Voor Bieke Purnelle is het relletje rond Ruben Van Gucht een symptoom van een erger kwaad: journalistiek moet alsmaar persoonlijker en sensationeler. Niet alleen in de sport.
Bieke Purnelle – De Standaard
1 mei 2025
Leestijd: 4 min
Je weet dat je in een koersland woont wanneer ruzie tussen een wielrenner en een wielercommentator hele kranten- en webpagina’s vullen.
Wat Ruben precies heeft gezegd over Remco, hoe die laatste heeft gereageerd en hoe we beide uitspraken exact sociologisch moeten duiden, het was allemaal voer voor een dagvullend aanbod literatuur.
Nochtans zijn het onze zaken niet.
Er was een tijd dat journalisten atleten enkel vroegen naar hun functioneren en presteren. Dat deed helaas weinig voor de beleving en de financiering van de sport, die leeft bij gratie van sponsorgeld.
Welke ceo wil er een fortuin besteden aan een wielerploeg zonder return in de vorm van zichtbaarheid?
De sport mag zich dan ook gelukkig prijzen met welbespraakte atleten die een persoonlijkheid en een visie te bieden hebben en al graag eens iets persoonlijks delen.
Maar dat heeft een keerzijde, die zich in de eerste plaats vertaalt in schaamteloze bemoeienis, wild geroddel en gebrek aan rust en privacy.
Daar mag dan niet te veel over geklaagd worden, want “ze zoeken het zelf”.
Wie miljoenen per jaar verdient met fietsen, heeft geen recht op een privéleven.
Ik denk al eens met heimwee aan het tijdperk van de serieuze politieke journalistiek, toen interviews met politici uitsluitend dienden om hun beleid uit te leggen, waarna de journalist hopelijk een aantal kritische vragen stelde op basis van zijn moeizaam opgebouwde dossierkennis ter zake.
Vandaag gaat de pers gezellig op de koffie bij minister A, schuiven ze gemoedelijk aan de ontbijttafel bij minister B en kan er geen week voorbijgaan zonder een “openhartig” interview met “de mens achter het mandaat” in een populaire krant.
Blijkbaar is het van staatsbelang in hoeveel tijd de premier een marathon loopt, welke hobby’s de dochter van Zuhal Demir beoefent, wie er de beste stoverij maakt ten huize Tom Van Grieken, waar Conner Rousseau met vakantie gaat en of hij een Speedo of een zwemshort meeneemt.
Sportjournalisten hebben nog het excuus dat sport in hoofdzaak een vorm van entertainment is, hoe bloedserieus we dat entertainment ook nemen.
Ik weet niet wat het excuus is van de mensen die de burgers op de hoogte moeten houden van het politieke reilen en zeilen in hun land.
Nieuws heeft in de eerste plaats een democratisch en pedagogisch doel: burgers op de hoogte houden van wat er leeft en gebeurt in de samenleving.
Debat over de staat van de journalistiek is van alle tijden, net als de bezorgdheid over de kwalijke effecten van roddelpers of tabloids.
Nieuwer is dan weer de tabloidisering van de geschreven pers, een gestaag proces van steeds meer sensatie, drama, fait divers en personalisering.
Daar zijn goede en minder goede redenen voor. Sensatie en gepersonaliseerde verhalen werken als aas voor lezers.
In een competitieve mediamarkt kun je het redacties niet kwalijk nemen dat ze lezers willen lokken in de hoop dat die na het lezen van de persoonlijke verhalen ook wat droger, ernstiger nieuws zullen lezen.
Maar het risico is reëel dat het loknieuws het “echte” nieuws vervangt.
Wat heeft de kiezer in het stemhok eraan te weten voor welke voetbalclub ministers supporteren, maar niet welke loon-, pensioen- of klimaatmaatregelen ze wensen te treffen?
Evenveel als de koersliefhebber die weet wat de relatie is tussen een wielrenner en zijn schoonfamilie of zijn geloof.
Bovenal vraag ik me weleens af waarom media zo expliciet moeten hengelen naar de biecht en de tranen van mensen die wij alleen kennen omdat ze ons land besturen of snel kunnen fietsen.
Waarom “elke intimiteit uitgestald, verkocht en geconsumeerd moet worden”, zoals de hippe filosoof Byung-Chul Han het omschrijft.
Natuurlijk kan het zinvol en louterend zijn om pijn, verlies en verdriet te delen. Herkenning heeft nut. Maar empathischer lijken we er niet van te worden.
Bieke Purnelle is freelanceschrijver en directeur van Rosa, kenniscentrum
voor gender en feminisme.
Lees ook
Klik op de hyperlink
en ontdek meer berichten van
Bron: De Standaard