Alle Vlaamse partijen vragen een parlementaire onderzoekscommissie naar het misbruik binnen de kerk. Op acht maanden van de verkiezingen is het de vraag of die nog grondig gevoerd kan worden.
Nick De Leu – De Standaard
De documentaire Godvergeten krijgt ook de Wetstraat in beweging.
Alle Vlaamse partijen vragen een parlementaire onderzoekscommissie naar het misbruik binnen de kerk.
Het was Vooruit-voorzitter Conner Rousseau die de kat woensdagochtend de bel aanbond, met een scherpe reactie op de onthullingen in de documentaire.
‘Heel Vlaanderen is in shock. 4.000 stukken aan bewijsmateriaal zijn gewoon verdwenen. De slachtoffers voelen zich tweemaal misbruikt: eenmaal door de kerk en eenmaal door het gerecht.’
De oproep van Rousseau kreeg snel bijval vanuit alle Vlaamse partijen. Aan Franstalige zijde is er ook al steun vanuit PS en Ecolo, weet de VRT. Vooruit gaat al het verst in zijn definiëring van de onderzoeksvragen voor die commissie.
‘Het is duidelijk dat er bewijsmateriaal is verdwenen tijdens het strafrechtelijke onderzoek van Operatie Kelk. Een parlementaire onderzoekscommissie kan uitzoeken hoe dat kon gebeuren’, zegt woordvoerder Niels Pattyn.
Ook Groen identificeert dat als de belangrijkste inzet, bij monde van Kamerlid Stefaan Van Hecke.
‘Is er ongeoorloofde druk uitgevoerd? Werden er fouten gemaakt? Als er twijfel is aan de correctheid van het onderzoek, moeten we dat opklaren.’
Slachtoffers centraal plaatsen
Zo’n parlementaire onderzoekscommissie heeft bepaalde voordelen tegenover de bijzondere onderzoekscommissie naar seksueel misbruik binnen de kerk, die van 2010 tot 2011 liep in het parlement.
Zo kunnen betrokkenen onder ede ondervraagd worden, kunnen huiszoekingen aanbevolen worden en kunnen getuigen opgevorderd worden.
In het verleden werd gekozen voor de ‘minder krachtige’ bijzondere commissie, om het gerechtelijk onderzoek niet in de weg te lopen.
Nu is het onderzoek formeel nog niet afgerond, maar de zaken zijn wel verjaard. Dat maakt de drempel voor een parlementaire onderzoekscommissie lager.
De partijen overwegen nu opnieuw geestelijken op te vorderen, maar ook magistraten of speurders kunnen uitgenodigd worden.
Zowel Vooruit als Groen wil slachtoffers ‘een centrale plek geven’ in de commissie.
Vooruit wil ook de financiering van de kerk onderzoeken.
Toch roept het pleidooi ook vragen op.
Zo is het frappant dat Godvergeten nodig was om de interesse in het onderwerp, twaalf jaar na de oorspronkelijke commissie, opnieuw politiek vuur in te blazen.
‘Tien jaar geleden zat Conner niet in de politiek, hé’, zegt Pattyn.
‘Bovendien roept de documentaire veel vragen op. Bij slachtoffers, maar ook bij de rest van Vlaanderen. Die zien op dit moment hoe de kerk ongestraft wegkomt met het wegmoffelen van misbruik. Het is aan de politiek om daar gevolg aan te geven.’
‘Doorgaan tot de verkiezingen’
Ook de timing van de onderzoekscommissie is niet duidelijk.
N-VA-Kamerlid Kristien Van Vaerenbergh, die de commissie Justitie voorzit, heeft al laten weten dat ze de vraag om een onderzoekscommissie zal agenderen tijdens de eerstvolgende vergadering, volgende week woensdag.
Maar dan moeten er nog concrete onderzoeksvragen opgesteld worden, een aanpak gedefinieerd worden en een inventaris van getuigen aangelegd.
En na de paasvakantie gaat het parlement in reces tot aan de regionale, federale en Europese verkiezingen van juni 2024.
Bij CD&V en N-VA valt te horen dat de partijen met een open geest aan de werkzaamheden willen beginnen, maar dat de haalbaarheidsvraag hoog op de agenda moet staan.
‘Om zo’n commissie vragen is één ding, maar je moet ze ook grondig kunnen uitvoeren’, klinkt het binnen de N-VA.
‘Ik maak me een beetje zorgen over de timing’, zegt ook Stefaan Van Hecke.
‘Zelfs als er snel consensus is over de principes, zijn we al gauw enkele weken bezig voor alles gestemd is. De vraag is dus: is zes à negen maanden tijd wel voldoende voor dat onderzoek?
´Het belangrijkste is dat we het grondig doen, en dat we bepaalde pistes niet laten liggen onder tijdsdruk.
´Maar niets belet ons om alvast van start te gaan. We kunnen bijvoorbeeld afspreken dat de commissie na de verkiezingen met een andere samenstelling verder gaat.’
Bij Vooruit lijkt men zich daar alvast geen zorgen over te maken.
‘Het is goed dat de andere partijen snel gevolgd zijn. En we werken altijd verder tot aan de verkiezingen.
´Als we de commissie nu starten, hebben we negen maanden tijd om tot antwoorden te komen. Met voldoende politieke wil kan dat.’
Wie vragen heeft of hulp zoekt bij seksueel grensoverschrijdend gedrag, misbruik of geweld kan terecht bij hulplijn 1712.
Lees ook
Lees alle berichten in deze categorie
Bron: De Standaard