Thomas Friedman – De VS deden Zelensky een aanbod dat hij niet kon weigeren – Het leek wel een scène uit ‘The Godfather’

Thomas L. Friedman is opiniemaker bij The New York Times. Hij vergelijkt het Oekraïne-plan van Donald Trump met dat van een maffiabaas.

Thomas Friedman – De Morgen

28 februari 2025

Leestijd: 5 min

Het drama tussen Donald Trump en Volodymyr Zelensky roept een van de meest verontrustende vragen op die ik me ooit over de Verenigde Staten heb moeten stellen.

Worden we geleid door iemand die bereid is om de verwrongen kijk van Russisch president Vladimir Poetin op de oorlog in Oekraïne volledig te slikken?
Of worden we geleid door een maffiabaas die samen met Rusland territorium wil verdelen zoals hoofden van misdaadfamilies dat gewoonlijk doen?

Hoe dan ook, mijn mede-Amerikanen en onze vrienden in het buitenland, voor de komende vier jaar is het Amerika dat jullie kennen voorbij.

Trump denkt niet alleen out of the box, hij denkt zonder box. Hij laat zich niet binden aan de waarheid of de normen die Amerika in het verleden bezielden.

Beschermingsgeld

Ik kan het onze traditionele vrienden niet kwalijk nemen dat ze gedesoriënteerd zijn.

Lees het droevige essay van de heldhaftige Sovjet-dissident en vrijheidsstrijder Natan Sharansky van vorige week.

“Toen ik de woorden van president Trump op het tarmac hoorde, toen hij de president van Oekraïne, Zelensky, de schuld gaf voor het beginnen van de oorlog die Rusland tegen Oekraïne is begonnen, was ik absoluut geschokt”, schreef Sharansky voor The Free Press.

“Trump lijkt de retoriek van Poetin te hebben overgenomen. Hij herhaalde een vaste uitspraak van het Kremlin, die klonk als propaganda in Sovjet-stijl: dat Zelensky geen legitieme leider is.

“Als Poetin, de schijnbaar eeuwige leider van Rusland, het zegt, is het lachwekkend.
“Als de president van de VS het zegt, is het alarmerend, tragisch en niet in overeenstemming met het gezond verstand.”

Dat is een goedaardige interpretatie van Trump, dat hij gewoon bezeten is van Poetin, de christen-nationalistische, antiwokestrijder, en niet het gezonde verstand aan de dag legt dat hij iedereen heeft beloofd. Maar er is ook een andere verklaring: hij is een afperser die beschermingsgeld eist.

Minister van Financiën Scott Bessent deed Zelensky onlangs een aanbod dat hij niet kon weigeren: hij eiste Oekraïense mineralen ter waarde van honderden miljarden dollars als compensatie voor de Amerikaanse hulp. Het leek wel een scène uit The Godfather.

The Wall Street Journal schrijft:

“Bessent schoof het papier over de tafel naar Zelensky toe en eiste dat hij het ondertekende. Zelensky bekeek het even en zei dat hij het met zijn team zou bespreken.

“Vervolgens schoof Bessent het papier dichter naar Zelensky toe. ‘Je moet dit echt ondertekenen’, zei de minister van Financiën.

“Zelensky zei dat hem was verteld dat ‘mensen in Washington’ erg boos zouden zijn als hij dat niet deed. De Oekraïense leider zei dat hij het document toen heeft aangenomen, maar niet heeft beloofd te ondertekenen.”

Zwakke positie

Een serieuze Amerikaanse president zou inzien dat Poetins positie zeer zwak is en dat we dat moeten uitbuiten.

The Economist schreef vorige week:

“In april 2022, na de terugtrekking van Rusland uit het noorden van Oekraïne, controleerde het 19,6 procent van het Oekraïense grondgebied en had misschien 20.000 slachtoffers geleden.
“Vandaag heeft Rusland 19,2 procent in handen en zijn er aan zijn kant 800.000 slachtoffers gevallen, zo stellen Britse bronnen. Meer dan de helft van de 7.300 tanks die het in opslag had is weg.
“Vorig jaar verloor het twee keer zoveel artilleriesystemen als in de twee voorgaande jaren.
De verschuiving van middelen van productieve sectoren naar de militaire productie heeft de inflatie aangewakkerd. De rente bedraagt 21 procent.”

Als dit poker was, dan had Poetin een paar tweeën en ging hij all-in.

En Trump, die doorziet de bluf niet en past. In plaats van al onze Europese bondgenoten te verzamelen en de militaire druk op Poetin te verdubbelen, deed Trump precies het tegenovergestelde.

Zelensky heeft blijkbaar het gevoel dat hij geen andere keuze heeft dan een of andere belachelijke mineralendeal te ondertekenen, ook al eist Trump drie of vier keer meer dan de ruwweg 120 miljard dollar die de VS Oekraïne hebben gegeven, hulp die de Oekraïners hebben gebruikt om het Westen te beschermen tegen agressor Rusland.

Amateurs

De hele zaak is beschamend.

Trump probeert in feite winst te maken op de kap van de Oekraïners als gevolg van Poetins invasie, zonder herstelbetalingen van Poetin te eisen of Amerikaanse bescherming voor Kiev te beloven.

Ik heb er geen problemen mee als Amerika na de oorlog, als dank voor onze hulp, preferentiële toegang tot investeringen in de natuurlijke hulpbronnen van Oekraïne vraagt voor onze bedrijven.

Maar om dat nu te doen, zonder in ruil daarvoor toekomstige veiligheidsgaranties te bieden? Don Corleone zou daar te beschaamd voor zijn. Don Trump echter niet.

Een Russische internationale zakengeleerde, die anoniem wil blijven, zei tegen me dat Poetins team Trumps regering ziet als een bende amateurs.

Poetins langetermijndoel, stelt hij, is het verval van de Amerikaanse hegemonie bespoedigen, zodat de VS zich zouden concentreren op het westelijke halfrond en zich militair terugtrekken uit Europa en Azië.

Trump is zijn botte instrument “om die onvermijdelijke neergang in goede banen te leiden”.

Zullen Trump en en de zijnen dat ooit inzien? Misschien, als het te laat is.