Eind september komt de paus naar België en enkele slachtoffers van seksueel kindermisbruik in de kerk grijpen die gelegenheid om erkenning te vragen. In een open brief eisen ze nieuwe onderzoeken en herstelbetalingen. Al denkt niet elk slachtoffer dat de kerk zal luisteren.
‘Het is allemaal voor de schijn.’
Paul Notelteirs – De Morgen
Linda Opdebeeck (60)
‘Ik wilde de paus laten weten dat zijn beleid nergens op lijkt’
“Het pausbezoek betekent niets voor de slachtoffers. Hij is al in verschillende landen geweest en vertelt dan dat hij het heel erg vindt, maar daarbuiten doet hij er niets aan. Het is allemaal voor de schijn en dat hij zijn show voor de slachtoffers komt opvoeren maakt het alleen maar erger”, zegt Linda Opdebeeck.
Als tiener werd ze jarenlang meerdere keren per week verkracht door een broeder die aan het college van Oudergem werkte.
Ze zet zich nu zelf in voor lotgenoten en was verrast toen de Bisschoppenconferentie voor de zomer polste of er slachtoffers waren die de paus wilden ontmoeten.
“Ik heb me meteen opgegeven omdat ik hem wilde laten weten dat zijn beleid nergens op lijkt. Ik wilde hem aansporen om degelijke schadevergoedingen te voorzien.”
De paus zal tijdens zijn bezoek eind deze maand wel degelijk slachtoffers ontvangen voor een privé-audiëntie, maar Opdebeeck zal niet aanwezig zijn.
Ze kreeg nooit een antwoord van de Bisschoppenconferentie en ergert zich aan de manier waarop de instelling kiest wie zijn verhaal mag doen.
“De selectie gebeurt volledig in het verborgene, terwijl dat eigenlijk een publiek proces hoort te zijn.”
In de open brief die Le Soir donderdag publiceerde, vragen enkele Franstalige slachtoffers aan de paus om meer in te zetten op onderzoek binnen bisdommen en om na te denken over herstelbetalingen.
Ook de impact van het celibaat moet voor de briefschrijvers overwogen worden, maar Opdebeeck is gedesillusioneerd en vreest dat er geen rekening gehouden zal worden met die vragen.
“Die eisen zijn er al jaren. Ik ben hier al jaren mee bezig en ga verder voor de andere slachtoffers, maar ik geloof er niet meer in.”
Marc De Bosscher (62)
‘De daders lopen nog altijd vrij rond’
In februari drong slachtoffer Marc De Bosscher van de Werkgroep Mensenrechten in de Kerk voor het eerst aan op een ontmoeting met de paus.
De organisatie wilde een gesprek van 34 minuten en 31 seconden, één seconde per gekende overlever van kindermisbruik in de kerk.
Intussen kreeg de man een uitnodiging om dit weekend naar een preselectie door de Bisschoppenconferentie te komen, maar hij is verhinderd.
“Ik wilde die ontmoeting nochtans graag omdat ik hem hoop duidelijk te maken dat hij bepaalde feiten niet kan blijven negeren. De daders lopen nog altijd vrij rond en worden in het kerkelijk milieu met rust gelaten.”
De zaak-Vangheluwe barstte zo al in 2010 los, maar pas dit jaar nam de paus hem zijn titel als bisschop en priester af.
“Als ik in een bedrijf iets fouts doe, zal het geen 14 jaar duren voor men mij aan de deur zet.”
Erkenning van een hooggeplaatst figuur binnen de kerk kan deugd doen, weet De Bosscher uit eigen ervaring.
“Enkele jaren geleden sprak ik drie uur lang met bisschop Johan Bonny. Het was fijn dat iemand van dat niveau naar me luisterde en begrip toonde voor mijn situatie, vroeger was dat nooit het geval.”
Tegelijkertijd heeft hij weinig hoop dat het pausbezoek ertoe zal leiden dat de kerk plots volledig anders met de slachtoffers om zal gaan.
Net als Opdebeeck ergert hij zich aan het feit dat de bisschoppen vooraf al filteren welke verhalen de paus te horen mag krijgen.
“Er zijn mensen die er nog 24 uur per dag mee bezig zijn. Voor hen is het onleefbaar en zij zullen nooit uitgenodigd worden voor zo’n audiëntie, daar mag je gerust in zijn.”
Jan Van Pelt (75)
‘Je kan je afvragen of het wel integer is’
In hun open brief leggen de Franstaligen een grote verantwoordelijkheid bij de kerk zelf, maar Jan Van Pelt – ook slachtoffer – vindt dat de overheid zelf doortastender te werk moet gaan.
Hij wil dat de parlementaire onderzoekscommissie opnieuw gelanceerd wordt en zegt dat de staat werk moet maken van eerlijke vergoedingen voor slachtoffers.
“Er zijn mensen die duizenden euro’s aan therapieën, opvang en medicatie uitgegeven hebben. Zij kregen een aalmoes van de kerk. Het maximumbedrag voor de allerergste feiten was 25.000 euro, maar dat is aan heel weinig mensen toegekend.
“Het Vaticaan heeft een schatrijke bank, die kan toch helpen?”
Van Pelt vindt dat de staat haar verantwoordelijkheid moet nemen en erop hoort toe te zien dat de kerk met geld over de brug komt.
“Want alle miserie en moeilijkheden die overlevers van misbruik ervaren, daar heeft de kerk nog altijd geen oor naar.”
Als dat herstelfonds er niet komt, wil hij met een bredere groep slachtoffers naar de Raad van State trekken.
“Want de overheid moet voor haar burgers zorgen.”
Het pausbezoek maakt bij Van Pelt weinig grote emoties los, maar hij snapt wel waarom het voor veel van zijn lotgenoten gevoelig ligt.
“Er is veel onzekerheid over wat hij precies zal zeggen en wie hij zal ontvangen.”
Zelf denkt hij dat het bezoek van paus Franciscus niet meteen ingrijpende gevolgen zal hebben voor het verwerkingsproces van slachtoffers, al vindt hij wel dat het de hypocrisie van de kerk illustreert.
Terwijl het Vaticaan zelf diepe zakken heeft, werd onlangs een crowdfunding gelanceerd om zijn doortocht in België te financieren.
“Je kan je toch afvragen of zoiets wel integer is.”
Lees ook
Lees alle berichten in deze categorie
Bron: De Morgen