‘Verlies wordt al weinig erkend door de maatschappij, en het verlies van een huisdier nog minder’, zegt rouwexpert Manu Keirse. Toch is over je viervoeter praten een cruciale stap in het rouwproces.
Kelly Van Droogenbroeck – De Morgen
‘Probeer het op dezelfde manier te verwerken als bij een mens’
“Dan neem je toch gewoon een nieuwe.” Het lijkt te gaan over een kapotte wasmachine, maar het is wel degelijk advies dat de Nederlandse journaliste Antoinette Scheulderman kreeg toen haar hondje zes jaar geleden stierf.
Ontmoedigd door het gebrek aan begrip, zocht ze dan maar naar boeken om haar in het rouwproces te begeleiden. Maar omdat de meeste auteurs het thema louter bekijken vanuit een religieuze hoek, was ook die zoektocht vruchteloos voor haar.
De pijn die Scheulderman meemaakte, is nochtans niet uniek en herkenbaar voor iedere dierenvriend.
“Je bent tien jaar lang dag en nacht bij je dier en plots is die er niet meer. Daardoor ontstaat er echt een gat in je leven.
“Toen ik in het Nederlands televisieprogramma De wereld draait door over mijn verlies sprak, kreeg ik ontzettend veel reacties van mensen die zich erin herkenden en blij waren dat ik het hardop durfde te zeggen.”
“Aangemoedigd door de positieve reacties, besloot Scheulderman zelf een boek te schrijven waarin ze aan de hand van haar eigen ervaringen en interviews met experts anderen hun verdriet wilt helpen verwerken.
GEEN RECHTELOOS VERDRIET
In wetenschappelijke onderzoek wordt de pijn die met het verlies van een huisdier gepaard gaat, ook wel ‘rechteloos verdriet’ genoemd.
Als onze omgeving het verlies van een dierbare niet voldoende erkent, kunnen we zelf ook moeilijker verder. De gevolgen van zo’n opgekropt verdriet zijn volgens psychologen niet onschuldig.
Naast stress en een verminderde levenskwaliteit, zou het zelfs tot depressie en zelfmoordgedachten kunnen leiden.
Omgekeerd zou de aanwezigheid van dieren in ons leven juist onze fysieke en mentale gezondheid verbeteren.
Rouwexpert Manu Keirse bevestigt dat: “Verlies wordt al weinig erkend door de maatschappij, en het verlies van een huisdier nog minder. Dat maakt het moeilijker om te rouwen.”
Volgens Keirse is het belangrijk de dood van een huisdier op dezelfde manier te proberen verwerken als die van een mens.
“Bij het overlijden van mensen zeggen we: zorg dat je herinneringen ophaalt met mensen die die persoon ook gekend hebben. Bij een dier is dat vaak moeilijker, omdat anderen het dier niet even goed kenden.
“Maar dan moet je zorgen dat je zelf herinneringen bijhoudt, door ze bijvoorbeeld op te schrijven of foto’s te bekijken. Dat zal in het begin nog pijnlijker voelen, maar je moet daardoor om het verlies in je leven te integreren.”
ZO PAK JE HET VERDER AAN
Verder wijst onderzoek op het belang van rituelen. Voor overleden mensen vinden we het heel normaal om een begrafenis te organiseren en hun graf te bezoeken op het kerkhof.
Ook bij het verlies van dieren kunnen zulke symbolische praktijken ons verdriet helpen rechtvaardigen. Maar in westerse landen bieden dierencrematoria zelden uitgebreide begrafenisdiensten aan. In Japan daarentegen is het gebruikelijk om een herdenkingsdienst voor je dier te organiseren en hun bijvoorbeeld voedsel of wierook te offeren.
Ook Scheulderman liet haar overleden hondje individueel cremeren en bewaart de assen in een Portugese, afgesloten vaas.
“Als je je dier niet thuis kan begraven, raad ik aan voor een andere plek te zorgen waar je altijd naartoe kan gaan. Er bestaan bijvoorbeeld speciale begraafplaatsen voor dieren. Daar kom je dan weer mensen tegen die ook een huisdier verloren zijn en jouw verdriet heel goed begrijpen.”
Durven praten over je huisdier is volgens Scheulderman een van de belangrijkste stappen om het verlies te verwerken. Dat hoeft niet altijd tijdens lange, diepe gesprekken, maar kan ook gewoon wanneer je iets ziet wat je aan je huisdier doet denken.
“Zelf denk ik bijvoorbeeld elke keer als ik een voetbal zie aan mijn overleden hondje, die daar graag mee speelde. Ik zal dat dan ook meteen opmerken tegen mijn vrienden.”
En wat als je uiteindelijk toch klaar bent om een nieuw dier in huis te nemen?
“Je hoeft niet bang te zijn dat je je vorige dier vervangt. Beide dieren kunnen gewoon naast elkaar in je hart bestaan. Natuurlijk zal je weer bang zijn voor verlies. Maar je hebt dan toch weer het plezier en de liefde van een dier in je leven.”
Lees ook
- Huisdieren
Wie rouwt er nu om een huisdier? - Katrin Swartenbroux
Leven in deze eeuw
Vul hieronder de zoekopdracht Dieren in en vind meer berichten.
Bron: De Morgen