Hoofdcommentator Bart Eeckhout aanschouwt hoe premier Bart De Wever bij de eerste hobbel in de weg niet verder komt dan de knutseldoos uit het verleden. Ook de rest van de huidige regering grijpt terug naar oude truken.
Bart Eeckhout – De Morgen
14 april 2025
Leestijd: 3 min
De voorbije maanden stelden velen, met respect en zelfs bewondering, vast dat het Bart De Wever (N-VA) weinig moeite kostte om te vervellen van Vlaams-nationalistisch oppositieleider tot Belgisch staatsman.
En blijkbaar valt het De Wever ook niet moeilijk om exact het type Belgische premier te zijn tegen wie hij een loopbaan lang gestreden heeft.
Met zijn paasakkoord combineert De Wever de trekken van Verhofstadt met die van De Croo
Bart Eeckhout
Dat leert alleszins een nadere beschouwing van dat befaamde Paasakkoord.
Het is het eerste grote vergelijk dat De Wever als regeringsleider wist te sluiten.
Hij zal gruwen van de vergelijking, maar in dat akkoord combineert Bart De Wever trekken van Guy Verhofstadt met die van Alexander De Croo (allebei Open Vld).
Aan Verhofstadt herinnert de retorische truc om een gerecycleerde verzameling plannen met enige woordinflatie ‘historisch’ te noemen.
Van De Croo komt de neiging om een onverwachte crisis te temmen met extra schuldopbouw.
Alvast het belangrijke defensieluik van het Paasakkoord verdient het predikaat ‘historisch’ helemaal niet.
De regering drijft de budgettaire inspanning weliswaar versneld op, maar enkel op de uiterst korte termijn van het lopende jaar.
Om de beoogde 4 miljard bij elkaar te schrapen, maakt ze werkelijk alle kasten en laden leeg met eenmalige maatregelen, boekhoudkundige slimmigheidjes en dividenden.
De rest wordt bijgepast met door de Europese Unie toegestane extra schuldopbouw buiten de begroting.
Ook die facturen moeten ooit betaald worden: schuld is schuld.
Het is verbazingwekkend en teleurstellend dat de regering-De Wever er niet in geslaagd is een perspectief te openen op een structurelere financiering voor defensie voor de langere termijn.
Je zult niet elk jaar kunnen rekenen op een superdividend van Belfius. Maar hoe we dat oplossen, zien we dan wel volgend jaar, blijkbaar.
Het punt is niet dat zo’n langetermijnplan eenvoudig is. Dat is het inderdaad niet. Een realistische en structurele defensiefinanciering zal een compromis moeten zijn van extra besparingen en extra belastingen.
Lastig, maar beide sporen zijn wel degelijk nog haalbaar, bijvoorbeeld via de deelstaten en/of via een deftige vorm van vermogensbelasting.
Op allebei rust wel een politiek taboe. Tot nader order kiest de regering ervoor om dat taboe intact te houden.
Dat is wat ons echt bezorgd moet maken. Deze regering liet zich bij aanvang dopen tot ‘hervormingsregering’, maar bij de eerste serieuze hobbel in de weg komt ze niet verder dan de knutseldoos uit het verleden:
- Uitstellen
- Meevallers opsouperen
- Verdoken tekorten opbouwen
Een optimist zal benadrukken dat De Wever-I haar akkoorden geruisloos sluit, wat hoop geeft voor doortastendere resultaten in de toekomst.
Een scepticus zal opmerken dat ook in dit kabinet de ideologische tegenstellingen zo scherp zijn dat enkel het afgesproken regeerprogramma met notariële precisie uitgevoerd raakt.
De vorige regering leed onder een te onvolmaakt regeerakkoord. Het wordt afwachten of de huidige niet gaat lijden onder een te uitgebreid akkoord.
Geboren uit wantrouwen, maar al na drie maanden achterhaald in een omkantelende wereld.
Bron: De Morgen