Thomas L. Friedman – De Morgen
Nul, géén, niet één extra steen meer.
Ik bewonder hoe Joe Biden zijn empathie en fysieke aanwezigheid in Israël heeft gebruikt om de Israëliërs ervan te overtuigen dat ze er niet alleen voor staan in hun oorlog tegen het barbaarse Hamas én heeft geprobeerd om gematigde Palestijnen de hand te reiken.
Ik weet dat Biden erg zijn best heeft gedaan om de Israëlische leiders zover te krijgen dat ze verder vooruit zouden denken. Niet alleen over hoe ze Gaza binnen kunnen vallen om Hamas uit te schakelen, maar ook over hoe ze er daarna weer uit kunnen geraken, en hoe ze daarbij het aantal burgerslachtoffers kunnen minimaliseren.
De Amerikaanse president toonde veel begrip voor het morele en strategische dilemma waar Israël voor staat. Tegelijk smeekte hij de Israëlische militaire en politieke leiders om te leren van de Amerikaanse oorlogsdrift die ontstond na 9/11, en die tot gevolg had dat ‘onze’ soldaten in de doodlopende straten en donkere steegjes van onbekende steden en dorpen in Irak en Afghanistan terechtkwamen.
Ook al begrijpt Benjamin Netanyahu dat een overreach in Gaza de hele regio in vuur en vlam kan zetten, toch verlieten Amerikaanse functionarissen Jeruzalem met het gevoel dat zijn rechtse coalitiepartners staan te popelen om het vuur op de Westelijke Jordaanoever aan te wakkeren.
Kolonisten hebben daar de afgelopen week uit wraak minstens zeven Palestijnse burgers gedood, het Israëlische leger is nu nog oorlogszuchtiger dan de premier en is vastbesloten om Hamas een klap toe te dienen die het hele gebied nooit zal vergeten.
Ondertussen weigert de rechtse Israëlische minister van Financiën om belastinggeld over te maken aan de Palestijnse Autoriteit, waardoor haar vermogen om de Westelijke Jordaanoever onder controle te houden (wat ze tot nu toe heeft gedaan) wordt ondermijnd.
KRUISRAKETTEN EN DRONES
Ik maak me grote zorgen.
Nee, ik maak me héél grote zorgen.
In de eerste week van deze oorlog leken de hoogste leider van Iran en de leider van de Hezbollah-militie in Libanon hun militieleden zowel aan de grens met Israël als in Irak, Syrië en Jemen zeer strak onder controle te houden.
Maar naarmate de tweede week vorderde, hebben Amerikaanse functionarissen steeds meer signalen opgevangen dat beide leiders overwegen om hun troepen agressiever Israëlische doelwitten te laten aanvallen. En misschien Amerikaanse doelwitten als de Verenigde Staten ingrijpen.
Het behoeft geen twijfel: de mogelijkheid van een oorlog in de hele regio, waarbij de VS betrokken kunnen raken, is nu veel groter dan een week geleden, zo vertelden hoge Amerikaanse functionarissen mij.
Terwijl ik dit schrijf, meldt The New York Times dat een oorlogsschip van de Amerikaanse marine in de noordelijke Rode Zee donderdag drie kruisraketten en verschillende drones heeft neergeschoten die vanuit Jemen waren gelanceerd en die volgens het Pentagon mogelijk op Israël waren gericht.
Meer raketten, waarschijnlijk van pro-Iraanse milities, werden afgevuurd op Amerikaanse troepen in Irak en Syrië en op Israël vanuit Libanon.
Israël zal waarschijnlijk niet toelaten dat Iran zijn proxy’s gebruikt om het te treffen zonder uiteindelijk een raket rechtstreeks op Teheran af te vuren. Als dat gebeurt, kan er van alles gebeuren. Israël heeft vermoedelijk onderzeeërs in de Perzische Golf.
Wat de situatie driedubbel zo gevaarlijk maakt: zelfs als Israël met extreme terughoudendheid optreedt om burgerdoden in Gaza te voorkomen, zal het niets uitmaken. Denk aan wat er vorige dinsdag gebeurde in het Al-Ahli Arab-ziekenhuis in Gaza-stad.
Zoals de Israëlische columnist Nahum Barnea mij erop wees, heeft de Palestijnse Islamitische Jihad (PIJ) meer bereikt met een blijkbaar verkeerd afgevuurde raket “dan met al zijn succesvolle raketlanceringen”.
Hoezo? Nadat die lancering verkeerd was gelopen en de raket op het Palestijnse ziekenhuis in Gaza was gevallen, waarbij tientallen doden vielen, beweerden Hamas en de PIJ (zonder dit met bewijzen te staven) dat Israël het ziekenhuis opzettelijk had gebombardeerd.
Dit zette straten in de hele Arabische wereld in lichterlaaie. Toen Israël en de VS een paar uur later overtuigend bewijs leverden dat de PIJ per ongeluk het ziekenhuis in Gaza had geraakt met zijn eigen raket was het al te laat. Een ontmoeting tussen Arabische leiders en Biden werd geannuleerd.
Stel je voor wat er zal gebeuren als de eerste grote Israëlische invasie van Gaza begint in deze door sociale media gedomineerde en door verkeerde informatie vervuilde wereld.
Geen wonder dat pro-Amerikaanse Arabische leiders Biden smeken om de Israëliërs te vragen op een manier te handelen die hun wat ruimte laat om met Israël te blijven samenwerken.
Daarom denk ik dat Israël er veel beter aan zou doen om elke Gaza-operatie te omschrijven als ‘Operatie Red Onze Gijzelaars’ in plaats van ‘Operatie Maak Korte Metten Met Hamas’.
Het land maakt daarbij het best gebruik van precisieaanvallen en speciale troepen die de Hamas-leiding kunnen pakken, maar ook zo goed mogelijk het onderscheid maken tussen Gazaanse burgers en de Hamas-dictatuur.
Hamas heeft niet alleen Israëliërs gegijzeld, maar ook de burgers van Gaza. Zij hadden geen invloed op de beslissing om Israëlische grootmoeders en baby’s te ontvoeren.
Neem even de tijd en luister naar de serie Whispered in Gaza van het Center for Peace Communications en Times of Israel uit januari.
Het bestaat uit interviews met Gazanen over wat ze echt vinden van het corrupte en despotische bestuur van Hamas.
Israël moet hun standpunten respecteren en erop voortbouwen als het hoopt iets duurzaams en positiefs uit deze oorlog te kunnen halen.
Maar Israël bevindt zich vandaag in een rauwe overlevingsmodus. Amerikanen kunnen advies geven, maar Israël gaat doen wat het gaat doen.
En mijn stem heeft alleen invloed in de VS.
De president beloofde donderdagavond in zijn toespraak dat hij het Congres zou vragen om 14 miljard dollar extra steun voor Israël om deze oorlog door te komen, in combinatie met 100 miljoen aan humanitaire hulp voor Palestijnen in Gaza en de door Israël bezette Westelijke Jordaanoever.
TWEE VOORWAARDEN
Ik ben helemaal voor het idee om Israëliërs en Palestijnse burgers op dit moment te helpen. Maar wel onder zeer duidelijke voorwaarden.
Als Israël wapens nodig heeft om zich te beschermen tegen Hamas en Hezbollah, verscheep ze dan gerust.
Maar als het gaat om bredere economische hulp voor Israël, dan zou die alleen moeten worden gegeven als Israël ermee instemt om geen nederzettingen meer te bouwen op de Westelijke Jordaanoever buiten de nederzettingenblokken en het gebied er direct omheen waar de meeste Joodse kolonisten nu zijn gegroepeerd en waarvan wordt verwacht dat Israël ze behoudt bij een tweestatenoplossing met de Palestijnen.
Nul, géén, niet één extra steen meer.
Netanyahu’s regeerakkoord belooft echter zelfs om de hele Westelijke Jordaanoever te annexeren.
Ik ben me er terdege van bewust dat Hamas al sinds zijn oprichting streeft naar de eliminatie van de Joodse staat, niet omdat Israël de nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever heeft uitgebreid.
Maar als Israël enige hoop heeft op een Palestijns leiderschap dat Hamas in Gaza op de lange termijn kan vervangen en een effectieve partner kan zijn voor een tweestatenoplossing, dan moet het nederzettingenproject stoppen en wel nu.
De Palestijnse Autoriteit op de Westelijke Jordaanoever moet zo snel mogelijk een nieuwe regering kiezen of aanstellen. Een regering met de competentie om op integere wijze fatsoenlijke Palestijnse instellingen op te bouwen en die het respect en de legitimiteit van de bevolking verdient.
De Palestijnse Autoriteit, die bereid is om samen te leven met de Joodse staat, moet in staat zijn om daadwerkelijk vrije en eerlijke verkiezingen tegen Hamas te winnen op de Westelijke Jordaanoever of in Gaza.
Zolang deze twee voorwaarden niet worden vervuld is er geen toekomst voor gematigdheid in de regio, geen kans op duurzame vrede en geen kans op een normalisatie van de relatie tussen Israël en Saudi-Arabië.
Ongeacht of Israël elke Hamas-leider, -voetsoldaat en -raketbouwer elimineert of hoeveel sympathie er ook ontstaat voor de Palestijnse zaak.
De hoeksteen van ‘Bibi’ Netanyahu’s vijftien jaar als premier was het strategisch uitbreiden van nederzettingen om te voorkomen dat er ooit een aaneengesloten Palestijnse staat zou ontstaan.
Door dit te doen, handelde de Israëlische leider bewust en schaamteloos tegen de belangen van de VS in.
Hij was bereid om de bondgenoten van Amerika, Jordanië en Egypte te destabiliseren om meer nederzettingen na te streven.
Hij was bereid om Amerika’s grootste diplomatieke wapenfeit, de Abraham-akkoorden, op het spel te zetten als het pact het stoppen van de bouw van nederzettingen betekende.
Hij heeft nog geen bereidheid getoond om aan de nederzettingen een einde te maken om een historische doorbraak met Saudi-Arabië te bewerkstelligen.
PORTEMONNEE VAN UNCLE SAM
Mensen, Israël is tegenwoordig een rijk land en geld is vervangbaar.
Veel te lang heeft de economische en militaire hulp van de VS Netanyahu in staat gesteld om het krankzinnige nederzettingenproject te financieren en een geavanceerd leger in stand te houden zonder de belastingen voor het hele Israëlische publiek te verhogen.
Terwijl Israël met de ene hand Amerikaanse hulp kreeg, betaalde de begroting van het ministerie van Defensie met de andere hand voor de aanleg van wegen voor kolonisten.
De portemonnee van Uncle Sam was indirect het doorsluisfonds voor Netanyahu’s politiek.
Dus nee, we zeggen Netanyahu niet wat hij moet doen in Gaza, Israël is een soeverein land.
We gaan hem zeggen wat wíj niet meer gaan doen, want de VS zijn toevallig óók een soeverein land.
Amerika heeft indirect de langzame zelfdoding van Israël gefinancierd, en dan heb ik het niet alleen over de nederzettingen.
Kijk naar wat Netanyahu afgelopen juni deed.
Om de ultraorthodoxe partijen af te kopen die hij nodig heeft in zijn coalitie, om zichzelf uit de gevangenis te houden, gaf zijn regering de ultraorthodoxen en de kolonisten
“een ongekende verhoging van de toewijzingen, inclusief volledige financiering van scholen die geen Engels, wetenschap of wiskunde onderwijzen”
legt Dan Ben-David uit.
Hij is een macro-econoom gespecialiseerd in de interactie tussen de demografie van Israël en het onderwijs aan de Universiteit van Tel Aviv, waar hij aan het hoofd staat van het Shoresh Instituut voor Sociaal-economisch Onderzoek.
“Deze budgetverhoging alleen al is meer dan Israël elk jaar investeert in het hoger onderwijs in zijn geheel, oftewel veertien jaar volledige financiering voor het Technion, zeg maar het Israëlische MIT”, aldus Ben-David.
“Het is compleet gestoord.”
Waar het op neerkomt: Netanyahu heeft op dit moment een volledig onsamenhangende strategie.
Hij wil Hamas in Gaza elimineren en tegelijkertijd meer nederzettingen bouwen op de Westelijke Jordaanoever, wat het enige fatsoenlijke Palestijnse alternatief voor Hamas, de Palestijnse Autoriteit, ondermijnt.
Je kunt ten oorlog trekken, maar je moet ook een antwoord hebben op de vraag wat er nadien moet gebeuren.
Ik ben niet de enige die dat wil weten.
Zoals de Israëlische historicus Yuval Noah Harari schreef in een essay in Haaretz over de regering van Netanyahu:
Als die “ervan droomt om de overwinning te gebruiken
- Om gebieden te annexeren
- Grenzen met geweld te hertekenen
- Bevolkingsgroepen te verdrijven
- Rechten te negeren
- Meningsuiting te censureren
- Messiaanse fantasieën te verwezenlijken
- Israël in een theocratische dictatuur te veranderen
Dan moeten we dat nu weten.”
© The New York Times
Thomas L. Friedman is columnist bij The New York Times.
Beeld rv – Reuters
Lees ook
- Bart Eeckhout
Valt er een morele hiërarchie aan te brengen in het kwaad dat Hamas en Israël aanrichten - Maarten Boudry
Als Israël dat wilde, had het de hele Gazastrook al ontelbare keren van de kaart kunnen vegen - David Grossman
Ik wil niet langer vertoeven in een wereld die zulke monsters toelaat om te bestaan - Arnon Grunberg
Hamas heeft deze oorlog al gewonnen - Ramsey Nasr
Palestijnse slachtoffers hebben geen namen, het zijn nummers - Yuval Noah Harari
Alleen internationale inmenging kan ons nog redden
Overzicht
Lees alle berichten in deze categorie
Bron: De Morgen