In de eerste uren na de doop die Sanda Dia het leven zal kosten, hebben de leden van studentenclub Reuzegom andere zorgen.
In hun WhatsApp-groep gaat het over de namen van oud-leden die online moeten worden gewist, een voorraadje wiet dat moet verdwijnen en de juridische implicaties van een condoleancebrief aan de familie van de student.
In zijn boek Ontmenselijkt onthult journalist Douglas De Coninck hoe het er achter de schermen aan toeging bij de studentenclub. Een voorpublicatie.
Het is woensdag 5 december 2018, laat in de avond. Terwijl hijzelf, preses Zaadje en Reuzegommer Pronker nog zitten te hopen op een mirakel, belt schachtentemmer Janker vanuit de kantoren van politiezone Hekla in Edegem met Donald de Vinck de Winnezeele, preses van de Antwerps-Leuvense studentenclub in het academiejaar 2016-’17.
Hij is de auteur van het draaiboek dat de voorbije drie dagen is gevolgd bij het inwijdingsritueel van drie Reuzegom-schachten, onder wie Sanda Dia (20).
Enkele maanden eerder heeft Janker, tweedejaars aan de KU Leuven, in een speech zijn voorgangers Shrek, Placebo, Uno en Babylon geroemd:
“Ik wil er weer een echt bruut jaar van maken, teruggaan naar de tijd van Uno, tegenwoordig de goeie oude tijd genoemd.”
Het is catastrofaal fout gelopen. Nadat hij een dag lang folteringen had ondergaan rond een blokhut langs de E34 in Vorselaar, waar hij een overdosis vissaus en geblende muis had moeten binnenspelen en in een put was overgoten met emmers ijskoud water, is Sanda Dia in een BMW met Pronker achter het stuur naar het ziekenhuis in Malle gebracht.
Daar is een fatale onderkoeling vastgesteld, een lichaamstemperatuur van 28 graden en een hartstilstand.
MAMA DE MAGISTRATE
Donald de Vinck de Winnezeele verblijft in Zürich, maar heeft het inwijdingsritueel gevolgd via de WhatsApp-groep Ruziegom. Die telt 64 contacten, onder wie een dertigtal oud-leden van de club.
Janker heeft tijdens het telefoongesprek gesuggereerd de groep hier en nu te ontbinden. Hij heeft uitgelegd dat de overlevingskans van Sanda door de artsen op ongeveer 10 procent wordt geschat.
Om 22.46 uur stuurt Donald de Vinck de Winnezeele:
“Meent gij da van alles verwijderen? 10%, zegt die dokter da?!?!?!”
“Ja, en dan ist ni zeker hoe hij eruit komt he.”
“Zeiden die da letterlijk?”
“Ja, tziet er heeeeel slecht uit.”
“Ma wa heeft die? Allé door wa komt da? En zen die ouders er?”
“Ja, overdosis zout.”
“Ma hoe kan da zo brut zijn? Das zout?? Hebde die ouders gezien?”
“Nee, willen ons niet zien. Zitten nu bij politie. Die zijn Zaadje aant ondervragen.”“Zouden we de whatsapp moeten wissen?”
“Ja, gewoon Pamper moet da verwijderen.”
Pamper is bij de club de digitale whizzkid. Hij staat die avond pintjes te tappen in In Den Boule, het Leuvense stamcafé van Reuzegom.
In een verhoor bij de politie minimaliseert Pamper achteraf het aantal foto’s en filmpjes dat hij heeft gewist:
“Ik heb er niet zoveel gekregen. Ik heb er gekregen via Snapchat. Ik heb weinig beeldmateriaal gezien van die dag. Ik heb wel wat verwijderd in de WhatsApp-groep, zeker in de eerste momenten.”
Een door de Computer Crime Unit gemaakte uitdraai van gegevens laat achteraf zien hoe, terwijl de vier Reuzegommers nog op het politiecommissariaat zitten, tussen 1.04 en 1.05 uur leden van de WhatsApp-groep één voor één worden verwijderd.
In zijn verhoor spreekt Reuzegommer J.S., alias Flodder, later van een ‘paniekreactie’. Flodder is de zoon van een bekende Antwerpse magistrate en een advocaat.
Als het ontbinden van de WhatsApp-groep het gevolg is van een paniekreactie, dan is daar iets bijzonders mee.
De eerste tien contacten die iets na 1 uur ’s nachts door groepsbeheerder Donald de Vinck de Winnezeele worden verwijderd, zijn uitsluitend oud-Reuzegommers, onder wie Mathias L., Nicolas G., Pieter K., alias Babylon, Tom D.F. en Xavier L..
Heel wat oud-Reuzegommers staan intussen in het beroepsleven als bedrijfsconsultant, corporate finance advisor of zakenadvocaat, maar konden de gebeurtenissen in Vorselaar live volgen via WhatsApp.
Tussen 1.09 en 1.45 uur verwijderen ook Rafiki, Placebo, Remorke, Randi, Igean, Flodder, Paterberg, Wally, Pronker, Sondage, Janker, Protput en Strontvlieg zich kort na elkaar uit de groep.
Flodder heeft zich nog maar net verwijderd als hij om 1.16 uur een berichtje krijgt van zijn moeder, de magistrate: “Wees voorzichtig en wees niet te hard voor de schachten met dit weer!”
Het berichtje voedt de aanname dat zij min of meer op de hoogte moet zijn geweest van hoe een inwijdingsritueel bij Reuzegom verloopt, welke rol de nachtelijke buitentemperatuur daarbij speelt, en dat de inwijding rond 1.15 uur nog lang niet aan haar einde toe is.
De magistrate, F.N., is nooit ondervraagd.
Wegens ‘bloedverwantschap in de eerste graad tussen een verdachte in deze zaak en een rechter van de rechtbank die deze zaak moet beoordelen’ – omdat F.N. de moeder van Flodder is, dus – zal het Hof van Cassatie in februari 2019 het onderzoek onttrekken aan de erg gedreven Turnhoutse onderzoeksrechter Katrijn Helsen, waarna het volgens de advocaten van de nabestaanden van Sanda Dia zo goed als stilvalt.
Zij vragen begin 2019 om oud-ledenlijsten van de club bij het onderzoeksdossier te voegen. Dat zal nooit gebeuren.
Flodder beantwoordt het nachtelijke berichtje van zijn moeder niet meteen. Hij zit diezelfde nacht wel te chatten met zijn vriendin.
Zij informeert naar zijn staat van dronkenschap, die ze blijkbaar verwacht. Ze stuurt om 0.15 uur: “Bent ge pottoe?” – “Nee, Sanda is ineens flauw gevallen en ligt op intensieve.” – “Zeg aub dat dit ni waar is? Ik moet hier echt van overgeven, k ben helemaal aant trillen.”
Ook Flodders vriendin lijkt op de hoogte van hoe een Reuzegom-inwijding verloopt, en wat het kan betekenen als iemand daardoor op intensieve zorg belandt.
In hun verhoren houden de Reuzegommers later vol dat elke schacht op elk moment de doop op eenvoudig verzoek kan doen stoppen.
Op de iPhone van Flodder zal de politie video’s terugvinden van de doop van 2017. Eén van de schachten dat jaar is J.V., alias Igean. Een proces-verbaal van de lokale politie Neteland verwoordt wat er in het filmpje te zien is:
“J.V. laat duidelijk meerdere malen horen dat hij wil stoppen, dat het niet meer gaat. Je merkt dat betrokkene aan het afzien is, zijn knieën zijn geschaafd en zijn linkerhand is gezwollen. Je merkt de paniek als ze water over hem willen kappen. Er wordt op het laatst enkele malen geroepen dat er niet te stoppen valt.”
Je kunt je afvragen hoe het komt dat er heel wat video’s bewaard zijn gebleven van de doop van 2017, en slechts een tweetal van die van 2018.
Tijdens zijn verhoor bevestigt Strontvlieg later dat vooral hij en Janker filmpjes hebben gemaakt.
“Van hoe de schachten in de put zaten en hoe wij hen liedjes lieten zingen”, verduidelijkt hij.
“En van hoe wij hen uitscholden, maar ook weer in het kader van de doop, waarin wij een soort rol spelen. Het is onderdeel van de doop. Mij hebben ze als schacht in de put ook uitgescholden. Dat hoort bij het ritueel.”
BEPLAST
Wie wakker wordt na een dramatische gebeurtenis, heeft vaak de neiging om snel de ogen weer te sluiten en dat besef nog even weg te duwen. Te twijfelen en zich nog heel even vast te klampen aan de ijdele hoop dat het een nare droom is geweest.
Een op de iPhone van Sondage teruggevonden chat op Messenger getuigt van die vertwijfeling op donderdagochtend 6 december.
Doordat alle Facebook-profielen rond die tijd al zijn verwijderd, maakt de uitdraai niet altijd duidelijk wie wat zegt. Iemand stuurt: “Wtf?”
Iemand reageert: “Nieuws?” – “Het ga echt heel slecht.” – “Wat doen we?” – “En waar is Zaadje?”
Zaadje en Janker hebben overnacht bij hun ouders in Edegem en Malle. Ze spreken op donderdag met enkele anderen af om om 14 uur samen te komen en het kot van Sanda Dia te gaan poetsen.
Daar is op dinsdagavond de doopcantus geëindigd: Sanda Dia en de twee andere schachten werden verplicht een hele fles gin of wodka leeg te drinken, en daarna eindeloos veel pinten, tot ze erbij neervielen. Ze werden daarna beurtelings beplast en opgesloten in Sanda’s kot.
“Het kot stonk enorm, en uit respect voor de ouders hebben we getracht dat zo proper mogelijk achter te laten”, legt Igean later uit.
“Ik bekeek de situatie realistisch. Ik hoopte nog altijd dat Sanda erdoor zou komen. Het kot was echt vuil. Er is blijkbaar ook haar afgeknipt van de schachten. Dat is opgekuist.”
Op en rond de KU Leuven circuleert het nieuws over de Sanda Dia zo goed als fataal geworden inwijding die ochtend al als een lopend vuurtje.
Om 10.22 uur krijgt Rustdag, preses in het academiejaar 2017-’18, een berichtje van een vriend met wie hij de vorige avond al heeft zitten chatten. De vriend was erg bezorgd om Sanda Dia en is dat nu nog steeds. Hij stuurt: “Nog nieuws?”
Antwoord van Rustdag: “Moet gij iet van wiet hebben? Wij hadden 10 gram voor op den doop ma der is nog geen 2 gram op. En kwil da liever ni allemaal hebben.
“En Sanda nog altijd zelfde situatie…”
“Ik heb nog op deze moment maar als ge ervan af moet, ja… Fix voor mij maar 2 grammekes als ge er vanaf moet.”
“Ja top. Merci.”
Om 12.12 uur zit Donald de Vinck de Winnezeele vanuit Zürich te chatten met Rustdag.
Sinds de vorige avond is hij alle digitale sporen van het bestaan van Reuzegom aan het wissen. Rustdag is het daar niet mee eens.
Hij vraagt: “Hebt gij die pagina reuzegombal verwijderd?” – “Ja.”
“Das toch niks voor nodig, da lijkt gwn verdacht. Idem me WhatsApp. Das gwn verdacht maken.”
“Ma das gwn voor mediastorm e. Da ga toch binnen de kortste keren op HLN staan. En dan wilde toch geen pagina’s me foto’s?”
Donald de Vinck de Winnezeele was een jaar vóór Rustdag preses en lijkt daardoor hoger in de hiërarchie te staan. Later zullen door de politie teruggevonden data de indruk wettigen dat hij contact heeft met enkele oud-Reuzegommers en hun bevelen uitvoert.
Nog op donderdagochtend krijgt Strontvlieg telefoon van een vriend. Dan pas realiseert hij zich dat hij die de vorige dag filmpjes van het inwijdingsritueel heeft gestuurd.
De vriend heeft intussen vernomen wat Sanda Dia is overkomen en verzekert Strontvlieg: “Ik heb alles verwijderd wat je me hebt gestuurd.” De filmpjes zullen nooit worden teruggevonden.
Iets na vijven is er onrust in de door Zaadje weer tot leven gewekte WhatsApp-groep. Donald de Vinck de Winnezeele heeft van een ex-preses vernomen dat er bij Het Laatste Nieuws een anonieme tip is binnengelopen.
Enkele minuten later al verschijnt een screenshot van het eerste bericht over de Reuzegom-doop op hln.be in de groep.
Rustdag lijkt in de waan te verkeren dat de club voldoende invloedrijk is om wat te censureren. Hij vraagt: “Kan dieje da terughalen?”
Donald de Vinck de Winnezeele voelt de onrust. Hij zit samen met enkele oud-leden in een ander WhatsApp-groepje, Reuzegoms Finest. Daar gebeurt nu hetzelfde als in het hunne, de vorige avond, weet hij: “Alle mensen verwijderen zich.”
Als de fatale Reuzegom-doop die avond een item is in VTM Nieuws, post Kletsmajoor in de WhatsApp-groep:
“Ik heb de nummer van de eigenaar van steenkracht gevraagd en gekregen. Is het geen goed idee te vragen om tijdelijk de reuzegom van steenkracht te halen?”
Janker: “Ja kzou da doen.”
Steenkracht.net is het online archief van het Leuvense studentenleven. Het is een wat verouderde website met de alfabetisch geordende aliassen en werkelijke namen van de leden van alle Leuvense studentenclubs, teruggaand tot in de jaren 80 van de 19de eeuw.
De namen van de 22 huidige Reuzegommers staan ertussen, en ook die van de meer dan driehonderd oud-Reuzegommers sinds 1946.
Rustdag vindt het opnieuw geen goed idee: “Ma nee, das weer verdacht maken.”
HOPEN EN BIDDEN
Pronker zit die avond in een apart chatgroepje met tien vrienden. Het is niet duidelijk wat hun relatie is tot Reuzegom. Eén van hen, een corporate finance advisor, stuurt om 19.01 uur:
“Wie van de reuze isda die in coma ligt int uza? Gasje heeft blijkbaar massief veel vissaus gezopen en hartstilstand gekregen.”
Iemand noemt de naam Sanda Dia.
“Ken ik ni. Hahaha, kheb daar echt helemaal geen medelijden mee. You can’t fix stupid.”
Iemand reageert: “Wa een reactie… iedereen doet wel stomme dingen zeker, ma wilt ni zeggen da ge daarom in coma verdient te belanden? En zeker als dat opgelegd wordt bij nen doop.”
“Hoorde mij zegge dat ik vind da dieje da verdient? Nee. Ik zeg gwn da ik daar geen medelijden mee heb.”
Iemand anders stuurt: “Das schuld van reuzegom, ni van dieje gast he.”
De corporate finance advisor houdt vol:
“Wa de schuld van de reuze? Hahaha maat allow. Dieje is nog altijd verantwoordelijk voor zn eigen daden. Als kik zeg tege u ‘spring van een brug’, doede gij da dan?”
Om 20.06 uur post Zaadje in de WhatsApp-groep: “Mannen, mijn advocaat zegt dat wij een brief na buiten moeten sturen.”
Hij gooit een ontwerpje in de groep:
‘Met deze brief willen wij onze spijt en verdriet proberen te uiten. Maar vooral willen wij ons respect en oprechte medeleven betuigen aan de ouders, broer en familie van Sanda Dia.
‘De Reuzegom is een vriendenclub, wij zijn vrienden niet alleen in Leuven maar ook in het Antwerpse, waar velen van ons samen op school hebben gezeten en samen veel plezier beleven.
‘Wat er op 5 december gebeurd is met Sanda, had nooit mogen gebeuren, maar wij hadden dit ook niet kunnen bedenken omdat wij het draaiboek van de doop volgden, exact zoals al vele jaren gebeurt en ook wij hebben ondergaan zonder problemen.
‘Wij zijn er allemaal totaal verslagen van, één van onze vrienden is in levensgevaar, dit raakt ons tot in het diepste van ons en was nooit de bedoeling.
We hopen en bidden allemaal dat Sanda er goed door zal komen. Wij hebben gezamenlijk en unaniem besloten om nu na dit vreselijke ongeval de Reuzegom als studentenclub te ontbinden. Maar wij blijven samen als vrienden voor Sanda klaar staan.’
Binnen een minuut reageert Donald de Vinck de Winnezeele: “Staan wel nog wa foutjes in.”
De volgende die reageert, is Flodder: “Laat da zeker nalezen door uw advocaat.”
Zaadje: “Ja ga zeker nog gebeuren.”
Randi: “Zouden we zijn naam wel vermelden? Betrokkenen weten wie.”
Flodder: “Naam niet vermelden.”
Protput: “Ontbinden is wel vroeg ook.”
Flodder: “Kvind ontbinden nie meer dan normaal.”
Zaadje: “Ja ik ook.”
Randi: “Moet dat mee in dat bericht staan?”
Flodder: “Zou zeker advocaat die brief laten lezen.”
Randi: “Mijn moeder vindt dat geen goed idee. Zeker nu niet.”
Net als Flodder is ook Randi de zoon van een advocaat. Hoe meer de kwestie wordt besproken met externen, hoe meer het enthousiasme voor een gezamenlijk statement in de club wegebt.
Randi: “Ik vind persoonlijk ook de inhoud niet volledig relevant.”
Flodder: “Ja kben ook nie echt fan van te communiceren.”
Randi: “Das meer indekken enzo, ‘wij hebben dat ook gedaan’ is zot defensief.”
Flodder: “Dat van dat draaiboek is ook slecht. Das miss argumentatie voor de politie maar niet voor de pers.”
Op donderdagavond is Rustdag aan het chatten met Tom D.F., de preses van academiejaar 2015-’16 en volger van de Reuzegommers in de WhatsApp-groep.
Hij stuurt: “Pff moest er ooit is van komen, eig zijn wij toch allemaal maar wa apen me da dopen he.”
Rustdag: “Ja exact.” – “Bij zoiets als da zout staande ni stil he. En dan denkte da ik een paar jaar geleden ook al van menne sus was.”
Igean zit laat in de nacht te chatten met een vriend. Hij heeft twee uur eerder te horen gekregen dat er geen hoop meer is voor Sanda Dia.
Dat ‘hersendood’ betekent dat het geen kwestie meer is van óf de apparaten zullen worden ontkoppeld, maar wanneer.
“Gij zit er toch nie te diep in?” vraagt de vriend.
Igean: “Ik denk van ni. Ik hou mij overal wa buiten, eerstejaars dus niks te zeggen en maar 3 uur op den doop aanwezig geweest.”
– “Das al goe.”
Igean: “Kweet ni hoe da allemaal juridisch zit ma dees wordt een heel moeilijke periode.”
– “Ja en ga de reuzz gezamelijk? Of ieder voor zich?”
Igean: “Er gaan veel ruzies ontstaan want alle advocaten gaan ieder voor zich willen.”
Zijn vriend probeert te doorgronden wat Igeans rol precies was en stuurt: “Khebt gevoel da ge mij nog nie alles zegt. Wie heeft die muis gegeve om te frette.” – “Ik heb die muis mee in den blender gegooid.” – “Als u morgen gevraagd wordt wie ware de ergste, wa zegde dan?”
Igean noemt Strontvlieg. Waarop de vriend hem vraagt of er bezwarende foto’s kunnen worden teruggevonden. Of berichtjes in de stijl van: “We gaan die Sanda eens goed pakken.”
Hij verwoordt een vermoeden dat zich later spontaan in heel veel achterhoofden zal nestelen, en dat er na de zomer 2020 toe zal leiden dat The New York Times in het jaar van #BlackLivesMatter uitgebreid zal berichten over de dood van Sanda Dia: hoe ontzettend toevallig is het niet dat het eerste overlijden in zeventig jaar Reuzegom net de eerste kandidaat met een Afrikaanse achtergrond treft?
Igean: “Das ni het geval denk ik. A.G. en Klets wel op filmpjes over de voorouders van sanda bezig.” – “Zie ma da ge die filmkes hebt, voor alst echt hard op hard is.” – “Das al verwijderd.” – “Ok.”
BEVRIENDE FLIK
Op vrijdagnamiddag om 15.22 uur plaatst Donald de Vinck de Winnezeele een screenshot van een chat in de WhatsApp-groep.
Hij toetst: “Mannen kwil geen onnodige stress veroorzaken.” De boodschap in de chat: vijf minuten eerder is Sanda Dia officieel overleden.
De eerste reactie komt van Shrek om 15.23 uur: “Steenkracht laten verwijderen dan?”
Diezelfde namiddag keilt Strontvlieg in de tuin van zijn ouders in Schilde zijn iPhone in een vijver, waarmee meteen verklaard is waarom alle filmpjes weg zijn.
“In een aanval van schaamte en woede”, verklaart hij later in een politieverhoor.
“Omdat de situatie je ineens overkomt. Omdat je nooit had kunnen denken dat zoiets zich ging voordoen. Mijn mama en ik zijn de dag daarna een nieuwe gaan kopen, omdat ik nu moet communiceren en bereikbaar zijn.”
Kletsmajoor stuurt om 15.49 uur in de WhatsApp-groep: “Ge kunt uw fb profiel deactiveren (tijdelijk), dan kunt ge nog steeds messenger gebruiken, maar niemand kan u vinden of uw profiel bekijken.”
Er heerst in de WhatsApp-groep een tijdlang onrust over de vraag of Zaadje en Janker nu zullen worden aangehouden.
De Reuzegommers komen er vrij snel achter dat dat niet gaat gebeuren, zo valt op te maken uit een conversatie van één van hen met zijn moeder.
Zij beweert in een chat dat ‘een bevriende flik’ haar die avond via via heeft laten weten dat Zaadje na zijn verhoor het commissariaat heeft mogen verlaten – wat ook klopt – en later Janker.
Het lijkt erop dat de moeder bevoorrechte relaties onderhoudt met iemand bij de lokale politiedienst Hekla in Edegem.
Dezelfde moeder verwacht de volgende avond gasten voor een etentje. Onder hen bevindt zich een bevriend echtpaar van wie de zoon als laatstejaars middelbaar heeft aangegeven dat hij volgend jaar graag tot Reuzegom zou willen toetreden.
De moeder overlegt in de chat met haar zoon over hoe het delicate onderwerp tijdens het diner moet worden afgehandeld. Ze vertelt dat ze bezoek heeft gehad.
Moeder: “Gisteren was hier weer ex-preses Reuzegom.” – “Wat zei die?” – “Begrijpt niet dat zoiets is kunnen gebeuren. Heeft in zijn tijd zelf vroegtijdig stilgelegd en iemand nr hospitaal gebracht met nierklachten.” – “Pfff.” – “Heeft zelf in presesperiode 3 dagen stress gehad, de dagen vd doop, er kan altijd iets misgaan.”
Om 20.23 uur stuurt Donald de Vinck de Winnezeele een berichtje in de WhatsApp-groep: “Chopper, Monk, Zeug, Kaka en Slet zitten vanavond samen.”
Het zijn de aliassen van de vroegere presessen Nick B., Nick V.P., Eric Bogaerts, Bram V.T. en Stephan V.D.V..
Het lijkt erop dat alleen zij, en niet Zaadje of de andere huidige Reuzegommers, gemachtigd zijn om te beslissen over het ontbinden van de club.
KAKKERLAKKEN
In zijn eerste verklaring aan de politie zegt Zaadje: “Voor de doop is een soort van een draaiboek opgesteld. Deze doop wordt al zeker een zevental jaar zo gedaan. Het is nog nooit misgelopen.”
Hij lijkt te willen aangeven dat hij slechts een dienstbare mede-uitvoerder is van een traditie die veel ouder en groter is dan hijzelf.
Hij en de andere Reuzegommers lijken de doop te beschouwen als een niet te missen etappe op het door je omgeving voor je uitgetekende levenspad. Met een net zo groot emotioneel belang als je communie, je eerste kus, je achttiende verjaardag, je diploma’s of je rijbewijs.
Nogal wat Reuzegommers zijn zonen van oud-Reuzegommers.
Het draaiboek voorziet na een dag lang folteringen in de put naast de blokhut ook nog in de nachtelijke consumptie van kakkerlakken, wormen, krekels, sprinkhanen en een met wormen gevulde paprika.
“Bij de laatste proef ligt er een levende muis op een toast”, zegt Randi in een verhoor.
“Dan moet je de kop van de muis afbijten. Aan die proef zijn we niet geraakt.”
Een annex bij het draaiboek vermeldt wat er na dat alles nog moet gepresteerd in een volgend stadium dat zich in Leuven zal afspelen:
“Griet scoren, coke. Ge beseft dat ge pottoe zijt, half in shock. En da gij da waart.”
De kloof tussen de jongere en oudere Reuzegommers manifesteert zich voor het eerst vier dagen na de dood van Sanda Dia, als er eindelijk overeenstemming lijkt te zijn bereikt over een condoleancebrief.
De aanzet kwam van de jongere Reuzegommers, met voorop Pronker en Sondage.
Protput heeft het initiatief naar zich toe getrokken en mailt de anderen op maandagavond 10 december dat de brief de volgende ochtend om 10 uur door iedereen zal worden ondertekend.
Sondage is erg tevreden over de brief. Hij stuurt Pronker in een aparte chat: “Ja zeer mooi.”
De twee jongens zijn van mening dat in de finale versie rekening is gehouden met alle denkbare juridische bezwaren, en dat de brief toch oprecht hun gevoelens van onmacht en verdriet verwoordt.
Elf uur en enkele overlegrondes met ouders en advocaten later is de situatie alweer helemaal anders, zo blijkt uit een volgende chat.
Pronker: “Onze brief is volledig afgewimpeld dus die kunnen we ook niet meer sturen.”
Sondage: “Hoezo?” – “Iedereen was ok. Dan advocaten tegen, want vinden het juridisch mss af te raden. Maar de brief was voor het morele aspect. Is wel echt belachelijk, hoe iedereen reageerde.” – “Ja ksnap het echt ni meer.” – “Weg groepsgevoel. We bevestigen alle clichés jammer genoeg. De reuzz zijn geen vrienden en schuilen allemaal achter advocaten.” – “Ja, ik snap ni da iedereen terugkrabbelt.” – “Iedereen was ineens tegen. En zag het als: alles kan fout geïnterpreteerd worden.”
Pronker en Sondage zijn op dat ogenblik allebei 21 jaar oud. Er valt geen enkel redelijk argument te bedenken waarom aan hun verdriet over de dood van hun vriend, en hoe ze dat willen verwoorden aan zijn familie, iets gespeelds zou zijn.
ZEEWATER
Wie zijn de advocaten die deze jongens bezweren dat een condoleancebrief hun individuele positie in de rechtszaak zou kunnen schaden?
Hoe meer je daarover nadenkt, hoe zieker het voelt. Als club collectief je spijt uitdrukken over wat Sanda Dia is overkomen en zijn familie condoleren zou neerkomen op een soort schuldbekentenis: werkelijk?
Is er ooit in de geschiedenis van het Belgische strafrecht een verdachte hardvochtiger beoordeeld omdat hij de familie van het slachtoffer zijn excuses aanbood?
Je zou denken dat het in de praktijk doorgaans net omgekeerd is, dat zo’n verdachte in de rechtszaal net op iets meer mildheid zal kunnen rekenen.
Er valt maar één logica te bedenken waarom de Reuzegommers moest worden ontraden een gezamenlijke condoleancebrief te schrijven, en dat is die van de corporate finance advisor in het eerdere chatgroepje.
Het is een logica die wil doen geloven dat iemand die avond in Vorselaar iets grondig verkeerd heeft gedaan, tegen het draaiboek of het ritueel in.
Het is een logica die wil doen geloven dat Reuzegom als studentenclub helemaal niks te verwijten valt, dat het een jammerlijk en niet te voorzien ongeval was.
Dat er geen enkel gevaar mee gemoeid is als je iemand verplicht het equivalent van 4 liter zeewater te consumeren. Het is de enige mogelijke logica die de door Janker in zijn speech geprezen oud-schachtentemmers als Pieter K. of Philippe D.G., alias Uno, van enige morele medeverantwoordelijkheid kan ontslaan.
Op 22 april starten voor de correctionele rechtbank in Hasselt de pleidooien op het proces tegen Zaadje, Janker, Rafiki, Placebo, Flodder, Rustdag, Ketter, Protput, Shrek, Kletsmajoor, Randi, Strontvlieg, Sondage, Remorke, Igean, Paterberg, Wally en Pronker. Zij waren ten tijde van het inwijdingsritueel allemaal prille twintigers.
Geen enkele van de oudere oud-Reuzegommers op wie Janker indruk hoopte te maken met ‘een echt bruut jaar’, werd na het wegsturen van onderzoeksrechter Katrijn Helsen ondervraagd.
Geen van hen hoefde zich tijdens het vooronderzoek of op het proces ooit te verantwoorden.
Bron: De Morgen