42 emeritus professoren van Belgische universiteiten vinden dat het afbraakbeleid van de sociale zekerheid, zoals voorgesteld door de huidige regering, niet alleen sociaal onrechtvaardig is, maar ook economisch onnodig.
Mateo Alaluf e.a. – De Morgen
28 april 2025
Leestijd: 6 min
Door onnodig angst te zaaien over het budgettaire tekort, rechtvaardigt de regering-De Wever de afbraak van onze sociale zekerheid in naam van de komende generaties.
In een wereld van onzekerheid waar de rijkste man van de wereld het gemunt heeft op onze democratie, moeten we het roer radicaal keren. Alleen een maatschappij waar iedereen volwaardig deel van uitmaakt kan onze toekomst redden.
Ook daarom mogen we de afbraak van onze sociale zekerheid niet aanvaarden en moet de regering haar programma herzien wil ze niet de meest asociale worden sinds de Tweede Wereldoorlog.
Niemand heeft daarvoor gestemd.
Er wordt niet gemorreld aan de index.
Geen uitstelmaatregelen.
Geen indexafbraak voor de hogere pensioenen.
Herverdeling gebeurt via belastingen,
niet door de pijlers van ons sociaal bestel onderuit te halen.
In tegenstelling tot wat de regering beweert, zijn pensioenen en sociale zekerheid perfect betaalbaar. Eén op de vijf Belgen is ouder dan 65. Tegen 2050 is dat één op de vier.
Daarna stabiliseert het.
Omdat er 65-plussers bij komen,
is het logisch dat we meer moeten uitgeven voor pensioenen. We besteden nu 11,2 procent van het bbp aan pensioenen. Komende jaren stijgt dat met minder dan 0,1 procent per jaar.
Perfect haalbaar.
Nu al geven landen als Oostenrijk, Frankrijk of Italië meer uit voor pensioenen dan wat België in 2070 zal uitgeven.
We zijn een van de rijkste landen van de wereld en we zouden niet in staat zijn om ieder een goed leven te garanderen?
Slinks
Minister Jambon (N-VA) wil,
tegen die logica in, de pensioenuitgaven bevriezen. De verbeeldingskracht van deze regering reikt niet verder dan mensen langer te laten werken voor een lager pensioen.
Met foute cijfers wordt een besparing als ‘hervorming’ voorgesteld en worden beroepsgroepen tegen elkaar opgezet.
Op een slinkse manier dwingt men iedereen om een jaar langer te werken door het aantal gewerkte dagen voor een pensioenjaar op te trekken van 104 tot 156.
Met een ‘malus’ zal wie het al moeilijk heeft tot een kwart van het pensioen verliezen bij ‘voortijdige’ pensionering voor 67 jaar.
Dit is geval voor de helft van de vrouwen, en voor wie langdurig ziek was of een onvolledige loopbaan heeft.
De wettelijke pensioenleeftijd moet opnieuw 65 jaar worden. Bestaande regelingen voor vervroegd pensioen behouden we, wie langer wil werken krijgt een bonus.
De financiering van de sociale zekerheid mag niet verder worden uitgehold door de uitbreiding van studentenarbeid, flexi-jobs en onterechte vrijstellingen van bijdragen aan de sociale zekerheid.
Alle kortingen, samen met de taxcut van de regering Michel (2014-2018), zorgen voor een minderinkomst van de sociale zekerheid die oploopt tot 19 miljard euro.
Voldoende om niet te moeten raken aan pensioenen, werkloosheid en ziekteverzekering.
Geen alternatieven?
De regering doet alsof er geen alternatieven zijn. Politiek is keuzes maken en prioriteiten stellen.
Ondanks het tekort in de begroting vindt men in één paasakkoord miljarden voor militaire uitgaven.
De geleidelijke afbouw van de bestaande subsidies voor fossiele brandstoffen (2,4% van het bbp) kan de stijging van de pensioenen compenseren en de klimaatontregeling tegengaan.
Het tekort in de begroting,
mede ontstaan door de bankencrisis, de covid-epidemie en de energiecrisis moeten we aanpakken om te vermijden dat rentekosten oplopen.
Tijdelijke solidariteitsbijdragen van de sterkste schouders kunnen daartoe bijdragen. Geen gepruts met vermogenswinstbelastingen die vooral de middenklasse treffen.
De rijkste families,
de sterkste schouders,
verkopen hun aandelen niet.
Volgens de laatste schattingen van de nationale bank bezitten de 1 procent rijkste families in ons land ongeveer een derde van het volledige Belgische vermogen.
Het netto financieel vermogen bedraagt in België 1.252 miljard, meer dan tweemaal ons jaarlijks bbp.
Een progressieve vermogensbelasting vanaf 1 miljoen euro kan onze overheidsschuld wegwerken en middelen vrijmaken voor de broodnodige investeringen in onderwijs, kinderopvang, huisvesting, openbaar vervoer en klimaat.
De verlaging van de vennootschapsbelasting kost de schatkist jaarlijks miljarden. Wanneer de vennootschapsbelasting lager is dan de marginale aanslagvoeten zet het aan tot belastingontwijking.
Managementvennootschappen zijn een aberratie waar enkel de hoogste inkomens van profiteren.
Een rechtvaardiger belasting zal hoge inkomens niet wegjagen. Mensen voelen zich solidair met wie het minder goed heeft wanneer het rechtvaardig is en goed beheerd. Ook de hoogste inkomens beseffen de waarde van een goede sociale zekerheid.
Waarom willen zelfs leden van de koninklijke familie anders toegang tot de sociale zekerheid?
Extreme rijkdom beperken
De huidige evolutie in de VS, toont dat het voor de bescherming van onze democratie noodzakelijk is om extreme rijkdom te beperken.
Alle landen staan voor dezelfde uitdagingen van vergrijzing, ongelijkheid en klimaatontregeling.
Sommige landen hebben ervoor gekozen om publieke dienstverlening af te bouwen ten voordele van private verzekeringen. Dit kost meer en is minder efficiënt.
Nederland heeft verplichte private pensioenen die niet in de overheidsbegroting staan. De Verenigde Staten geven bijna dubbel zoveel uit aan gezondheidszorg als België, maar de levensverwachting ligt er meer dan vier jaar lager.
Pensioenen en uitkeringen verdwijnen niet in een diepe put. Ze komen terug in de economie en zorgen mee voor het inkomen van tandartsen en kruideniers.
Een goed uitgebouwde sociale zekerheid versterkt onze economie en maakt ons land weerbaarder.
We willen een regering die geen verdeeldheid zaait, maar inzet op de versterking van het sociaal weefsel.
Een regering die artikel 23 van onze grondwet uitvoert: “Ieder heeft het recht een menswaardig leven te leiden.”
In de plaats van een blinde afbraakpolitiek willen we de hervormingen die onze samenleving nodig heeft.
We willen een toekomst voor onze kinderen en kleinkinderen: een democratische, rechtvaardige en solidaire maatschappij die ook zorg draagt voor onze planeet.
Emeritus professoren:
- Mateo Alaluf (ULB)
- Calogero Conti (UMons)
- Eric Corijn (VUB)
- Jan Cornelis (VUB)
- Pascal De Decker (KUL)
- Philippe De Leener (UCL)
- Patrick Deboosere (VUB)
- Pierre Desmarez (ULB)
- Jos Dumortier (KUL)
- Lieven Decauter (KUL)
- Yvon Englert (ULB)
- Els Enhus (VUB)
- Michel Gevers (UCL)
- Pierre Gillis (UMons)
- Isabelle Godin (ULB)
- Jean-Claude Grégoire (ULB)
- Serge Gutwirth (VUB)
- Naji Habra (UNamur)
- Patrick Humblet (UGent)
- Perrine Humblet (ULB)
- Chris Kesteloot (KUL)
- Fred Louckx (VUB)
- Pierre Marage (ULB)
- Albert Martens (KUL)
- Frank Moulaert (KUL)
- Pasquale Nardone (ULB)
- Benoit Nemery (KUL)
- Ides Nicaise (KUL)
- Nouria Ouali (ULB)
- Rik Pinxten (UGent)
- Paul Ponsaers (UGent)
- Andrea Rea (ULB)
- Pieter Saey (UGent)
- Isabelle Stengers (ULB)
- Maxime Stroobant (VUB)
- Kris Thielemans (VUB)
- Marcelle Stroobants (ULB)
- Jean Paul Van Bendegem (VUB)
- Anne Van Regenmortel (UAntwerpen)
- Dirk Vandermeulen (KUL)
- Christian Vandermotten (ULB)
- Jan Vranken (UAntwerpen)
Lees ook
Lees ook
Lees meer berichten
Bron: De Morgen