Jonathan Holslag doceert aan de Vrije Universiteit Brussel en is essayist voor De Morgen. Dit afscheid van VUB-prorector Caroline Pauwels verscheen eerst als Facebook-post.
Jonathan Holslag – De Morgen
Lieve Caroline,
“Blijf zwerven,” besloot je, aan het einde van een wandeling, “verzamel wijsheid en kennis, wees veeleisend voor jezelf, maar niet te veeleisend. Wees streng voor anderen, maar niet te streng.”
We wandelden zo nu en dan, samen, in een bos nabij onze universiteit. Daar bezonnen we ons, over de wereld, over mensen, jonge mensen, en welke kleine rol wij konden spelen aan het begin van hun levenswandeling. Ik koester die momenten.
We hebben elkaar niet gespaard. We konden enorm van mening verschillen. Dat mocht. Want uiteindelijk waren we het toch eens met elkaar. Jij vond dat we mensen tot hoop moesten stemmen terwijl ik dan de nadruk legde op weerbaarheid.
Jij beklemtoonde de kracht van de verwondering en ik merkte dan op dat verwondering ook moest leiden tot concrete daden.
We leken bij momenten Venus en Mars, dolend in het bos en onze rusteloosheid.
Telkens vertrokken we van dezelfde bezorgdheid. Menselijkheid. Menselijke waardigheid.
Schoonheid. We verzoenden ons altijd ergens in het midden. In dat midden was het mooi. En terwijl we dan door die eindeloze galerij woudreuzen dwaalden, vonden we steun.
Je vertrouwde me toe hoe moeilijk het was om een einde te maken aan het Confuciusinstituut en hoe hard de aanvallen soms waren, hoe zwaar het was een grote organisatie als onze universiteit te veranderen.
Ik kon bij je terecht nadat ik weer eens mijn nek had uitgestoken en de bijlen hier en daar gewet werden. Wij mogen geen enkele dialoog met geen enkele partij uit de weg gaan, suste je dan.
Telkens als ik mijn bezorgdheid uitte over de schaalvergroting van het onderwijs en mijn twijfel over sommige evoluties aan onze alma mater, suste je dat we dezelfde doelen hadden en maande je me aan geduldig te zijn.
“Je moet blijven.” En je kon dat, sussen, met je stem, die aarzelend, zacht en breekbaar was, maar immer innemend en trefzeker.
Soms lachten we. Jij vond het hoogst vermakelijk als ik weer eens niets bleek te kennen van een hedendaagse kunstenaar – “je wordt nog een antiek standbeeld” – of mijn hemd wederom onder de vlekken van de braambessen zat die ik voor je wilde plukken.
Ik mocht me vrolijk maken toen jij een Vlaamse gaai voor een torenvalk nam, of als je dacht dat de sperwer die pas als een zilveren pijl door het loof schoot een lijster was. Toegegeven: ze hebben wel wat van elkaar weg.
Soms praatten we over onze kinderen, jij over hoe trots je was op je dochter die de wereld verkende en over wat voor een overtuigende denker je zoon was.
We zagen ons bos in een onophoudelijke gedaanteverandering, hoe het mozaïek van de kruinengewelven diepgroen kleurde in deze periode van het jaar, de geur van de eerste boleten door de klamme herfst zwierf, een reebok zich te goed deed aan beukenbast in de winter.
Op een dag zagen we een deel van het bos gerooid. We reageerden eenstemmig, met afgrijzen, maar daarna wezen we naar de kleine elzen en beukjes die het geweld van de zagen en tractoren wisten te trotseren. Die worden opnieuw een mooi bos, zei je.
Lieve Caroline, wat is het mooi te zien dat mensen jou omarmen zoals jij hen omarmde. Je warmte kiemt in velen.
Je wordt een bos, Caroline, een woud van hoop, eeuwig als wij dat willen. Jouw ideeën zullen blijven ruisen in de wind, jouw mildheid zal ons blijven onthalen als de koelte van het bladerdek tijdens verzengende zomerdagen.
Ik zal opnieuw gaan wandelen in dat koele bos, naast jou, nog steeds zwervend in warme gedachten.
Jonathan
Beeld Wouter Maeckelberghe / Tim Dirven
In memoriam
23 juni 1964 – 5 augustus 2022
Bron: De Morgen