België is verworden tot Europese paria wat de menswaardige opvang van asielzoekers betreft. Bijna zeven op de tien van de dringende tussentijdse maatregelen die het Europees Hof voor de Rechten van de Mens vorig jaar uitsprak, werden opgelegd aan België. Het hof legt lidstaten dergelijke maatregelen op bij direct gevaar voor ‘onomkeerbare schade’, zoals foltering of dood. Tegelijk werd de Belgische staat meer dan 7.000 keer veroordeeld door nationale arbeidsrechtbanken en verplicht menswaardige opvang voor asielzoekers te voorzien.
Liesbet De Kock – Apache
Net als de recente uitspraak waarmee de Raad van State de omstreden beslissing terugfloot van staatssecretaris voor Asiel en Migratie Nicole De Moor (CD&V) om geen mannelijke asielzoekers meer op te vangen, glijden ook de veroordelingen en maatregelen van België af als water van een eend.
Die houding schiet het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) in het verkeerde keelgat.
“Dat de Belgische overheid systematisch en op deze schaal voortdurend rechterlijke beslissingen naast zich neerlegt, is een primeur.”
Hoeveel rek zit er nog op de rechtstaat?
Rechtstaat op flanellen benen
Er wordt volop gemorreld aan de Belgische rechtstaat. Het justitieel apparaat kreunt onder een gebrek aan middelen en mankracht, maar verontrustender is volgens het Europees Hof voor de Rechten van de Mens dat “de Belgische overheid systematisch en op grote schaal […] rechterlijke beslissingen naast zich neerlegt”.
Waar de overheid zich niet langer gebonden weet aan de wet, dreigen willekeur en machtsmisbruik voor burgers.
In een driedelige reeks maakt Apache
een balans op van het tanende respect voor grond- en mensenrechten in België.
Teruggefloten
In de zomer van 2002 is Tabitha, een Congolees meisje van vijf jaar, samen met haar oom op weg naar Canada. Daar woont Tabitha’s moeder, die er inmiddels officieel werd erkend als vluchteling. Een poging om moeder en dochter te herenigen strandt echter in Zaventem.
Tabitha beschikt niet over de juiste papieren en wordt alleen opgesloten in Transitcentrum 127 in Melsbroek. Daar verblijft het meisje acht weken, zonder familie of vrienden, tot ze uiteindelijk op het vliegtuig naar Kinshasa wordt gezet. Daar wacht niemand haar op. Enkele dagen later volgt alsnog groen licht om naar Canada te reizen.
Een jaar nadat ze is herenigd met haar dochter sleept Tabitha’s moeder België voor het Europees Hof voor de Rechten van de Mens.
De opsluiting van Tabitha levert België in 2006 een eerste veroordeling op wegens foltering en onmenselijke of vernederende behandeling.
Er zullen er nog 193 volgen, niet allemaal in verband met migratie en asiel, soms gaat het om zaken als detentie en internering.
Pas dit jaar werd besloten om opsluiting van kinderen zonder (de juiste) papieren te verbieden, al was dat niet naar de zin van Theo Francken (N-VA) die vond dat “het kunnen opsluiten van kinderen nodig is om een stok achter de deur te hebben.”
“Artikel 3 laat geen ruimte voor uitzonderingen”, klonk het in 2006 nochtans scherp in het arrest van het EHRM.
Eind augustus kondigde staatssecretaris De Moor nog aan dat alleenstaande mannen die in België internationale bescherming vragen voorlopig geen opvang meer krijgen. Een tijdelijke maatregel weliswaar, maar wel een die ingaat tegen de nationale als internationale rechtspraak, en daarom werd teruggefloten door de Raad van State.
Toch markeerde het een pijnlijk nieuw dieptepunt in de race to the bottom die de asielcrisis is geworden.
Dat is in de eerste plaats een humanitaire crisis, bezaaid met mensenrechtenschendingen.
Internationale waarnemers houden België dan ook steeds scherper in de gaten. Ze stellen vast dat België arresten en vonnissen in nationale en internationale zaken steeds vaker aan zijn laars lapt.
Klik hier of op de foto
en lees verder op Apache
Liesbet De Kock
Schrijft sinds 2022 voor Apache.
Ze heeft een achtergrond in de klinische psychologie en filosofie. Voordien werkte ze als gastprofessor aan de VUB en het KASK, en als onderwijsassistent aan de UGent.
Lees ook
Klik op de hyperlink hieronder
en vind andere artikels van
Bron: Apache