Niet jongeren, wel 55-plussers blijken het meeste alcohol te drinken. Dat blijkt uit de nieuwe preventiebarometer van gezondheidsinstituut Sciensano. We moeten het weigeren van alcohol makkelijker maken, zegt Katleen Peleman, directeur van de Vereniging voor Alcohol- en andere Drugproblemen (VAD). ‘Het is makkelijker een glaasje af te slaan als het aanbod breder is dan enkel spuitwater en fruitsap.’
‘Alcohol is geen medicijn’
Katleen Peleman
Als we het hebben over risicovol drinken, kijken we traditioneel naar jongeren. Wisten we dat vooral de groep 55- tot 74-jarigen tien glazen per week drinkt?
Katleen Peleman: “We zijn zo bezorgd om het alcoholgebruik van jongeren omdat de impact ervan zwaarder binnenkomt. Tieners kunnen alcohol moeilijker inschatten, verteren het moeilijker en moeten vrezen voor de impact van alcohol op hun hersenontwikkeling.
‘We weten al langer dat oudere groepen frequenter alcohol drinken.’
Katleen Peleman
Directeur VAD
“Het zijn inderdaad 55-plussers die het meeste en meest regelmatige drinken en die alcohol het minste problematiseren. Het zijn twee verschillende verhalen die beide aandacht nodig hebben.
“Ik ben blij dat nu het tweede eens onder de aandacht komt.”
Blijkbaar blijft net in die groep de hardnekkige mythe bestaan dat een glas per dag niet ongezond is.
“Voor eens en voor altijd: een glas wijn per dag is niet gezond. Alcohol is geen medicijn. Toch denkt een derde van de mensen nog altijd dat het waar is. Dat is niet helemaal toevallig.
“De alcoholindustrie heeft er alle belang bij om ons dat te doen geloven. Daarvoor baseren ze zich op oude studies die voor bepaalde groepen wel een gezondheidsvoordeel vonden van zo’n dagelijks glas. Die studies zijn intussen weerlegd.
“Er zijn net heel wat fysieke en mentale nadelen verbonden aan het drinken van een glas wijn per dag.”
Ook opvallend is dat hoogopgeleide mensen – die het best geïnformeerd zijn over de gevolgen van alcohol – het meeste drinken. Hoe komt dat?
“We zien dat in deze twee groepen die het meest drinken – de 55-plussers en hoogopgeleide mensen – alcohol vervat zit in de levensstijl en cultuur.
“Bij oudere mensen omdat ze ermee opgegroeid zijn. Elke gelegenheid was goed voor een glaasje.
“De hoogopgeleiden zitten vaak in contexten waarin alcohol voorkomt, zoals recepties of zakenlunches. In die omgeving vinden zij het niet makkelijk om een glas af te slaan.”
Wat leert ons dat over preventie?
“We weten al langer dat je gedrag niet zal veranderen enkel door informatie te geven. Anders zou geen enkele arts ooit roken. We moeten zoeken naar manieren waarop mensen hun gedrag wél veranderen.
“We weten dat positieve verhalen werken. Dus proberen we mensen te wijzen op de voordelen van een avondje niet te drinken, bijvoorbeeld hoe fijn dat is de ochtend nadien.
“Ook proberen we te werken aan de context, zodat het makkelijker is om niet te drinken. Zo wijzen we erop dat het makkelijker is een glaasje wijn af te slaan op een receptie als het aanbod aan niet-alcoholische dranken uitgebreider is dan enkel spuitwater en fruitsap.”
Wel bemoedigend: uit de bevraging blijkt ook dat veel mensen graag hun gedrag willen veranderen en minder willen drinken of (cannabis) roken.
“Klopt. Op vlak van ratio hebben we al veel bereikt in vergelijking met enkele jaren geleden: heel wat mensen beseffen nu beter dat alcohol niet onschuldig is.
“Die voedingsbodem is er. Nu moeten we daarop voortbouwen en een omgeving creëren waarin mensen makkelijker neen zeggen tegen een glaasje.”
Welke lessen moet de Vlaamse regering hieruit trekken?
“Voor een aantal maatregelen, zoals een minimumleeftijd van 18 jaar voor alle alcohol, blijkt het draagvlak heel hoog te liggen.
“Daarnaast weet ik dat politici al heel lang onderhandelen over een alcoholactieplan, maar dat dit moeilijk loopt.
“Deze resultaten tonen dat een alcoholplan niet enkel op jongeren mag focussen, maar ook moet inzetten op het minderen van alcoholgebruik door alle leeftijdsgroepen, met name 55-plussers.”
Lees ook
Vul hieronder de zoekopdracht Alcohol in en vind meer berichten.
Bron: De Morgen