Paul Goossens – Misschien is de Derde Wereldoorlog al begonnen

Hongersnood in Gaza. — © Abed Zagout/getty

De beroemde Franse filosoof Bernard-Henry Lévy schaart zich helemaal aan de zijde van Israël en negeert de gruwel die in Gaza bezig is compleet. Het is een teken des tijds, vindt Paul Goossens.

Paul Goossens – De Standaard


Het is zover. De eerste publieke intellectueel die in naam van onvoorwaardelijke loyauteit met Israël een militaire invasie in Rafah en een opschorting van het internationaal recht verdedigt, is opgestaan.

Zijn naam: Bernard-Henri Lévy, alias BHL, vertrouweling van veel Franse presidenten, onvermoeibaar publicist en al een halve eeuw mediaster en prominent boegbeeld van de Franse filosofen.

BHL schreef zopas een essay, of liever een pamflet, dat de titel Solitude d’Israël meekreeg.

De publicatie lag nauwelijks in de boekhandel of de auteur werd in de studio van zowat alle Franse tv-stations uitgenodigd. Televisie, zo is ondertussen bekend, houdt van profeten en hun simplistische denken.

Ook in Vlaanderen waren er onmiddellijk na 7 oktober, de dag waarop Hamas zijn afschuwelijke raid op Israël ondernam, lieden die de regering van premier Benjamin Netanyahu een vrijbrief gaven om er in Gaza met de grove borstel door te gaan.

“Vandaag,” zei Bart De Wever, voorzitter van de N-VA, op 11 oktober, “is er maar één kant om te kiezen: dat is de kant van Israël. De kant van de democratie, de kant van het licht.”

Een Gentse moraalfilosoof had het over de morele superioriteit van ­Israël.

“Waarom doodt het Israëlische leger niet meer onschuldige burgers?”, vroeg Maarten Boudry zich op 20 oktober af.

Hij gaf zelf het antwoord: “Omdat het dat in de mate van het mogelijke tracht te vermijden.”

Toen hij die woorden neerschreef, waren “nog maar” 3.000 burgers van Gaza onder Israëlische bommen en kogels omgekomen.

Vijf maanden later zijn het er meer dan 30.000 en sinds kort sterven kleuters en kinderen de hongerdood.

Zoveel wreedheid duwde Israël in een groeiend isolement. Na lang aarzelen en eindeloos gepalaver zijn zowel de Verenigde Staten als de Europese Unie gewonnen voor een staakt-het-vuren en verzetten ze zich tegen een offensief in Rafah.

Ook in Vlaanderen lijken de onvoorwaardelijke pro-Israëlische activisten klem te zitten. Zo assertief en breedsprakig als ze in het begin van de oorlog in Gaza waren, zo stil zijn ze vandaag.

Voor hen komt het geschrift van Bernard-Henri Lévy precies op tijd. Als een nieuwe Mozes klaagt BHL met bravoure en nog meer vooringenomenheid het “negationisme en temps réel” aan van Amnesty International, het Rode Kruis en vooral van de Verenigde Naties en zijn secretaris-generaal Antonio Guterres.

Een kolossale machinerie werd volgens BHL ingezet om de horror van 7 oktober en de explosie van het absolute Kwaad te contextualiseren en te relativeren.

Zo verdwenen de Israëlische doden en gegijzelden naar de achtergrond en werd Israël gedemoniseerd voor disproportioneel geweld.

Tegelijkertijd cultiveert het Westen een stuitende blindheid voor de metamorfose van Hamas.

Nu het door Rusland, China, het neo-Ottomaanse Turkije van Erdogan en het Iran van de ayatollahs wordt gecoacht, zo niet bewapend, is het niet langer een barbaarse lilliputter.

“Het is het lieverdje, het zwaard en het speeltje van een duister tegen-imperium.”

BHL tilt de oorlog tussen Israël en Hamas op tot een planetaire strijd tussen:

  • goed en kwaad
  • democratie en dictatuur
  • tolerantie en losgeslagen dierlijkheid

In Israël gaat het dus om het overleven van de menselijkheid. Daarvoor moet alles wijken, zoals oproepen voor een onmiddellijk staakt-het-vuren.

Dat er zoiets als internationaal recht en een Internationaal Gerechtshof bestaat, voor BHL is het zelfs geen voetnoot waard.

Evenmin stelt hij vragen bij het extreem hoge aantal burgerslachtoffers in Gaza – meer zelfs, elk cijfer ontbreekt.

Zo mogelijk nog choquanter is dat hij de meest barbaarse misdaad – de door Israël georganiseerde hongersnood in Gaza – niet eens vermeldt.

Vanwege een hoger belang worden recht en moraal opnieuw onder het tapijt geveegd.

Zoals in de vorige eeuw wordt de weg geëffend voor nietsontziende wreedheid. Geweld en bij uitbreiding oorlog worden opnieuw geheiligd.

Dat uitgerekend een fijnbesnaarde intellectueel als Bernard-Henri Lévy die stap zet, is symptomatisch voor de nieuwe tijdgeest.

Zou het kunnen dat we als slaapwandelaars een nieuw hoofdstuk van de geschiedenis zijn binnengewandeld?

Lees er de oproepen voor een Europese oorlogseconomie en de commentaren van veel zieners en opiniemakers op na en het lijkt er steeds meer op dat de 21ste eeuw nu pas haar ware, onheilspellende gelaat laat zien.

“Het zou kunnen,” zegt de ­Israëlische historicus en filosoof Yuval Noah Harari in Der Spiegel, “dat we al midden in een nieuwe wereldoorlog zitten. De betekenis van historische gebeurtenissen wordt vaak pas achteraf duidelijk.”

Harari ziet parallellen tussen 1 september 1939, de dag waarop de Duitsers Polen binnenvielen, en 24 februari 2022, de dag waarop Rusland zijn offensief tegen Oekraïne begon.

“Het zou goed kunnen dat we over vijftig jaar zullen zeggen dat toen de Derde Wereldoorlog begon.”

De diagnose die BHL in Solitude d’Israël maakt, versterkt die opinie.

Tussen de regels lees je dat een brutale confrontatie tussen het Westen en de rest onvermijdelijk, misschien zelfs wenselijk is.

Lange tijd was geschiedenis een kroniek van veldslagen en oorlogen, alsof alleen de woorden en daden van de krijgsheren er toe deden. Ondertussen weten we beter.

Oorlogen zijn minder het beginpunt van een nieuwe Zeitenwende dan het eindstation van een lange erosie van recht, waarden en geduldig overleg.

Allemaal ingeruild voor dictaten en agressie, zodat het recht van de sterkste primeert en mededogen en empathie verstikken.

En altijd zijn er wel dienstwillige klerken die de rode loper voor de krijgsheren uitrollen.


Hongersnood in Gaza. — © Abed Zagout/getty
Hongersnood in Gaza. © Abed Zagout/getty

Lees ook


Lees ook

Klik hier of op de hyperlink hieronder en vind andere columns van

Paul Goossens


Bron: De Standaard

Welkom op Facebook

Naar de website


Scroll naar boven