De N-VA die onder de 20 procent zakt terwijl Vlaams Belang richting 30 procent opstoomt: het is niet zomaar een partij die kleiner wordt en een andere groter. Het is een reset van de Vlaamse politiek. Wat blijft er over van de N-VA als ze niet de grootste zijn?
Karel Verhoeven – De Standaard
Honderd dagen voor de verkiezingen legt de peiling van De Standaard en VRT NWS de campagne in een nieuwe plooi.
Nu het voor de N-VA een klein mirakel zal vergen om de grootste te blijven, en Vlaams Belang op weg is naar de totale dominantie, wijzigt het paradigma.
We zijn live getuige van een wissel van de wacht, recht in de armen van politieke extremisten.
Toch nog even benadrukken dat deze peiling geen voorspelling van de verkiezingsuitslag is. De campagne kan nog veel teweegbrengen tegen 9 juni. Een peiling probeert de huidige stemming te registreren, maar onvermijdelijk creëert ze daarmee ook een nieuw feit.
Voor de N-VA, leider van de Vlaamse politiek, herschept deze peiling de wereld.
Anderhalf decennium lang kon de N-VA de bakens van het debat zetten. Van hen ging de dreiging uit dat ze almachtig groot zouden worden als niet naar hun electoraat geluisterd werd.
In 2011 en 2012 peilde de N-VA richting 40 procent.
De grondstroom die de Vlaams-nationalisten beweerden te vertegenwoordigen, was een kolkende electorale rivier. Dat intimideerde iedereen.
Het radicale van die partij was dat, hoewel ze mee bestuurde, ze dat niet als haar echte doel zag. Ministerportefeuilles waren maar stapstenen op weg naar iets veel groters, een staatkundige big bang die alles oplost.
Zoveel electorale power zou De Wever daarvoor verzamelen, dat hij iedereen in zijn carcan zou krijgen.
Op de recentste nieuwjaarsreceptie vuurde De Wever zijn troepen nog eens aan om toch maar de grootste te worden. Dat lijkt nu een fata morgana.
Weg is de politieke betovering. De ballon van dat grote politieke confederale project loopt leeg.
Wat blijft over? Een partij die bol staat van tactische contradicties, die beleid moet verdedigen én aanvallen, met de PS wil regeren om ervan af te raken, en die al tien jaar zo nijdig en apocalyptisch over migratie tekeergaat dat haar electoraat er niet genoeg kan van krijgen en daarom naar Vlaams Belang overloopt.
De enige machtshefboom die De Wever nog heeft, is een “Vlaams-nationalistische” coalitie met Vlaams Belang.
Maar hoe vaker hij dat dreigement bovenhaalt, hoe geloofwaardiger hij Vlaams Belang maakt.
Zij vangen nu al zoveel kiezers van hem op die intussen, samen met vele anderen, naar nog drastischer remedies snakken.
Naar het politieke centrum vloeit niets terug. De partijen daar vechten om enkele procenten die hun leven of dood betekenen. Een verzwakte De Wever maakt hen sterker.
Maar dat is feest in de donkere schaduw van Vlaams Belang, dat onaantastbaar ver buiten hun electorale greep ligt.
Voor de democratie is dat uiteenrafelen van het N-VA-electoraat dus een zonsverduistering.
De centrumpartijen kunnen tot 9 juni op hun eigen kleine speelterrein strijden. De N-VA daarentegen zit in de tang.
Ooit heeft zij Vlaams Belang klein gekregen, maar wat de partij nu doet, al jaren, heeft het omgekeerde effect. Het zal dus over een andere boeg moeten.
In de naoorlogse geschiedenis van het Vlaams-nationalisme die de academicus De Wever als geen ander kent, en waarin politicus De Wever een erfenis wil nalaten, breken honderd historische dagen aan.
Bron: De Standaard