlog uit en blijven oude oorlogen aanslepen.
Misschien zullen de autocratische en autoritaire leiders van de wereld de mensheid weer verder doen wegglijden richting onrechtvaardigheid, ongelijkheid, onvrijheid en onmenselijkheid.
Maar dan nog moeten we de kracht in ons vinden om te blijven gaan, te blijven schrijven en te blijven spreken.
Want niets doen en zwijgen in het aanschijn van het kwaad is erger dan er vergeefs tegen strijden.
Daarom hoop ik dat velen onder jullie op maandag 24 februari samen met ons in Brussel zullen zijn.
We zullen er voor de Russische ambassade lege stoelen organiseren en teksten voorlezen.
We herdenken drie jaar oorlog in Oekraïne.
Zal onze actie voor vrede zorgen,
of zelfs maar één Oekraïens leven redden?
Net als Gellhorn maak ik me daar weinig illusies over. Maar zwijgen en thuis blijven wil ik ook niet. Alles is beter dan stilte.
Met strijdbare groet,
Alicja
Lees ook
Klik op de hyperlink
en lees meer berichten van
Voorzitter PEN Vlaanderen
Bron: PEN Vlaanderen