Hoog tijd dat Bart De Wever zich in het kostuum van de verantwoordelijke burgemeester met een visie hijst, vindt Nik Naudts. Een stad besturen is meer dan een poppenkast opvoeren.
Nik Naudts – De Standaard
Dat de burgemeester van Antwerpen zich graag aan een verkleedpartijtje waagt, is alom bekend. Van snerende Sint tot rijmende Romein, geen kostuum is Bart De Wever (N-VA) vreemd.
Achter zijn verkleedtrucs schuilt meer dan louter amusement. Het zijn zorgvuldig geregisseerde mediastunts met een politieke agenda.
De Wever kruipt wel vaker in een opzichtige plunje als hij iemand anders een kleedje wil passen.
Zoals een doorgewinterde Romeinse keizer uit zijn favoriete geschiedenisboeken, bedient hij zich van het adagium Panem et circenses: brood en spelen houden het volk tevreden, en dus bestuurbaar.
Die theatrale strategie heeft De Wever geen windeieren gelegd. Sinds zijn eerste verschijning in een televisieshow weet hij met zijn ‘nieuwe kleren’ de kiezer te sussen.
Maar hoe lang nog?
Wat winnen we met die retrofiele volksverlakkerij als de grote problemen in Antwerpen onverminderd voortduren?
In een stad:
- Waar betaalbare woningen en publiek groen steeds schaarser worden.
- Waar gezonde lucht en stille plekken haast luxegoederen zijn.
- Waar openbaar vervoer faalt en de publieke ruimte meer en meer privaat of betalend wordt.
- Waar de stad al lang niet meer van iedereen is.
Hoe denkt De Wever die uitdagingen aan te pakken? Heeft hij daar plannen voor?
Wij burgers dragen onze verantwoordelijkheid: we betalen belastingen, houden ons aan regels, onderhouden onze woningen en bouwen mee aan de gemeenschap.
Maar wat is de verantwoordelijkheid van een burgemeester?
Het stadhuis als poppenkast
Een stad als Antwerpen heeft een breed gedragen, duurzame visie nodig. Maar sinds De Wevers aantreden wordt stadsontwikkeling uitbesteed aan vastgoedmagnaten, met Ferdinand Huts op kop.
Waar De Wever zich profileert als ‘opvoerende’ burgervader, is Huts onmiskenbaar de ‘uitvoerende’ burgemeester van de Scheldestad.
Huts heeft een visie en – niet onbelangrijk – de middelen om die te realiseren. Maar de vraag blijft: wie bestuurt hier wie?
Musk en Trump zijn niet ver weg. Overal ter wereld blijven op de hoogste bestuursniveaus vooral oude witte mannen de wetten dicteren, elkaar masserend met allerlei beloftes.
Bros before pros. Dat op gunsten gestutte patriarchaat gaat ten koste van kwaliteit, expertise en vooral een groot deel van de bevolking.
Huts’ greep op Antwerpen is groot. Ook schepen van Stadsontwikkeling Johan Klaps (N-VA) en stadsbouwmeester Christian Rapp lijken naar zijn pijpen te dansen.
Het zou me niet verbazen als hij over de schouders van architect Daniel Libeskind meekijkt om af en toe zelf een lijn te trekken op de plannen voor de ‘Boerentoren 2.0’.
Dat maakt van Antwerpen een levensecht Monopolyspel waarin Huts de regels bepaalt. En hij speelt het spel meesterlijk.
Hoog van de toren blazen
Het opvallendste voorbeeld is natuurlijk die Boerentoren. Tot op heden ontbreekt een duidelijke visie van het stadsbestuur voor het iconische gebouw.
Huts belooft dat de vernieuwde toren de kathedraal niet zal overstijgen. Even hoog kan dus wel.
De Boerentoren is vandaag 96 meter hoog. Na de fel besproken ontmanteling van de kroon wordt dat 88 meter. Dat laat ruimte voor een nieuw volume van maar liefst 35 meter boven op de originele structuur.
Voeg daar een rode A – of een rode H, van Huts – aan toe, en we kunnen ons opmaken voor een luxueuze, zogenaamd publieke, panoramische verdieping met een heliport bovenop.
Wat ontbreekt is niet alleen een ruimtelijk beleid, maar ook een programmatische visie.
Hoe past de Boerentoren in het bredere stedelijke weefsel?
Welke voorwaarden legt de stad op om het gebouw tot een meerwaarde voor álle Antwerpenaren te maken?
Zolang het stadsbestuur zwijgt, blijft Huts de touwtjes in handen houden.
Op zoek naar de juiste outfit
Het goede nieuws? De Wever verkleedt zich graag. Dat biedt kansen. Hij moet alleen het juiste kostuum nog vinden.
Laat hem de driekleurige sjerp inruilen voor een ruimtelijke beleidsvisie met concrete acties. Geen blind vertrouwen in de vastgoedsector, maar een doordachte aanpak die de belangen van alle Antwerpenaren dient.
Het kostuum van een burgemeester met visie mag dan minder comfortabel zijn, het is hoog tijd dat De Wever die rol op zich neemt.
Want een stad besturen is meer dan een poppenkast opvoeren.
Het is verantwoordelijkheid nemen voor een duurzame toekomst.
Nik Naudts
Architect en onderzoeker.
Bron: De Standaard