De Canvas-documentaire De vier seizoenen van Caroline Pauwels, die maandagavond in première ging, toont de ex-VUB-rector tijdens de laatste twaalf maanden van haar leven. Toch is haar ziekte niet de rode draad, vertelt documentairemaker Isabel Junius. ‘Zij ging voor het leven en wij gingen mee.’
Kelly Van Droogenbroeck – De Morgen
De documentaire toont laatste jaar van VUB-ere-rector Caroline Pauwels:
‘Zij was een kind van de zomer en van het licht’
Wie heeft het initiatief voor deze documentaire genomen?
Isabel Junius: “Dat was ik. Ik wou graag personen volgen die hoop en inzichten kunnen bieden in deze complexe samenleving. Personen die we misschien wel vaak zien in de reguliere media, maar van wie we niet echt weten hoe ze achter de schermen zijn en hoe ze in die positie beland zijn. Zeker bij vrouwen in topfuncties is dat niet altijd even zichtbaar.
“De vier seizoenen geven op een organische manier structuur aan de documentaire: iedereen beleeft de seizoenen namelijk op zijn eigen manier. In het begin twijfelde Caroline of ze wel zou meedoen. Ze wou absoluut meer zijn dan alleen de vrouw die kanker heeft. Maar toen ik haar de insteek vertelde, was ze overtuigd.”
Hoe was het om haar een jaar lang te volgen?
“Het is natuurlijk een moeilijk jaar geweest, veel moeilijker dan wij ooit hadden verwacht. We wisten hoe fragiel haar leven was en spraken daar ook over. Caroline was niet naïef. Toch bleef ze plannen maken, tot op het einde. Ze had ook gewoon nog zoveel te doen als rector van de VUB en gastcurator van Theater aan Zee.
“Elk seizoen brachten we een volledige dag met haar door. En daarnaast waren we er ook bij op andere belangrijke momenten voor haar:
- De academische opening
- Theater aan Zee
- Het troostmoment dat ze aan de VUB organiseerde voor mensen die iemand verloren waren.
“Die verwezenlijkingen wilden we vastleggen.
“Maar er zijn ook momenten geweest dat we niet konden draaien, omdat ze te ziek was. De impact van de kanker werd naarmate het jaar vorderde, steeds groter. Dat zie je ook in de documentaire, maar het is niet de rode draad.
“De focus is echt haar leven. Zij ging voor het leven en wij gingen mee.”
Isabel Junius
Ze leek inderdaad tot het einde onvermoeibaar door te gaan. Hebben jullie ook een kwetsbare kant kunnen vastleggen?
“Ja, want ze had er geen problemen mee om die te tonen. Zo komen we ook op de wereld: als een kwetsbare baby. Maar die kwetsbaarheid, zei ze me ooit, is het krachtigste dat er is.
“We mochten haar alles vragen en alles vastleggen, ze heeft niets gecensureerd. Maar de focus moest wel liggen op haar drang om te leven.
“Als makers voelde we ons na sommige opnamedagen heel machteloos. Toch hadden we nooit het gevoel dat het te zwaar werd, omdat ze zelf ook alles met lichtheid en humor benaderde.
“Caroline dacht na in cirkels. De mensen het dichtst bij haar vormden de meest intieme kring, met daarrond een cirkel van vrienden, dan een kring van collega’s, en zo verder.
“Op een bepaald moment werden die kringen onvermijdelijk kleiner. Toen ze haar rol als rector moest neerleggen, was dat natuurlijk heel zwaar voor haar. Maar tegelijk heeft ze zelfs nadien nog prachtige dingen gedaan.
“Als curator van de expo Summertime and the living is easy kon ze zich echt nog een laatste keer aan de wereld tonen hoe ze was: een kind van de zomer en van het licht. Altijd positief.”
Heeft ze de documentaire zelf nog gezien?
“Ja, twee keer, omringd door vrienden en familie. Zodra we als makers het gevoel hadden dat het verhaal goed zat, hebben we het aan haar getoond.
“Van nature is ze niet echt een persoon die zichzelf graag in de spotlights zet, dus we vonden het heel belangrijk dat zij zich er oké bij voelde.
“Ze waardeerde de oprechtheid die erin verwerkt was, al vond ze het zelf natuurlijk ook confronterend om te zien hoe ze op een jaar tijd steeds zieker werd. Maar het is wat het is, zei ze dan. Ook al hadden we het graag allemaal anders gehad.”
De documentaire is op maandag 26 september te zien op Canvas
Beeld © VRT
In memoriam
Caroline Pauwels
23 juni 1964 – 5 augustus 2022
Bron: De Morgen