Joeri Thijs is woordvoerder en politiek adviseur bij Greenpeace België. Lea Guerrero is directeur Greenpeace Filipijnen. Ze verdedigen het verzet tegen ‘gouden rijst’, dat volgens wetenschappers tienduizenden kinderen het leven kan kosten.
Joeri Thys en Lea Guerrero
Beste Joël De Ceulaer,
In uw brief aan minister Petra De Sutter in deze krant noemt u Greenpeace “een dogmatische bende”.
Het klopt dat we geen voorstanders zijn van het commercialiseren van genetisch gemanipuleerde gouden rijst. Maar de kwestie verdient meer nuance dan de karikatuur die u ervan maakt.
Gouden rijst wordt al decennialang gepropageerd als silver bullet, een mirakeloplossing voor de ondervoeding in landen als de Filipijnen.
Toch is er nog steeds geen wetenschappelijke consensus dat dit ggo geen kwalijke gevolgen kan hebben voor het leefmilieu, de samenleving of lokale landbouw.
Niet alleen Filipijnse boeren maar ook wetenschappers vochten daarom samen met Greenpeace de commercialisering aan.
De Filipijnse rechter bevestigde terecht het gebrek aan robuuste veiligheidsbeoordelingen. Want bij wetenschappers – zeker in de betrokken landen – leeft wel degelijk bezorgdheid over de mogelijke milieueffecten van het vrijgeven van een ggo-versie van een basisgewas zoals rijst.
Er spelen ook sociaal-economische kwesties mee, eigen aan deze regio.
Gouden rijst blijft een gepatenteerd product op maat van een koolstofintensief landbouwsysteem met monocultuur.
Vandaag verbouwen Filipijnse boeren talloze rijstvariëteiten – met zaden waarmee ze al generaties lang werken en waarover ze zelf controle hebben.
Contaminatie van die variëteiten door gouden rijst kan hun certificering onderuithalen, en zo een al verarmde en kwetsbare groep de zeggenschap ontnemen over hun eigen levensonderhoud.
Dit debat gaat dus ook over voedsel soevereiniteit.
Bovendien is gouden rijst niet ontwikkeld om bestand te zijn tegen de klimaatopwarming (geen enkel gewas is dat).
Maar de Filipijnen zijn wel een van de landen die al zwaar en in toenemende mate geteisterd worden door de klimaatcrisis.
Vertrouwen op één enkel gewassysteem om ondervoeding te verlichten, vermindert de veerkracht en vergroot de kwetsbaarheid van een land voor de gevolgen van die klimaatcrisis.
Er zijn betere manieren om het probleem van vitamine A-tekorten aan te pakken.
In plaats van zwaar in te zetten op een risicovolle technologie, kun je evengoed op korte termijn de getroffen gemeenschappen supplementen aanbieden en ze dan vooral ook actief gaan ondersteunen bij het verbouwen van gevarieerde inheemse gewassen die rijk zijn aan vitamine A en andere micronutriënten.
De Filipijnen houden, net als de EU, vast aan het voorzorgsprincipe.
Dat stelt dat bij gebrek aan wetenschappelijke consensus over de veiligheid van iets zo belangrijk als voeding en landbouwgewassen, we eerst schade moeten voorkomen en het zekere voor het onzekere moeten nemen.
In dit geval zijn er nog geen langetermijn studies, is de veiligheidscontrole te zwak en is er geen garantie op financiële tegemoetkomingen als de technologie mislukt.
Gezien de fouten in het verleden vinden we dat een belangrijk principe.
En Filipijnse boeren, wetenschappers en burgers hebben alle recht om dat af te dwingen.
Lees ook
Lees ook
Klik op de hyperlinks en lees meer berichten
Bron: De Morgen