‘Wijveken, who the fuck cares wanneer jouw spataders en rode vlag van kant wisselen.’ Zomaar een quote uit de resem reacties op een opiniestuk van Gwendolyn Rutten over de (peri)menopauze, een van de keurigste reacties bovendien.
Bieke Purnelle – De Standaard
Zelfs als politici een punt hebben, liggen pek en veren klaar. Want waarom kwam ze daar nu ineens mee aanzetten, pas nadat ze zelf had ervaren wat voor miserabele shitshow die hele perimenopauze is?
Gezien het structurele gebrek aan inlevingsvermogen en verbeelding in politieke regionen vond ik dat persoonlijk niet zo gek, maar de mensen zijn meedogenloos.
Voorts waren de mensen van mening dat ze maar gewoon naar de dokter moest gaan in plaats van de brave hardwerkende Vlaming lastig te vallen met haar kwaaltjes.
De feministische slogan ‘het persoonlijke is politiek’ heeft helaas nooit een breed publiek bereikt.
Zelf kende ik de menopauze tot voor kort voornamelijk van Geubelsgrapjes en Brusselmansquotes over sikkeneurige menopauzale vrouwtjes.
Met de vrouwtjes kun je immers altijd lachen, zeker wanneer ze ouder worden en je ze niet meer in je bed wilt.
Maar soit, de menopauze dus, of correcter: de perimenopauze.
Sinds Hippocrates zijn we blijkbaar niet verder geraakt dan wat vaag en gegeneerd gemurmel over vapeurs. Ik zou liegen als ik zou zeggen dat ik verbaasd ben.
Ooit kreeg ik een pdf toegestuurd van een boek uit het jaar 1900, getiteld Bicyclette et organes génitaux van ene dokter Ludovic O’Followell; een goedbedoeld, maar hopeloos achterhaald werk over de impact van fietsen op de vrouwelijke anatomie.
Baanbrekend in een tijdperk dat fietsende vrouwen als nefast zag voor de menselijke voortplanting, en onfatsoenlijk bovendien.
Baanbrekend gezien de omvang van de blinde vlek waarachter de medische wetenschap zich verschuilde inzake het vrouwenlichaam, een mysterieus en gevaarlijk gegeven waar men met de grootste omzichtigheid omheen moest cirkelen.
Veel gedateerde ideeën over vrouwen en hun lichaam hebben we te danken aan misvattingen van lang geleden en aan Charles Darwin, een uitmuntend wetenschapper, maar bevooroordeeld als de pest.
Vrouwen waren volgens hem intellectueel inferieur omdat ze van de beide standaardseksen nu eenmaal de minst geëvolueerde waren, een these die breed aanvaard en gereproduceerd werd door zijn collega-biologen.
In werkelijkheid wisten Charles en zijn volgelingen weinig tot niets over vrouwenlichamen. Dat was niet alleen hun schuld, maar ze hadden het wel gewoon kunnen toegeven in plaats van ons op te zadelen met ruim honderd jaar nonsens bestrijden en ellende verbijten.
Dat we ruim een eeuw later nog altijd dingen moeten ontdekken over de anatomie en biologie van de helft van de wereldbevolking, is knap lastig.
Al die tijd ging de wetenschap ervan uit dat vrouwenlichamen ongeschikt waren om onderzoek op uit te voeren, met hun vervelend schommelende hormonen.
Dat die hormoonschommelingen nu net een biologische realiteit betekenen voor de helft van de bevolking, bleek geen argument om medische proeven ook op ‘onbetrouwbare’ vrouwenlichamen uit te voeren.
Vrouwen systematisch uit onderzoek weren heeft geresulteerd in een stuitend gebrek aan kennis over hoe bepaalde ziektes en stoornissen zich manifesteren bij meisjes en vrouwen, over bijwerkingen van medicatie, over de impact van de menstruatiecyclus, zwangerschap en perimenopauze op het functioneren van vrouwen.
Die genderdatakloof raakt maar traag gedicht en heeft kwalijke gevolgen: verkeerde of uitblijvende diagnoses, onzalige behandelingen en een flagrant gebrek aan gepaste zorg.
In haar veelgeprezen boek Invisible women slaat journalist en auteur Caroline Criado-Perez de lezer murw met een imposante reeks casestudies en onderzoeken over vrijwel elk domein van de samenleving waarin vrouwen per abuis vergeten werden.
- De vrouw die een auto kocht en erachter kwam dat het spraakbesturingssysteem alleen naar haar man luisterde omdat de software niet was aangepast aan haar (wat hogere) vrouwenstem.
- Artsen die hartaanvallen bij vrouwen misten omdat ze compleet andere symptomen vertoonden dan mannen, en omdat niemand ooit op het idee was gekomen dat een vrouwenlichaam wel eens anders zou kunnen reageren op een sputterend hart.
- Crashtestdummy’s die tot tien jaar geleden nooit getest werden met een gemiddeld vrouwenlichaam, waardoor vrouwen 47 procent meer kans lopen op ernstige verwondingen bij een ongeluk.
- Vrouwen die massaal antidepressiva en slaapmiddelen krijgen voorgeschreven zodra ze in de overgang zijn en zichzelf niet meer herkennen, terwijl er allicht betere oplossingen bestaan.
Welja, het is wel degelijk van belang om vrouwen en hun lichaam te erkennen als een specifiek en apart gegeven.
Kennis over het vrouwenlichaam is geen persoonlijke kwestie, noch een vrouwendingetje voor een rubriek in Libelle, maar een collectieve verantwoordelijkheid.
De perimenopauze is dus even politiek als het stikstofakkoord of het PFAS-dossier, ook als Gwendolyn Rutten het zegt.
Bieke Purnelle is freelanceschrijver en directeur van Rosa, kenniscentrum voor gender en feminisme. Haar column verschijnt tweewekelijks op vrijdag.
Lees ook
Klik op de hyperlink en ontdek meer berichten van
Bron: De Standaard