Onze overheid slaagt er niet in om de veiligheid en eigendom van haar bevolking te beschermen, schrijft Joris Van Cauter. De aankoop van nog eens een groep F35-gevechtsvliegtuigen verandert niets aan door drugsgeweld onveilig geworden steden.
Joris Van Cauter – De Standaard
18 maart 2025
Leestijd: 5 min
Op de Navo-top in Washington, in juli vorig jaar, hernieuwden de lidstaten nog eens plechtig hun engagement om elkaar en elk stukje grondgebied van de alliantie te allen tijde te verdedigen, zoals vastgelegd in Artikel 5 van het Verdrag van Washington.
Verder beloofden ze onverkort Oekraïne te steunen tot Rusland is verslagen.
Verder lees je nog in de verklaring van Washington dat de Navo nooit de illegale Russische annexatie van delen van Oekraïne, inclusief de Krim, zal erkennen.
De toekomst van Oekraïne is in de Navo, stelden de 32 lidstaten eensgezind.
Eén presidentsverkiezing en nog geen 9 maanden later ziet de wereld er helemaal anders uit. De ondraaglijke lichtheid van een Navo-verklaring is nooit eerder zo helder geïllustreerd.
Wat wel onveranderd blijft, is het geloof dat de defensie-uitgaven moeten toenemen. Zo veel mogelijk zelfs, ongeacht het feit dat de defensie-uitgaven van de Europese lidstaten en Canada samen in 2024 al 18 procent zijn gestegen – de grootste groei in decennia.
Onze minister van Defensie, Theo Francken (N-VA), wil tot elke prijs vermijden dat de premier, zijn partijgenoot Bart De Wever, op de volgende Navo-top van juni in Den Haag te kijk zou staan met defensie-uitgaven die minder dan 2 procent van het bbp bedragen.
Daarom moet nu snel 4 miljard euro extra gevonden worden.
Onmogelijk, zou je denken. De regering-De Wever stelde nog maar pas haar begroting voor, waarbij in vijf jaar tijd 17 miljard moet worden bespaard. Nu zal ze in 3 maanden 4 miljard extra vinden.
Dat is blijkbaar niet echt een probleem. De miljarden vliegen ons om de oren.
Ursula von der Leyen stelt een plan voor van 800 miljard euro. Het zijn plannen waar niemand voor gestemd heeft, maar die geruisloos passeren.
Het zegt iets over het huidige klimaat en de angst die er heerst.
- Angst is de olie waarop de motor van de defensie-industrie draait.
- Angst laat ons geloven dat hoe meer we uitgeven aan defensie, hoe veiliger we zijn.
- Angst is een slechte raadgever.
Belangrijker dan wapens om mee te vechten is een zaak om voor te vechten. En die is er vandaag niet in dit land. Onze overheid slaagt er niet in om de veiligheid en eigendom van haar bevolking te beschermen.
De aankoop van nog eens 20 of 30 F35-gevechtsvliegtuigen verandert niets aan door drugsgeweld onveilig geworden steden.
Het autodeel bedrijf Miles trekt zich na twee jaar terug uit België omdat het in geen ander land zo vaak geconfronteerd wordt met vandalisme, misbruik en diefstal.
Er is, vooral in Brussel, sprake van een absoluut probleem van straffeloosheid. Het hof van beroep van Brussel heeft aangekondigd dat het genoodzaakt is zittingen op te schorten.
Correctionele dossiers van de 14de Franstalige kamer blijven al sinds november 2024 in de kast liggen.
Het is zo erg dat de eerste voorzitter van het hof van beroep van Mons heeft aangeboden om een deel van de Brusselse zaken over te nemen.
Grote ondernemingen doen al langer geen beroep meer op de ondernemingsrechtbank van Brussel, maar laten hun geschillen beslechten door private arbiters.
De rechtbank wordt op die manier een tweederangssysteem voor de armen. Zoals misschien ook het onderwijs en de gezondheidszorg.
De 2 procentnorm halen? Dat is geen troost voor wie in België zijn have en goed niet meer beschermd ziet, of geen recht meer gesproken ziet worden.
We geven jaarlijks al bijna 8 miljard euro uit aan defensie. Dat het leger daarmee al na drie dagen met stenen zou moeten gooien, zegt misschien meer over hoe dat budget besteed wordt dan over de nood om het te verhogen.
Over hoe efficiënt het wordt aangewend, hoor ik niets: het moet gewoon omhoog. De 2 procentnorm is een nietszeggende mantra die het denken uitschakelt.
De weerbaarheid van een volk meet je niet aan zijn defensie-uitgaven. Evenmin blijkt de loyaliteit aan de Navo uit of je die norm al dan niet haalt.
Griekenland lijkt met 3,08 procent van zijn bbp een loyale Navo-partner, maar besteedt een groot deel van zijn budget aan de beveiliging tegen de afschrikking van Turkije, een Navo-bondgenoot.
En hoeveel van zijn defensiebudget besteedt (de voormalige) beste leerling van de klas, de Verenigde Staten, aan doeleinden waarvan de andere Navo-lidstaten beter worden?
Andere uitgaven die ook leiden tot stabiliteit of vrede in de wereld worden niet opgenomen in het defensiebudget en dragen niet bij tot het halen van de 2 procentnorm.
Zwitserland, geen Navo-lid, besteedt 0,7 procent van zijn bbp, veel minder dan België, aan defensie.
Nochtans is de weerbaarheid van de Zwitsers veel hoger dan die van de Belgen.
Er is een overheid die voorziet in haar kerntaken en een bevolking die in ruil daarvoor een groot engagement vertoont, ook militair.
Ze hebben iets te verliezen, een reden om voor te vechten. Laten we daarmee beginnen.
Onze premier hoeft zich niet te schamen voor zijn collega’s als hij op de volgende Navo-top in juni in Den Haag de 2 procentnorm nog niet heeft gehaald.
Hij moet zich alleen schamen tegenover zijn eigen burgers als hij er niet in slaagt hun een veilige publieke ruimte te bieden en een justitie die werkt.
Joris Van Cauter is advocaat.
Zijn column verschijnt tweewekelijks op dinsdag.
Bron: De Standaard