Rihanna, Bill Gates, Ivanka Trump… De rijken der aarde streken eerder deze maand neer in India voor het extravagante pre-huwelijksfeest van Anant Ambani, de zoon van de rijkste man van Azië. Maar volgens de Indiase schrijfster Sonia Faleiro is het land beetje bij beetje het pad van de democratie aan het verlaten. ‘Er valt niets te vieren.’
Sonia Faleiro – De Morgen
Rihanna, Mark Zuckerberg, olifanten met juwelen en 5.500 drones: het zijn enkele hoogtepunten van wat waarschijnlijk de meest opzichtige prehuwelijksceremonie was die de moderne wereld ooit heeft gezien.
Tijdens een lang weekend begin maart kwamen leden van de wereldelite bijeen om het aanstaande huwelijk te vieren tussen Anant, de jongste zoon van de miljardair-bedrijfsleider Mukesh Ambani en Radhika Merchant.
Vorsten, politici en ultrarijken, onder wie Bill Gates en Ivanka Trump, zakten af naar een olieraffinaderijstad in de westelijke Indiase deelstaat Gujarat voor een evenement dat zo extravagant was dat je zou denken dat het om een bruiloft ging.
Maar die zal in juli plaatsvinden. Voor de lange aanloop naar de grote dag gingen enkele van de grootste Bollywood-sterren, hoewel ze uitgenodigd waren als gasten, het podium op om te zingen. In feite bogen ze voor de machtigste familie van India.
Toen ik naar het evenement keek, moest ik denken aan de durbar, of koninklijke receptie, in 1911, toen koning George V werd uitgeroepen tot keizer van India.
Toen India in 1947 onafhankelijk werd van het Verenigd Koninkrijk verplichtte het zich om een democratische welvaartsstaat te worden, een gewaagd experiment dat resulteerde in de grootste democratie ter wereld.
Maar in de aanloop naar de parlementsverkiezingen van dit jaar, die naar verwachting in april beginnen, laat het huwelijk van Ambani–Merchant zien waar de echte macht in India nu ligt: bij een handjevol mensen die door hun ongekende rijkdom en invloed zijn opgeklommen tot schaduwleiders van India.
‘Survival of the richest’
Het is moeilijk om je het Ambani–Merchant-huwelijk voor te stellen in een India dat niet wordt geregeerd door premier Narendra Modi.
Het klopt dat de Ambani’s al lang schatrijk zijn en dat beschuldigingen van voorkeur behandeling door overheidsinstanties niet uniek zijn voor deze familie of de regering van.
Maar geen enkele andere premier in de geschiedenis van India heeft zo openlijk op één lijn gestaan met het grootkapitaal en nooit eerder was de concentratie van rijkdom zo duidelijk.
Oxfam heeft de situatie in het India van vandaag beschreven als ‘survival of the richest’
Volgens Oxfam bezit de rijkste 1 procent van India nu meer dan 40 procent van de rijkdom van het land.
Het land heeft met 228,9 miljoen mensen het grootste aantal armen ter wereld.
Volgens een onlangs gepubliceerd onderzoek naar 92 landen met lage en middeninkomens had India het op twee na hoogste percentage zogenoemde zero-food children, kinderen tussen 6 en 23 maanden oud die op het moment dat de enquête werd afgenomen een dag of langer geen ander voedsel hadden gehad dan moedermelk.
Oxfam heeft de situatie in het India van vandaag beschreven als survival of the richest.
Voor de ultrarijken is de huidige toestand een uitgelezen kans om hun macht en invloed uit te oefenen.
In 2017 introduceerde Modi een fondsen wervingsmechanisme genaamd ‘verkiezingsobligaties’ om onbeperkte anonieme donaties aan politieke partijen mogelijk te maken.
In de daaropvolgende vijf jaar ontving de Bharatiya Janata-partij van de premier 584 miljoen euro aan bijdragen via dergelijke obligaties, 5,5 keer zoveel als de naaste rivaal, de Congrespartij.
De Indiase algemene verkiezingen van 2019 kostten 7,9 miljard euro, meer dan de circa 6 miljard euro die de VS uitgaven aan de Amerikaanse presidents- en congres verkiezingen van 2016.
Uit analyses van drie onafhankelijke media organisaties in India die op 14 maart werden gepubliceerd, blijkt dat een bedrijf met de naam Qwik Supply Chains voor 46 miljoen euro aan obligaties had gekocht binnen Modi’s nieuwe systeem.
Een van de drie directeuren van het bedrijf, zo ontdekten verslaggevers later, is ook directeur bij verschillende dochterondernemingen van Reliance, het megabedrijf van Mukesh Ambani.
Een woordvoerder van Reliance heeft gezegd dat Qwik geen dochteronderneming is van Reliance en reageerde niet op verdere vragen van Reuters.
Het Indiase Hooggerechtshof heeft sindsdien het mechanisme van de verkiezingsobligaties verworpen en het ongrondwettelijk verklaard, maar de vertraging in de behandeling van de zaak is waarschijnlijk te laat gekomen om de uitkomst van de komende verkiezingen te veranderen, waarvan algemeen wordt aangenomen dat ze vrijwel zeker in het voordeel van Modi zullen uitvallen.
En te oordelen naar Modi’s alom tegenwoordigheid:
- De door de staat gefinancierde publiciteit die hem verheerlijkt
- De voortdurende advertenties in kranten en op tv
- Zijn beeltenis die overal op billboards en levensgrote uitsneden is geplakt, van treinstations tot openbare parken
zou het zelfs degenen die op andere kandidaten willen stemmen vergeven kunnen worden als ze denken dat die er niet zijn.
Met de hulp van een kleine groep zaken magnaten, geleid door Ambani, heeft de premier het Indiase medialandschap gedomineerd.
Sinds Modi aan de macht is, heeft Ambani zwaar geïnvesteerd in de media en bezit nu meer dan 70 outlets – waaronder het grootste mediaconglomeraat van India – die wekelijks gevolgd worden door 800 miljoen kijkers.
Veel van deze media roemen Modi.
Ambani steekt zijn dankbaarheid aan Modi voor de samenwerking met Reliance niet onder stoelen of banken.
In januari prees Ambani Modi als de “meest succesvolle premier in de geschiedenis van India”.
Later die maand reisde de familie van de magnaat naar Ayodhya voor de inhuldiging van het Ram Mandir-tempelcomplex, dat gebouwd wordt op de zeer omstreden grond van een functionerende moskee die in 1992 door een hindoeïstische menigte werd verwoest.
De bouw van de Ram Mandir is de belichaming van Modi’s ambtstermijn, gekenmerkt door een gewelddadige voorkeursbehandeling voor het hindoeïsme.
Ambani doneerde 300.000 dollar voor de tempel.
Speeltuin van oligarch
Modi was naar verluidt niet aanwezig op de Ambani-ceremonie, wat leidde tot speculaties op sociale media dat hij verdere beschuldigingen van vriendjespolitiek wilde vermijden in dit verkiezingsjaar. Maar zijn werk was duidelijk zichtbaar.
Anant Ambani vertelde de pers dat hij Jamnagar, de geboortestad van zijn familie, had gekozen als locatie voor zijn huwelijk omdat de premier jonge Indiërs oproept om in eigen land te trouwen in plaats van in het buitenland.
Jamnagar is de locatie van de olieraffinaderij van Ambani, de grootste ter wereld.
Schaamteloos misbruik makend van publieke middelen veranderde de regering de kleine binnenlandse luchthaven van de stad tijdelijk in een internationale luchthaven, zodat gasten er konden landen in hun privévliegtuigen.
De overheidsluchthaven werd uitgebreid, het aantal personeelsleden werd verhoogd en de Indiase luchtmacht zette extra militair personeel in, allemaal voor één evenement voor één familie.
Sommige Indiërs zagen de komst van de wereldelite als een teken van de groeiende bekendheid van hun land in de wereld.
De gelegenheid werd behandeld als een nationale gebeurtenis, met breaking news en live beelden van de aankomst en vervolgens het vertrek van elke beroemdheid.
Met beelden van de meer dan 1.000 gasten die in luxe tenten verbleven en make-upartiesten en sari drapers kregen en naar verluidt van 2.500 gerechten konden genieten, van de leeuwvormige diamanten broche op het pak van Anant Ambani en zijn Richard Mille-polshorloge met een geschatte waarde van 1 miljoen dollar, die zelfs Mark Zuckerberg leek te begeren.
Maar wat de kijkers dat lange weekend in maart te zien kregen, was helemaal niet India, maar de speeltuin van een oligarch.
De festiviteiten vonden plaats weken voor de nationale verkiezingen, op een moment dat de democratie in India op de rand van het verval balanceert.
Geweld tegen moslims, christenen en dalits is genormaliseerd.
- De intimidatie van journalisten
- De opsluiting van mensenrechtenactivisten
- Het geweld van de politie tegen demonstranten
heeft het land bijna afgewend van het pad dat werd gekozen door de oprichters, die wilden dat het volk van India kon genieten van een “soevereine, socialistische, seculiere, democratische republiek”.
In 2022 verlaagde Freedom House, de non-profitorganisatie die democratisch bestuur volgt, de status van India van “vrij” naar “gedeeltelijk vrij”. Deze status blijft ongewijzigd.
Als deze kleine groep mensen floreert in hun symbiotische relatie met de Indiase premier, dan gaat dat ten koste van het experiment om een democratische welvaartsstaat op te bouwen.
Er valt niets te vieren
De Ambani’s hebben het recht om hun geld uit te geven aan wat ze maar willen (behalve misschien aan verkiezingsobligaties).
En dit laatste feest, hoewel overdadig, was niet helemaal atypisch in India, waar bruiloften worden gezien als een kans om je status te tonen.
Het duizelingwekkende jonge paar in het middelpunt van het spektakel is charmant.
Merchant is een getrainde klassieke danseres, haar verloofde is gek op dieren. Het zou onbeleefd zijn om hun geluk niet te vieren.
Maar als de durbar in Delhi in 1911 een symbool was van de Britse imperiale macht, dan symboliseerde het prehuwelijksevenement van de Amani in Jamnagar de opkomst van de oligarchen van Modi.
En als deze kleine groep mensen floreert in hun symbiotische relatie met de Indiase premier, dan gaat dat ten koste van het experiment van de natie om een democratische welvaartsstaat op te bouwen.
Er valt niets te vieren.
© The New York Times
Beeld via Reuters
Bron: De Morgen