Hoezo is een jaar een bepaalde functie niet mogen uitoefenen een te zware sanctie voor herhaaldelijk grensoverschrijdend gedrag? Tussen snappen dat je iets verkeerd hebt gedaan en daar de consequenties van willen dragen, zit nogal wat marge.
Bieke Purnelle – De Standaard
Twee jaar geleden werd het sportnieuws even opgeschud door het nieuws dat ex-voetballer en toenmalig Ajax-directeur Marc Overmars zich schuldig had gemaakt aan seksueel grensoverschrijdend gedrag.
Op 6 februari 2022 werd Overmars door het bestuur van Ajax naar de uitgang begeleid.
Op 21 maart, een slordige zes weken later, werd diezelfde Overmars aangesteld als technisch directeur bij Royal Antwerp, waar men er geen graten in vond om een man te benoemen die jarenlang vrouwelijke medewerkers en speelsters had lastiggevallen en gestalkt.
Pas in november vorig jaar werd Overmars geschorst door het Nederlandse Instituut Sportrechtspraak (ISR).
Die schorsing betrof alleen zijn functie als sportbestuurder en gold alleen in Nederland.
De Fifa besloot vorige week de opgelegde sanctie om te zetten in een internationale schorsing, wat betekent dat hij zijn huidige functie niet langer kan uitvoeren.
Zijn woordvoerder liet al snel weten dat Overmars tegen die sanctie in beroep gaat omdat “een jaar lang wereldwijd niet mogen werken buitenproportioneel is voor de overtreding”.
Bij Royal Antwerp zijn ze er het hart van in. Voor de match tegen Charleroi staken Antwerpse supporters hun technisch directeur een hart onder de riem met een spandoek: “Overmars, voor altijd achter je”, om datzelfde knullige spandoek vervolgens in de handen van de spelers te duwen zodat die de boodschap kracht konden bijzetten op het veld.
“Dat tekent deze club”, aldus coach Mark van Bommel tijdens de persconferentie.
“In goede en slechte tijden steunen we elkaar.”
Leuke slogan, maar een beetje onnozel in een sport waar je als coach meteen de laan uitvliegt zodra winnen lastig wordt en spelers verkocht worden als prijsduiven.
Kampioen zijn is plezant, maar als het tegenzit worden de messen vlijmscherp geslepen.
Wie zich beroepshalve al eens ernstig bezighoudt met de thematiek van grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer, kan alleen maar zuchten bij zoveel lompheid.
Ook na jarenlange verhoogde aandacht voor seksuele intimidatie is er in de praktijk bitter weinig veranderd.
Onderzoek en ervaring wijzen uit dat werkgevers nog altijd geen idee hebben hoe ze moeten omgaan met seksuele intimidatie op de werkvloer.
Ze slagen er zelden in om het onderscheid te maken tussen de hoofdzaak, met name hun verantwoordelijkheid om een veilige werkomgeving te garanderen, en de bijzaak: individuen aanklagen, soms noodzakelijk om de hoofdzaak te bereiken.
Het gaat immers niet zozeer over Overmars, of eender welke andere ronkende naam. Het gaat over wat voor werkomgeving we wenselijk vinden voor onszelf en anderen.
Maar als we iets geleerd hebben de afgelopen jaren, dan wel dat machtige mensen die bovengemiddeld goed zijn in hun job, slechts met veel moeite en moed aansprakelijk kunnen worden gehouden voor grensoverschrijdend gedrag en ander wangedrag, alsof ze boven elke moraal staan.
Dat machtige grensoverschrijders zo lastig te bekampen zijn, komt voornamelijk doordat anderen hen jarenlang vergoelijken, verdedigen en beschermen, niet zozeer uit loyaliteit, maar veelal uit blind opportunisme.
Of een jaar lang wereldwijd niet mogen werken in een bepaalde functie buitenproportioneel is voor de overtredingen, laat ik even in het midden, maar laten we niet doen alsof er een arme sloeber van zijn zuurverdiende brood wordt beroofd.
Het persoonlijke vermogen van Overmars wordt op ruim 50 miljoen euro geschat, met dank aan een imperium van oldtimers, winkels, horecazaken, vakantiewoningen en bedrijfspanden. Marc overleeft heus wel een jaartje bezinning.
Om de zaken even in perspectief te plaatsen: er zijn profsporters die twee jaar niet mogen deelnemen aan wedstrijden omdat ze onbewust een microdosis van een verboden middel hebben binnengekregen.
Overmars zelf snapt het diep vanbinnen wel. Zo vertelde hij ooit aan het weekblad Panorama:
“Ik ben erachter gekomen dat ik – mede door het voetbal – vrij egoïstisch ben geworden. Wat ik wil, moet gebeuren. Dan dram ik door. Dominant mannetje ben ik hoor, eigenlijk.”
Een compleet gebrek aan zelfinzicht kunnen we de man dus niet verwijten. Maar tussen snappen dat je iets verkeerd hebt gedaan en daar de consequenties van willen dragen, zit nogal wat marge.
Zo liet Ajax initieel de deur op een kier staan voor zijn sportief directeur, op voorwaarde dat hij een jaar onder de radar bleef en in therapie ging.
Na welgeteld twee sessies bij de therapeut hield Overmars het voor bekeken, “het was niks voor hem”.
Wat er sindsdien precies is gebeurd om de man tot inkeer te brengen en hoe zijn huidige club haar vrouwelijke werknemers kan garanderen dat ze veilig zijn voor hem, is niet meteen duidelijk.
Bij de aanstelling van Overmars bij Antwerp viel er geen woord over de feiten.
Pas nadat vier sponsors de club hadden laten vallen, gaf het bestuur in een persmededeling toe een cruciale fout te hebben gemaakt. Niet wat betreft de aanstelling van Overmars, maar in de communicatie erover.
Over het concrete beleid van Royal Antwerp over grensoverschrijdend gedrag kwamen we niets te weten.
Wel vlot te vinden op de website van de club:
“AntwerpFirst gebruikt de kracht van het voetbal en de kracht van RAFC om een positieve impact te creëren en een maatschappelijk kader op en naast het terrein te ontwikkelen.”
Wat echt een positieve impact zou creëren, niet alleen op het imago van de club en het voetbal, maar bij uitbreiding op de samenleving, beste bestuurders en spelers van Royal Antwerp FC, is dat mensen die jarenlang worden lastiggevallen en geïntimideerd door machtige mensen, ernstig worden genomen en beschermd-
En dat machtige mensen die jarenlang systematisch grenzen overschrijden, niet worden neergezet als berouwvolle kinderen die na een luide “Foei!” en een kwartiertje in de hoek hun lesje wel hebben geleerd.
Bieke Purnelle is freelanceschrijver en directeur van Rosa, kenniscentrum voor gender en feminisme. Haar column verschijnt tweewekelijks op vrijdag.
Lees ook
Klik op de hyperlink en ontdek meer berichten van
Bron: De Standaard