Elk weekend schrijft Joël De Ceulaer een licht satirisch getinte brief aan de (m/v/x) van de week. Hier kunt u die brief lezen of beluisteren.
´Beste Karl Vannieuwkerke, die 300.000 euro voor u is helemaal niet marktconform.´
Beste Karl Vannieuwkerke,
Ik ben geen sportliefhebber, maar als ik u op het scherm zie verschijnen, slaat de vrolijkheid mij toch om het hart. Hoe u daar zit te stralen en te glimmen, als een bron van levensvreugde en vitaliteit: het is weinigen gegeven.
Sinds bekend raakte dat u een van de best betaalde VRT-gezichten bent, heb ik een vermoeden hoe u die gespierde glimlach kunt volhouden: de stand van uw bankrekening staat wellicht rechts onderaan de autocue, zodat u live kunt volgen hoe dat bedrag blijft aantikken.
U bent deze brief nu beu en dat begrijp ik. Maar u moet begrijpen dat het mijn plicht is om eens te zeuren over de poen die u met spreekwoordelijke kruiwagens tegelijk aan de Reyerslaan naar buiten sleept.
Het is onze poen, nietwaar. U wordt betaald met belastinggeld – dat ook elders zeer van doen is.
Voor ik inga op uw verdiensten – letterlijk en figuurlijk – zou ik een omweg willen maken langs een interview dat Erik Van Looy ooit gaf.
Toen De slimste mens enkele jaren geleden met twee juryleden in plaats van één begon te werken, zei Van Looy dat het idee voor die duobaan van Mark Uytterhoeven kwam. En dat Uytterhoeven zo bewees dat hij een, ik citeer, “geniale” tv-maker is.
Ik herinner mij nog dat ik even moest gaan liggen toen ik dat gelezen had. Van de Britse historicus Jacob Bronowski heb ik geleerd dat je pas geniaal bent als je niet één, maar twee keer de wereld hebt veranderd.
Albert Einstein was geniaal, dankzij kwantumfysica én relativiteitstheorie. En John von Neumann, omdat hij zowel de architectuur van de computer als de speltheorie bedacht.
Uytterhoeven heeft enkele niet onaardige programma’s gemaakt. Hij is vast een knappe kop, grappig, snel en creatief – maar geniaal? Bwah.
ZESJESCULTUUR
Dat is typisch Vlaams, denk ik. Je ziet het ook bij fictieseries. Zodra er een acteur meespeelt die zijn tekst kent, spreekt de pers over een “topcast”. Terwijl ik dat woord liever zou bewaren voor pakweg Goodfellas of Pulp Fiction.
Maar ja, in een regio waar de zesjescultuur heerst en je boft als er nog een leerkracht voor de klas staat, ligt de lat op de grond. Dat merk je ook aan de sportverslaggeving, zeker in de wielrennerij.
Elke pedaalslag is een daad van heroïek, elke beklimming haast bovenmenselijk, elke overwinning de krachttoer van een halfgod.
Verontschuldigt u mij een secondje? Ik moet even geeuwen.
Zo. Hier ben ik weer. Om eindelijk ter zake te komen, mijnheer Vannieuwkerke. Toen ik vernam dat u met meer dan 300.000 knotsen per jaar bij de grootverdieners van de VRT hoort, omdat u mee het concept van Vive le vélo hebt bedacht, zag ik alle verkliklichtjes van de zesjescultuur tegelijk aanfloepen.
Laten we dat Concept even analyseren. Er is daar vooreerst: de tafel. Dan: een stel stoelen. Met op elke stoel: een gast. Die in gesprek gaat met: de presentator, u dus.
Tussendoor krijgt de kijker nog een reportage en een liedje geserveerd. En, niet te vergeten, de titel van het programma bevat: een alliteratie – het is Vive le vélo, met twee vieve v’s.
DOUCHEGEL
Niet onaardig, hoor. Ik mag er zelf soms graag naar kijken. Maar waarom denkt de openbare omroep dat u in ruil hiervoor in goud moet baden?
Gelooft de VRT-top dat dit format (tafel, stoelen, gesprek) de wereld gaat veroveren?
Hebben de bonzen van CNN, BBC of Russia Today al gebeld om u als presentator of consultant in te huren?
Oké, er is niet alleen de formule, er is ook de merchandising: sweaters, petjes, bidons, straks zowaar zeep en douchegel. Het enige wat ontbreekt – bel eens naar Gert Verhulst – is boterhammenworst met uw hoofd erop.
Maar ernstig. Waarom betaalt men u zoveel geld? Dat is nergens voor nodig, en het is ook niet “marktconform”: als vier van de vijf best betaalde tv-gezichten bij de VRT werken, is het omdat die omroep veel méér dan de markt betaalt.
Nee, ik heb een ander theorietje. De openbare omroep heeft te weinig zelfvertrouwen. Dat is gek, want het is een zeer arrogante organisatie, met als typevoorbeeld daarvan de nieuwsdienst, die bij de minste kritiek in een kramp schiet.
Maar het is dus ook een bange organisatie. Als iets werkt, tast men belachelijk diep in de buidel om het te kunnen behouden.
Zo ging het ooit met programma’s van Woestijnvis. Overbetaald, maar perfect vervangbaar: Iedereen beroemd is beter dan Man bijt hond ooit was.
VENIJNIG
Toen hij donderdag door het Vlaams Parlement werd ondervraagd over de geldverkwisting, raakte VRT-CEO Frederik Delaplace geïrriteerd, hij waarschuwde de verkozenen des volks er zelfs voor dat hij “venijnig” zou kunnen worden. Dat was ongepast. Maar wel verklaarbaar.
Herinnert u zich nog die keer dat Jan Mulder bij u aan tafel een grapje maakte over N-VA en u dat afkeurde? Net zoals de openbare omroep koppelt die partij arrogantie aan kleinzerigheid. In wielerjargon: het is nek aan nek.
Geen wonder dat VRT en N-VA zo goed overeenkomen.
Vive uw vermogen!
Joël De Ceulaer, senior writer
Lees ook
Vul hieronder de zoekopdracht Uitkijkpost in en vind andere brieven van JDC.
Bron: De Morgen