In oktober werd ze nog bespuwd door Gentse Groen-militanten die niet verdroegen dat hun ‘stad van licht en liefde’ zou worden bestuurd door de N-VA. Drie maanden later duidde Bart De Wever zijn Gentse martelares aan als het nieuwe gezicht in zijn Arizona-regering. Anneleen Van Bossuyt (45) moet ‘het strengste migratiebeleid ooit’ gaan uitvoeren. Zoete wraak of een mission impossible?
Raf Liekens – De Morgen/Humo
25 februari 2025
Leestijd: 25 min
De gloednieuwe minister van Asiel en Migratie, Integratie en Grootstedelijk Beleid is nog niet helemaal geïnstalleerd.
Haar bureau mist nog meubels, de muren zijn kaal en in de gang staat een bord waarop met stift allerlei spullen staan genoteerd die het kabinet dringend nodig heeft: stiften, vaatdoeken, pc’s, badges, vuilnisbakken, planten, tapijten, handdoeken, een wasmachine… Er moet ook nog een poetsfirma worden aangesteld.
Maar eerst keren we terug naar die tumultueuze avond aan het Gentse stadhuis, waar Van Bossuyt haar kansen op een bestuursdeelname in rook zag opgaan.
Hoe hebt u die avond beleefd?
Anneleen Van Bossuyt: “Voor Gent had net beslist om met ons verder te onderhandelen, en niet met Groen. Daardoor hing er een rare sfeer op de gemeenteraad. Ik kreeg berichten dat er buiten aan het stadhuis mensen toestroomden.
“Plots verlieten alle schepenen van Groen de zaal – om die massa toe te spreken, bleek achteraf.
“‘We laten ons niet doen, Gent is groen!’ riep Hafsa El-Bazioui.
“Na de gemeenteraad glipten de schepenen van Voor Gent via de achterdeur weg.
“Ik vond dat niet nodig. Ik had bij de verkiezingen de op een na meeste voorkeurstemmen gehaald en we waren met 5,7 procent vooruitgegaan: dan is het toch normaal dat je gaat onderhandelen?
“We spraken wel af om met onze fractie samen naar buiten te gaan.
“Zodra ik één voet buiten had gezet, begon het gejoel. Sommige mensen brulden in mijn gezicht. De haat stond in hun ogen, alsof ik een massamoordenaar was. Er werd gerocheld en gespuwd. Het is de ergste haat die ik ooit heb meegemaakt.
“Ik vind dat een vreselijk woord, haat, mijn kinderen mogen dat niet gebruiken. ‘Mama, ik háát die’: dat zeg je toch niet? Zeg dan: ‘Ik heb die persoon niet graag.’”
De achterban van Vooruit verscheurde uw bestuursakkoord met Voor Gent, waardoor de groenen alsnog hun zin kregen. Heeft het lang geduurd voor u dat had verteerd?
Van Bossuyt: “Het is nog een tijd blijven plakken, vooral omdat het onze achterban zo heeft geraakt. Sommigen belden me huilend op: ‘Anneleen, ik ben toch geen slechte mens omdat ik op een N-VA-lijst stond?’
“Ik dacht dat het na de kerstperiode wel zou zakken, maar ook nu spreken mensen me er nog over aan: ‘Ik heb niet voor u gestemd, maar in die periode was ik beschaamd om Gentenaar te zijn.’
“Het heeft zelfs tot ruzies in vriendengroepen geleid. En dat allemaal omdat wij een andere mening hebben.
“‘De N-VA mag niet mee besturen, want Gent behoort toe aan de progressieven’: dat is toch onvoorstelbaar? Zeker als het komt van de zelfverklaarde verdraagzamen die altijd roepen dat er in Gent voor iedereen plaats is.
“Ze schrijven in een open brief dat Gent staat voor licht en liefde, maar drie dagen later spuwen ze in je gezicht.”
Een paar weken later had u voor de camera’s van Terzake een verhitte discussie met Groen-schepen Hafsa El-Bazioui. Het filmpje ging meteen viraal. Spijt van?
Van Bossuyt: “Nee, waarom? Ik heb daar mijn verontwaardiging geuit over de onmenselijke manier waarop ze ons hebben aangepakt.
“Sommige schepenen kwamen zeggen dat ze betreurden hoe het was gelopen. Ook Hafsa kwam mij voor de camera een knuffel geven, hoewel ze anders amper goeiendag zegt.
“‘Ik was daar niet bij’, zei ze over de avond van de protesten.
“Maar ze heeft de gemeenteraad verlaten om die mensen op te jutten! En achteraf deelde ze high fives uit. Die beelden zíjn er, ze kan die niet wegtoveren.
“De Facebook-berichten die ze aanvankelijk had gepost, heeft ze wel verwijderd. Die hypocrisie maakte me kwaad.”
‘Ik hoor wat je zegt, Anneleen.’
Van Bossuyt: “Ja, dát zinnetje! Alsof ze vrede kwam sluiten. Dat deed me helemaal overkoken. Na die confrontatie heb ik de partijwoordvoerder gebeld om te zeggen dat ik me niet had kunnen inhouden. Ik was bang dat het slecht zou overkomen. Maar veel mensen apprecieerden het dat ik eens goed de waarheid heb gezegd.”
Hoe snel besefte u dat u die hele saga in uw voordeel kon gebruiken?
Van Bossuyt: “Niet! Zo’n uitgekookte strateeg ben ik niet, hoor. Het was gewoon mijn spontane emotie die eruit kwam.”
Op de N-VA-nieuwjaarsreceptie werd u door Bart De Wever wel op het schild gehesen als de martelares die de haat van de progressieven ‘met een ongelofelijke waardigheid’ had getrotseerd.
Van Bossuyt: “Ik kreeg luid applaus en dat deed echt deugd, ook voor mijn militanten die stickers hadden zien hangen in hun stad met: ‘Geen Derde Rijk in onze wijk’.
“Ik heb zelfs ouders gezien die hun kinderen borden lieten vasthouden met ‘Fuck the nazis!’ erop.
“Bart heeft het perfect verwoord op die nieuwjaarsreceptie: ‘Zo zien haat en extremisme eruit.’
“Die groenen voelen zich waarschijnlijk veel beter dan de bestormers van het Capitool, maar eigenlijk deden ze hetzelfde.
“En het is Mathias De Clercq die daar het eerste zaadje voor heeft geplant. In een interview van maart 2023 zei hij dat de N-VA niet bij het DNA van Gent past.
“Zoiets zeg je toch niet als burgemeester? We hebben in de geschiedenis nog regimes gezien die mensen opdeelden in goed en slecht op basis van hun DNA. En dan maar klagen over polarisering.
“Er is trouwens een stilzwijgende massa die helemáál niet vindt dat Gent een progressieve enclave moet zijn. Daar heeft het stadsbestuur zich flink op verkeken.”
ROLLERCOASTER
Is deze ministerpost uw zoete wraak?
Van Bossuyt: “Ik ben niet wraakzuchtig. Bart heeft mij ook geen minister gemaakt op basis van dat ene incident. Ik kom niet uit het niets, hè.
“De voorbije vijftien jaar heb ik een heel parcours doorlopen in de partij: begonnen op de studiedienst, daarna Europees Parlementslid, Kamerlid, fractieleider in Gent.
“Bart weet dat ik niet omval bij de minste tegenwind, en hij wil dat we in 2030 mee kunnen besturen in Gent.
“Ik lees dat er te weinig vrouwen in de regering zitten. Maar ik zou het een affront vinden als ik hier alleen maar zat omdát ik vrouw ben.”
‘Het gaat om de juiste persoon op de juiste plaats’, zei De Wever. Had uw partijgenote Maaike De Vreese hier dan niet moeten zitten? Zij volgt migratie al vijf jaar op in de Kamer en onderhandelde dat hoofdstuk samen met Theo Francken.
Van Bossuyt: “Maaike is een fantastisch parlementslid met wie ik heel goed zal samenwerken.
“Zelf heb ik andere hoofdstukken van het regeerakkoord onderhandeld: consumentenzaken, armoedebestrijding, economie, gelijke kansen, klimaat, mobiliteit en energie. Ik ben nog geen migratiespecialist, maar een frisse blik kan ook wat opleveren.”
Heeft De Wever u geen mission impossible gegeven? U moet 1,4 miljard euro besparen op Asiel en Migratie. Hoe gaat u dat doen?
Van Bossuyt: “Vooral door de instroom te verminderen, de asielopvang af te bouwen en meer in te zetten op terugkeer.
“Vorig jaar hebben 40.000 mensen asiel aangevraagd in België. Da’s echt te veel, dat moet naar beneden. Onze samenleving kan al die nieuwkomers niet meer absorberen. Ze zetten een te grote druk op onze sociale zekerheid, ons onderwijs en onze woningmarkt.
“Alleen al de asielopvang kost 1 miljard euro per jaar. Maar we gaan eerst extra investeren in de diensten, zodat ze de achterstand in de dossiers kunnen wegwerken. Dat zal leiden tot meer uitwijzingen en minder mensen in de opvang.”
Als u de opvang afbouwt, ligt Brussel straks dan niet vol met asielzoekers?
Van Bossuyt: “Nee, in het regeerakkoord staat dat we eerst de instroom beperken voor we de opvang afbouwen.”
Dus de asielzoekers die nu in hotels liggen, mogen daar nog blijven?
Van Bossuyt: “Voorlopig. Eerst moet de instroom omlaag.”
Al uw voorgangers beloofden minder asielzoekers, kortere procedures en een beter terugkeerbeleid.
Van Bossuyt: “Er is één groot verschil: dit regeerakkoord bevat het strengste migratiebeleid dat we ooit hebben gehad, met concrete maatregelen die vroeger onmogelijk waren.
“Zo wordt de gezinshereniging strenger. Dat is een van de grootste toegangskanalen naar ons land: vorig jaar kwamen 21.000 mensen van buiten de EU via gezinshereniging naar hier.
“Als nieuwkomer moet je voortaan minstens een jaar wachten voor je je partner naar België kunt halen. Je moet minstens 110 procent van het gewaarborgd minimum maandinkomen verdienen, zodat je in het onderhoud kunt voorzien, en per gezinslid dat overkomt, verhogen we die inkomensgrens met 10 procent extra.
“Je gezinsleden moeten ook slagen voor een taal- en inburgeringstest in hun land van herkomst. Die voorwaarden zullen de instroom verminderen.”
Wat als de instroom niet zakt?
Van Bossuyt: “Het móét. Onze maatregelen zullen hun effect niet missen.
“Van de 40.000 asielzoekers die hier vorig jaar aanklopten, hadden er al 15.000 bescherming gevraagd of gekregen in een andere lidstaat: die asielshoppers gaan we niet meer opvangen. Ze zullen zo snel mogelijk worden teruggestuurd.
“Nieuwkomers krijgen de eerste vijf jaar ook geen sociale bijstand meer. Dat zal ons land een stuk minder aantrekkelijk maken.
“Het is niet fair dat onze bevolking moet werken en bijdragen, terwijl nieuwkomers hier meteen van de melk en honing mogen genieten.”
Waar moeten die mensen dan van leven?
Van Bossuyt: “Asielzoekers krijgen begeleiding en voeding. Wie meer wil, moet ervoor werken, zoals iedereen.”
Kan elke Oekraïner of Palestijn hier snel een job vinden, denkt u?
Van Bossuyt: “Oekraïners hebben het speciale statuut van tijdelijk ontheemden. Zij krijgen wél een leefloon. Dat bedrag zal in het begin lager liggen, maar ze kunnen dat aanvullen met integratiebonussen.
“Erkende Palestijnse vluchtelingen krijgen ook een leefloon. Maar dat bedrag kan lager worden als ze te weinig inspanningen doen om zich te integreren en te werken.”
De inperking van het leefloon voor vluchtelingen leidde in Denemarken op korte termijn tot een hogere participatie op de arbeidsmarkt, schrijft migratieonderzoeker Dries Lens, maar dat positieve effect was na vijf jaar verdwenen. Bovendien waren er negatieve effecten op het gezinsinkomen en de schoolresultaten van de kinderen en steeg de criminaliteit.
Van Bossuyt: “Hanne Beirens, directeur van het Migration Policy Institute Europe, noemt ons beleid ‘streng, maar doordacht’.
“Heel Europa wordt strenger, we kunnen niet achterblijven.
“De essentie is: wie naar hier komt, moet de taal leren, zich inburgeren en bijdragen, in plaats van jaren met de hand open te blijven staan.
“Een job blijft de beste remedie tegen armoede. We stellen ook een uitkeringsplafond in, want nu stapelen sommige nieuwkomers de sociale voordelen en uitkeringen op, waardoor het amper nog loont om te gaan werken.”
Vorig jaar verklaarde Theo Francken dat Europese lidstaten hun plicht om asielzoekers op te vangen kunnen afkopen voor 20.000 euro per persoon. ‘Het is veel goedkoper om niemand meer op te vangen en 240 miljoen euro op tafel te leggen, als afkoopsom voor de 12.000 asielzoekers die Europa ons oplegt’, zei hij in Humo.
Van Bossuyt: “Die optie staat in het regeerakkoord: bij een asielcrisis kunnen we ons quotum afkopen en tijdelijke grenscontroles invoeren.
“We gaan bij elke asielaanvraag ook de gsm’s en tablets van asielzoekers uitlezen. Zo kunnen we valse verhalen detecteren en mensensmokkel blootleggen. Wie niet meewerkt of fraude pleegt, wordt geweigerd.”
Vindt u het niet hardvochtig om te besparen op de allerzwaksten die zijn gevlucht voor oorlog, vervolging en miserie?
Van Bossuyt: “Ah, het riedeltje van de groenen en de PS! Zij voelen zich moreel zó verheven. Maar was hun beleid zo humaan? (Fel)
“Herinner u de tentenkampen en kraakpanden in Brussel, het Maximiliaanpark lag vol. Wij willen die ellende vermijden door strenger te zijn. Daar is binnen deze regering echt een grote eensgezinsheid over.
“Uit peilingen blijkt dat 72 procent van de Vlamingen ons migratiebeleid steunt. Slechts een kleine minderheid vindt het te streng, voor anderen moet het zelfs nog strenger.
“Voor de allerzwaksten, de niet-begeleide minderjarigen, gaan we trouwens sneller een voorlopige voogd voorzien, zodat ze niet in handen vallen van criminelen. De vorige regering liet hen te lang aan hun lot over.”
De prijs voor het verplichte examen om Belg te worden stijgt van 150 naar 1.000 euro. Ook dat vindt Dries Lens contraproductief: als de nationaliteitsverwerving duurder wordt, vreest hij dat migranten ook hun integratie zullen uitstellen.
Van Bossuyt: “Wat hij voorstelt, hebben we decennialang gedaan: ‘Laat de mensen maar naar hier komen, ze zullen vanzelf wel integreren.’
“De cijfers tonen dat dat niet werkt. Van de niet-EU-migranten op actieve leeftijd is minder dan de helft hier aan de slag.
“Onze nationaliteit moet je verdíénen.
“In Nederland betaal je daar ook meer dan 1.000 euro voor, in het Verenigd Koninkrijk 1.930 euro. Mijn zus woont in Australië: wat zij allemaal moest doen om die nationaliteit te krijgen!”
Slechts een op de vijf uitgeprocedeerde asielzoekers wordt daadwerkelijk uitgewezen. Hoe wilt u dat aantal verhogen?
Van Bossuyt: “We verdubbelen het aantal plaatsen in de gesloten terugkeercentra en we gaan eindelijk woonstbetredingen doen.
“Voortaan kan de politie uitgeprocedeerden die een gevaar zijn voor de openbare orde thuis oppakken met een bevel van de onderzoeksrechter.
“Veel mensen hebben al tien keer het bevel gekregen om het grondgebied te verlaten. Dat bevel wordt nu een terugkeercontract: wie meewerkt, krijgt een premie om zich weer in zijn land van herkomst te vestigen. Dat is goedkoper dan mensen hier eindeloos te laten procederen.
“Wie niet meewerkt, gaat naar een gesloten centrum en wordt gedwongen uitgewezen.”
Wat als landen hun onderdanen niet willen terugnemen?
Van Bossuyt: “Daarom ga ik inzetten op terugnameakkoorden. Vorige week heb ik er al eentje getekend met Suriname.
“We gooien onze hele overheid in de strijd: onze handelsrelaties en het uitreiken van diplomatieke visa worden afhankelijk van de bereidheid van die landen om hun onderdanen terug te nemen.”
Theo Francken werd als staatssecretaris voor Asiel en Migratie zeer populair, maar kreeg ook het verwijt dat hij de weg plaveide voor Vlaams Belang. Wordt het uw taak om hun opmars te stoppen?
Van Bossuyt: “Ik zit hier niet om populair te worden, maar om het beleid gecontroleerder en menselijker te maken.
“Vlaams Belang beweert dat er dankzij hen een strenger migratiebeleid komt, maar Theo pleit al tien jaar voor de maatregelen die we nu nemen. Wij doen alles binnen het wettelijke kader en rekken dat zo ver mogelijk op.
“Vlaams Belang komt met fantasieën buiten dat kader. Een volledige migratiestop is onmogelijk, dat kan alleen als je uit de EU stapt. Succes daarmee! Vraag maar aan de Britten wat de brexit hun heeft opgeleverd.”
Wat wilt u anders doen dan Francken?
Van Bossuyt: “Wij staan voor hetzelfde. Alleen kan ik dankzij dit regeerakkoord verder gaan. Dat ik een andere stijl heb, is logisch. Je moet niet proberen iemand anders te zijn.”
Zult u hem nog consulteren?
Van Bossuyt: “Ja. Op de avond van ons congres stelde hij voor om samen de belangrijkste onderwerpen te bekijken. Dat apprecieer ik echt. Hij weet waar de gevoeligheden van de andere partijen liggen.
“Ik ga ook specialisten van zijn vroegere kabinet aanwerven. Als rookie in de regering geeft het me een gerust gevoel dat ik Bart, Theo en Jan Jambon dicht bij me heb.”
In De zevende dag beschreef De Wever zijn intrede in de Wetstraat 16 als een scène uit The Shining: ronddolen in een leeg hotel waar geesten uit het verleden rondspoken.
Van Bossuyt: “Zo is het! Mijn voorgangster Nicole de Moor heeft me hartelijk ontvangen en rondgeleid. Maar het gebouw was leeg, haar laatste medewerkers waren hun spullen aan het pakken. Gelukkig zaten er nog wat drankjes in de frigo.”
Heeft De Moor voor u nog een kerstboom laten staan, als proviand?
Van Bossuyt: (droog) “Nee, die hadden haar medewerkers al opgegeten. Daar zaten blijkbaar fans van de Gentse circulaire economie bij.
“Serieus: er ligt geen draaiboek klaar als je minister wordt. Je wordt in zee gegooid en je moet maar zwemmen.
“Je loopt van het partijcongres naar de eedaflegging, de regeerverklaring en het Kamerdebat.
“Tussendoor moet je zo snel mogelijk kabinetsmedewerkers aanwerven, je dossiers instuderen én je kabinet inrichten: echt een rollercoaster. Er was hier zelfs geen printer en geen wifi.”
Hebt u tijdens het 40 uur durende Kamerdebat kunnen slapen?
Van Bossuyt: “Ik ben ’s nachts naar mijn kabinet gelopen, omdat hier een bed stond. Zonder dekens of dekbedovertrek, helaas.
“Er was ook geen verwarming. Ik ben van de kou onder de matrasbeschermer gekropen. Slapen lukte niet, maar ik heb toch even kunnen rusten.”
Het is gek hoe politici tijdens zo’n debatmarathon plots zwervers in kostuums worden die ergens in een kille gang moeten gaan liggen.
Van Bossuyt: (lacht) “Onze fractieleider Axel Ronse heeft op de eerste dag zes uur aan een stuk vragen van de oppositie moeten beantwoorden. De volgende ochtend is hij in de Senaat even dubbelgeplooid op twee stoelen gaan liggen. Na een hazenslaapje gooide hij zich weer in de strijd, met een kapotte stem.
“Een van de weinigen die echt geen oog hebben dichtgedaan, is Bart. Zodra hij even naar de koffiekamer ging, riep de oppositie hem terug. Om hem uit te putten, wellicht.
“Ik vind zo’n parlementair debat fantastisch, maar de manier waarop het nu gebeurde, was onmenselijk.”
Is dat niet de schuld van Peter De Roover? Als Kamervoorzitter had hij de debatten ’s nachts toch kunnen stilleggen?
Van Bossuyt: “De fracties hadden de spelregels vooraf afgesproken. Iedereen klaagde dat het te lang duurde, maar diezelfde mensen bleven wel vragen stellen.
“Ik snap dat Peter de regels niet meer wilde veranderen, anders zou hij het verwijt krijgen dat hij de regering beschermde. Een Kamervoorzitter moet neutraal zijn.
“Maar iedereen beseft dat het volgende keer anders moet.”
ORDE EN DISCIPLINE
Wat hebt u van thuis meegekregen?
Van Bossuyt: “Ik kom uit een CVP-nest. Mijn ouders hebben zich altijd ingezet om het leven van mensen in moeilijke omstandigheden te verbeteren.
“Papa was jeugdrechter, mama werkte als maatschappelijk assistent en directrice in de pleegzorg. Ze brachten vaak schrijnende verhalen mee.
“Op een kerstavond kwam papa eens lijkbleek thuis omdat hij een broer en zus uit hun gezin had moeten weghalen. Er was geen plek waar ze samen terechtkonden, dus had hij ze moeten scheiden. Dat deed hem echt pijn. Als magistraat was hij streng en warm tegelijk.
“Zo werden mijn zus en ik ook opgevoed: we kregen vrijheid, maar moesten ons wel aan de regels houden.
“Op mijn 16de mocht ik met mijn lief een heel weekend naar Pukkelpop, in één tentje. Maar ‘om één uur thuis’ betekende niet vijf over één. Desnoods fietsten we door het rood om op tijd te zijn.”
En in dat tentje op Pukkelpop: handen boven de dekens?
Van Bossuyt: (lacht) “Daar ga ik niet over uitweiden.”
Hoe was u als kind?
Van Bossuyt: “Mama wilde drie kinderen, maar na twee vond ze het genoeg. ‘Jij telde voor twee’, zegt ze altijd. Ik was nogal druk.
“Mijn juf van het derde leerjaar zei: ‘Anneleen, jij gaat later nog in de politiek.’
“Ik las de Kidskrant en keek altijd naar het Nederlandse jeugdjournaal, daar vertelde ik graag over in de klas.
“Op mijn 11de vroeg ik mijn juf of ik een musical mocht organiseren. Ik zocht een goed verhaal in de bibliotheek, ging naar kostuum winkels en regisseerde mijn medeleerlingen. Dat leidde tot een voorstelling voor de hele school én de ouders.”
Klopt het dat u als tiener droomde van het leger?
Van Bossuyt: “Ik hield van orde, discipline en regelmaat, en ik sportte veel om mijn energie kwijt te kunnen: klimmen, roeien, turnen. Het leger leek me de ideale wereld.
“Uiteindelijk ben ik toch rechten gaan studeren, maar niet om in de advocatuur te gaan – ik had bij mijn papa gezien hoe hard die emotionele verhalen kunnen binnenkomen.
“In het eerste jaar kregen we publiek recht van Johan Vande Lanotte, over de Belgische staatsstructuur. Hét buisvak. Maar ik vond dat fantastisch: ik haalde 16 op 20.
“In het derde jaar kreeg ik Europees recht van Marc Maresceau. Ook dat vond ik super interessant. Na mijn studie mocht ik bij hem doctoreren, maar de universiteit was voor mij te veel een ivoren toren.
“Toen Europarlementslid Frieda Brepoels me vroeg om voor de studiedienst van de N-VA Europa op te volgen, heb ik niet getwijfeld.”
Die drang naar orde en regelmaat, hoe ver gaat dat?
Van Bossuyt: “Minder ver dan vroeger. (lacht)
“Al mijn spullen liggen op een vaste plaats in huis. In mijn vaatwasmachine hebben de messen, de vorken, de kleine lepels en de grote lepels allemaal een apart vakje. Als er dingen verkeerd liggen, herschik ik ze. Zelfs de richting is belangrijk.
“Ook de bakskes van de tv mogen niet scheef liggen. Mijn kinderen ergeren zich daar dood aan, maar het is mijn manier om orde te brengen in de chaos.”
Wat is uw valkuil als politica?
Van Bossuyt: “Oei, dat zijn er veel.
“De grootste is mijn perfectionisme. Ik heb een lange weg afgelegd om daartegen te vechten, maar het blijft lastig.
“Van mijn 18de tot mijn 20ste heb ik anorexia gehad. De structuur van de middelbare school viel weg en daar had ik het moeilijk mee: ineens had ik nog maar 15 uur les per week, één examenreeks in juni en geen tussentijdse evaluaties die konden aangeven dat ik goed bezig was. Ik had geen houvast meer.
“Onbewust heb ik toen iets gezocht waar ik wél controle over had. Ik sportte veel en legde mezelf een streng dieet op. Na twee jaar woog ik geen 40 kilo meer. Ik moest ook vaak liegen om het verborgen te houden. Mijn ouders zeggen dat het de zwartste periode uit hun leven was.”
Hoe bent u ervan afgekomen?
Van Bossuyt: “Mijn ouders stelden me voor de keuze: ofwel laat je je opnemen, ofwel ga je naar de psycholoog.
“Op de eerste sessie heb ik een uur lang geweend. Ik snapte gewoon niet hoe het zover was gekomen. Ik had geen trauma opgelopen, ik werd niet gepest, mijn ouders zagen me graag.
“Die psychologe heeft echt mijn leven gered. Na de politieke gebeurtenissen in Gent stuurde ze me nog een bericht: ‘Anneleen, ik heb zelden iemand ontmoet die zo is gegroeid van een pleaser naar zo’n veerkrachtige vrouw.’ Kijk, ik word er opnieuw emotioneel van.
“Ik schaam me niet voor het feit dat ik toen psychologische hulp nodig had om weer overeind te krabbelen.
“Het is jammer dat mensen hun zwakke plekken zo weinig durven te tonen. Oké, dat maakt je kwetsbaar, maar waarom moeten we allemaal doen alsof we supermensen zijn? Iedereen heeft het perfecte leven, lijkt het.
“Hoeveel mensen posten iets op sociale media als ze zich verdrietig voelen? Als ik een moeilijke dag heb, toon ik dat aan mijn kinderen. Ik wil hun niet de indruk geven dat het leven altijd over rozen gaat. Je mág je eens slecht voelen. We zijn allemaal ménsen, hè. Zeker bij politici wordt dat weleens vergeten.”
Op De Kastaars! deed Eric Goens een soortgelijke oproep aan ‘de persbroeders die elke dag hun stylo drenken in bloed als ze weer eens een stuk schrijven over Natalia, Niels Destadsbader of Tom Waes: mensen maken fouten, maar een klein beetje mededogen zou mooi zijn’.
Van Bossuyt: “Voilà! De media kunnen je kraken op basis van één moment. Kunnen we niet beter stilstaan bij het geheel?
“Na mijn confrontatie met Hafsa vreesde ik ook dat mijn kinderen gepest zouden worden. Gelukkig gebeurde dat niet.
“Mijn zoon vertelde dat medeleerlingen op de speelplaats ‘Free Anneleen!’ riepen.” (lacht)
U wilt uw gezin en ministerpost combineren met het fractieleiderschap in Gent. Hoe gaat u dat allemaal doen?
Van Bossuyt: “Gelukkig kan ik rekenen op mijn ouders en mijn man, die zijn eigen zaak heeft en vaker thuis is. Ik heb wel gezegd: ‘Als jullie vinden dat ik er te weinig ben, zég het dan.’
“Ik moet daar waakzaam voor zijn, maar mijn kinderen zijn mijn drukke leven ook wel gewoon. Ze waren 5 en 6 toen ik tien jaar geleden Europarlementslid werd.
“Ik merk nu wel dat ze bezorgd zijn over mij. Op onze laatste familie-uitstap pakte mijn zoon me constant vast: ‘Mama, ik ga je minder zien, dus ik moet ervan profiteren.’
“Ook mijn dochter begint plots vragen te stellen over politiek, terwijl ze daar vroeger niks van moest weten. Het helpt dat mijn omgeving zo achter mij staat, anders kun je deze job niet doen.”
U wilde geen magistraat worden omdat de dossiers u te hard zouden raken. Zit u hier dan wel op het juiste departement?
Van Bossuyt: “Ik zal zeker heftige dossiers op mijn bord krijgen. Het is aan mij om daarmee te leren omgaan. Ik wil er ook niet immuun voor worden.”
Vorige week hielden de vakbonden hun tweede grote actiedag. Het ABVV kondigt een marathon van protest aan, sommige spoorbonden willen zelfs negen dagen na elkaar staken.
Van Bossuyt: “Iedereen heeft het recht om te protesteren, maar de vakbonden jutten de mensen op met fake news. Ook jullie interview met de drie vakbondsleiders stond vol met valse informatie.
“Het begon al met een voorbeeld van een 63-jarige werkloze die zich grote zorgen maakte over zijn uitkering. (Boos)
“Die vakbondsleiders weten goed genoeg dat de werkloosheid niet in de tijd wordt beperkt voor 55-plussers!
“Ze beweren ook dat dit een regering tegen vrouwen is. Maar we houden er wel degelijk rekening mee dat vrouwen vaker deeltijds werken, en dat ze meer zorgverlof en ouderschapsverlof opnemen. Dat wordt niet afgestraft in de berekening van hun pensioen.”
Beeld Saskia Vanderstichele
Na de onderwijsstaking van 13 januari werd de pensioenhervorming voor leerkrachten afgezwakt. Misschien hebben de bonden bloed geroken?
Van Bossuyt: “Als ze het land willen platleggen, zullen ze snel botsen op de publieke opinie.
“De meerderheid van de bevolking beseft dat je met een tekort van 33 miljard euro niet voor Sinterklaas kunt blijven spelen.
“De hervormingen die wij nu doen, zorgen ervoor dat we voor de zwaksten in de samenleving kunnen blíjven zorgen, en dat onze kinderen straks ook nog een pensioen hebben.
“Als men die maatregelen twintig jaar geleden had genomen, had het nu zachter gekund. Maar het blijft een geleidelijk proces.
“De pensioenhervorming van de ambtenaren zal pas op volle kracht zijn in 2062. Ik snap niet hoe je dat ‘hard en asociaal’ kunt noemen.
“We behouden de index, de minimumlonen zullen twee keer stijgen, er komt een lastenverlaging voor werkenden en zelfs de uitkeringen blijven geïndexeerd.”
Vóór de verkiezingen zei de N-VA dat het ‘confederalisme of niks’ zou zijn. Het is dus niks geworden?
Van Bossuyt: “Toch niet. De Senaat wordt afgeschaft, de deelstaten zullen hun stem meer kunnen laten horen in Europa in plaats van via België te moeten spreken.
“Sommige sociaal-economische maatregelen zijn communautair: de beperking van de werkloosheid in de tijd en de activering van langdurig zieken zullen vooral Brussel en Wallonië treffen.”
Maar het is geen confederalisme. In het Kamerdebat verscheurde Barbara Pas jullie partijstatuten: ‘De N-VA is geen Vlaams-nationalistische partij meer.’
Van Bossuyt: “Dat hoort bij de show. Maar wij kunnen ons niet permitteren om zoals Vlaams Belang een kookwekkertje te zetten en vijf jaar te wachten tot het manna uit de hemel valt.
“De Vlamingen zijn vooral bekommerd om hun portemonnee en verwachten van ons dat we hun welvaart beschermen. Als premier bepaalt Bart nu ook de agenda en krijgt hij een beleidscel om de volgende staatshervorming voor te bereiden.”
Vijf jaar geleden zei Peter De Roover na de inhuldiging van Vivaldi: ‘Erken dat het Belgische model is uitgeleefd. Probeer dit lijk niet meer opnieuw op te warmen.’ Is De Wever het lijk nu aan het opwarmen?
Van Bossuyt: “Maar wie had deze verkiezingsuitslag verwacht? Op federaal niveau is er nu een afspiegeling van de Vlaamse en Waalse regering. Daarmee kunnen we de Vlaamse welvaart stimuleren.”
© Humo
Beeld Saskia Vanderstichele
Lees ook
Bron: De Morgen/Humo