De Ultima Letteren, de Vlaamse Cultuurprijs voor literatuur, gaat naar Gaea Schoeters, “een sterkhouder van de Vlaamse letteren”. Schoeters is een literaire duizendpoot, die internationaal doorbrak met haar jongste roman Trofee.
Veerle Vanden Bosch – De Standaard
29 april 2025
Leestijd: 3 min
“Altijd staat er iets op het spel, niks is vrijblijvend in het werk van Gaea Schoeters”, luidt het in het juryrapport van de Ultima Letteren.
“In alles wat ze doet, koppelt ze literair talent aan een scherp maatschappelijk bewustzijn.”
Schoeters (48) beoefent een breed palet aan genres: ze schrijft romans, maar ook filosofisch getinte kinderboeken, theaterteksten, scenario’s, essays en journalistiek werk.
Uit alles wat ze schrijft, blijkt haar vurige maatschappelijke betrokkenheid. Rode draad in haar carrière is “een niet-aflatende zoektocht naar maatschappelijke impact”.
Schoeters debuteerde in 2009 met een reisboek: Meisjes, moslims en motoren was het verslag van een zeven maanden durende motorreis door Iran, Centraal-Azië en het Arabisch Schiereiland.
Haar prozadebuut, Diggers (2011), toonde meteen haar ambitie: met die thriller van 600 bladzijden over illegale opgravingen naar artefacten uit de Eerste Wereldoorlog gooide ze hoge ogen.
“De Vlaamse thriller heeft er een ster bij”, schreef recensent John Vervoort in De Standaard.
Maar Schoeters gooide het etiket van thrillerschrijver snel van zich af: ze wilde een breder spectrum bestrijken. Dat bewees ze met De kunst van het vallen (2014) en Zonder titel #1 (2018).
Rode draad in haar werk zijn verwijzingen naar andere schrijvers, en naar muziek.
Haar boeken ademen belezenheid en een grote muziekkennis.
Haar jongste roman, Trofee (2020), scoorde uitstekend: de roman over een trofeejager, tevens een scherpe kritiek op onze omgang met Afrika, werd vertaald in het Duits, Frans, Deens, Hongaars, Kroatisch en Macedonisch, en er zitten nog verschillende andere vertalingen in de pijplijn.
Schoeters vormt ook al jaren een vaste tandem met componiste Annelies Van Parys. Hun opera’s, muziektheater, koorwerken en liedcycli worden breed opgevoerd in binnen- en buitenland.
Als freelancejournalist voor De Standaard en columnist laat Schoeters ook luid en duidelijk haar stem horen in het maatschappelijke debat, over kunst en de positie van kunstenaars in de maatschappij, over ongelijkheid, gender diversiteit, politiek en samenleving.
Schoeters is ook curator van de Belgische versie van The dead ladies show, een rondreizend café chantant dat aandacht vraagt voor het werk van vrouwelijke kunstenaars die in de vergeethoek zijn beland.
Ze is ook actief in het feministische schrijverscollectief Fixdit, dat het bewustzijn over genderongelijkheid in de letteren wil vergroten.
“Met deze Ultima bekroont de jury meerdere winnaars in één keer”, zegt het juryrapport.
“Gaea Schoeters is een sterkhouder van de Vlaamse letteren, die haar talent ook op de meeste genereuze wijze en op soms zeer verschillende manieren ten dienste stelt van haar collega’s. En dat doet ze al jaren.
“Deze bekroning houdt daarom ook expliciet een erkenning in van al die jaren van hard en toegewijd werken.”
De laureaat van de Ultima Letteren ontvangt een geldprijs van 10.000 euro.
Lees ook
Bron: De Standaard