Onze politici laten Gaza stikken, schrijft Saskia De Coster. Hoe schudden we hen wakker? Tijd om de spelregels te overtreden.
Saskia De Coster – De Standaard
27 juni 2025
Leestijd: 5 min
“Kunnen we even uitrusten?”, schrijft de Palestijnse dichter Abu Toha en hij vervolgt:
“Misschien sterven / voor een paar maanden of jaren / en wakker worden als het gedicht voltooid is.”
Of de oorlog. Wij Europeanen kunnen uitrusten. Wegkijken. Of roepen in de hoop dat er iets beweegt.
Dat deden we twee zondagen geleden met 110.000 burgers in Brussel. Betogen tegen het genocidaire geweld dat Israël pleegt. Maar hoeveel rode lijnen kun je trekken, hoeveel sjaals kun je verkopen, hoeveel algoritmes kun je doen haperen? Wat kunnen we nog doen?
Alles is politiek, behalve de politiek zelf. Die dreigt steeds meer een uitgehold instituut te worden.
Wij hebben de niet-verkozen voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, die de Israëlische staat nadrukkelijk steunt.
Zonder mandaat, in naam van Europa, in onze naam.
Meer dan de helft van de maar liefst 13 miljard euro aan Israëlische export uit wapenhandel werd betaald door en voor Europese landen. Voor en door ons.
Na een week discussie over sancties in Europa gaat EU-buitenlandchef Kaja Kallas in dialoog met Israël.
Een versluiering van de harde feiten: Europa laat Gaza stikken.
Spanje en Slovenië spreken zich wél uit. De politiek in België blaast lauw en koud, al is dat geen weerspiegeling van het sentiment dat onder de burgers leeft: meer dan 73 procent van de Belgen, de overgrote meerderheid, is niet alleen verontwaardigd over het excessieve geweld, maar wil een onmiddellijk staakt-het-vuren.
Ondertussen heeft Israël zijn militaire suprematie in het Midden-Oosten wel bewezen. Toch geeft pakweg Mia Doornaert (DS 26 juni) er een perverse draai aan door de klemtoon te leggen op de vernietiging van de staat Israël, om het land dan te casten in de rol van zondebok, een onschuldig slachtoffer dus.
Het protest dat wereldwijd opklinkt, gaat niet over het vermeende zelfverdedigingsrecht van Israël, de focus ligt op het naleven van het humanitaire recht.
We mogen het historische perspectief niet vergeten, maar we mogen het ook niet inzetten als we opkomen voor basis menselijkheid en moraliteit.
Het is aan ons
Civil disobedience is de titel van het boek dat Henri Thoreau schreef in 1866.
Als individuele burger – hij was toen nog geen Bekende Amerikaan – weigerde hij zijn belastingen te betalen in een regime dat slavernij toeliet en oorlog voerde tegen Mexico.
Hij werd opgepakt en opgesloten in de gevangenis. Het was zijn manier om rechtstreeks invloed uit te oefenen, geweldloos en niet uit eigenbelang.
Burgerlijk ongehoorzaam.
Het is aan ons. Wij hebben onze stem uitgebracht en hebben voor mensen gekozen die ons zouden vertegenwoordigen.
Die overheid houdt zich niet aan de spelregels van wat een representatieve democratie moet zijn. En wij betogen braafjes en kalken in krijt onze verontwaardiging op onze oprit.
Het is aan ons om de spelregels te overtreden. We hebben luid geroepen en zijn niet gehoord door de inerte beleidsmakers. We hebben daden nodig. Dat kan op veel manieren.
Handelen door niet te handelen. Door niet meer mee te draaien.
Een echt proportioneel, democratisch antwoord is de voornaamste bron van overheidsinkomsten droogleggen: we kunnen weigeren om nog onze belastingen te betalen.
Als iedereen dat deed, dan waren we er. De overheid zou haar beleid meteen bijsturen. Vooral de dikke portemonnees maken in zo’n geval het verschil, maar zelfs links slaagt er niet in de vermogensbelasting erdoor te krijgen.
50.000 tijdelijke lijken
Er zijn nog andere, directere manieren om onszelf te vertegenwoordigen.
Zelfs als alleen de 110.000 mensen meedoen die betoogden, dwingen we gegarandeerd verandering af.
Via de luchthaven van Zaventem exporteert transitland België wapens en vindt er ander militair transport plaats.
De toegangsweg tot de luchthaven bezetten met een ketting van mensen maakt dat even onmogelijk.
Ook het bankwezen en zoveel andere bedrijven steunen de oorlog van Israël tegen Gaza. Bankkantoren als dat van BNP Paribas in Brussel bezetten, verstoort de rust en de inertie hier.
Als de helft van de betogers tijdens een die-in op de Grote Markt in Brussel voor dood gaan liggen, meer dan vijftigduizend tijdelijke lijken, dan is er ook voor het toerisme geen ontkomen meer aan.
Terwijl ik dit typ, sluit Israël nog eens hulpposten die toch al liquidatiepunten waren geworden.
In Brussel staat ook het hoofdkantoor van de Europese Commissie, het Berlaymontgebouw. Een sit-in daar voorkomt dat het daar business as usual is.
Simultaan de Europese ambtenaren overspoelen met digitale protesten, moet reactie uitlokken.
Naïef? Utopisch?
Op mijn scherm staart een peuter die in één klap geen ouders meer heeft, in shock naar de ruïne van zijn kamer.
We kunnen ervoor kiezen om wakker te worden als alles voltooid is en Netanyahu voor het Internationaal Strafhof staat.
Of we kiezen voor een geweten boven een falende politiek.
Time’s up.
Lees ook
Klik op de hyperlinks hieronder
en vind andere berichten
Bron: De Standaard