Mogen publieke zorginstellingen voortaan privaat geld binnenhalen? De vraag ligt vandaag voor in het Vlaams Parlement. Tegenstanders vrezen hogere prijzen én slechtere zorg. ‘Commerciële rusthuizen hebben nu al in verhouding minder verpleegkundigen in dienst.
Het omstreden plan ligt al een tijd op tafel. De meerderheidspartijen in het Vlaams Parlement willen dat rusthuizen en andere zorginstellingen van een OCMW of gemeente een apart bedrijf kunnen oprichten waar ze personeelsleden en infrastructuur in onderbrengen. En, belangrijker, private investeerders moeten zich kunnen inkopen tot maximaal 49 procent.
De regeling kan volgens de meerderheidspartijen meer efficiëntie binnenbrengen in de sector en in één klap een ongelijkheid wegwerken. Want de federale taxshift, destijds ingevoerd door de regering-Michel, geeft een fiscaal voordeel aan private bedrijven. De regeringspartijen willen dat nadeel voor de publieke sector wegwerken door hen de mogelijkheid te bieden voor een stuk privébedrijf te worden.
HEVIG PROTEST
Maar zowel de oppositiepartijen, de vakbonden als tal van middenveldorganisaties protesteerden al fel. Ze verwijzen vaak naar de sector van de ouderenzorg, waar commerciële zorggroepen nu al zo’n derde van de woon-zorgcentra in handen hebben. De vrees is dat deze commerciële spelers, vaak grote buitenlandse zorgmultinationals, zich nu ook in de rest van de sector zullen proberen binnen te wurmen. Dus ook in de jeugdhulp, kinderopvang en geestelijke gezondheidszorg.
Dat kan volgens de tegenstanders tot hogere prijzen en uiteindelijk slechtere zorg leiden. Want private investeerders zijn volgens hen in de eerste plaats op zoek naar winst en niet naar manieren om ouderen en zorgbehoevenden de beste zorg te geven.
Dat blijkt volgens Lise Vandecasteele, Vlaams Parlementslid voor PVDA, ook uit nieuwe cijfers die ze opvroeg bij minister van Welzijn Wouter Beke (CD&V). In de commerciële rusthuizen werken relatief minder verpleegkundigen dan in de openbare rusthuizen of de vzw’s. Verpleegkundigen zijn voor een woon-zorgcentrum duurder dan de korter opgeleide zorgkundigen. Na de coronacrisis was een van de aanbevelingen net om vooral meer medisch geschoolde verpleegkundigen aan te trekken om in de toekomst drama’s te vermijden. “Uit de cijfers blijkt dat er op 1 juli 2019 in commerciële woon-zorgcentra 1 verpleegkundige was voor 8,7 bedden. Bij de openbare is die verhouding 1 op 7, en bij de vzw’s zelfs 1 op 6,9”, zegt Lise Vandecasteele. “Niet alleen zetten commerciële rusthuizen minder personeel in, er blijken ook minder verpleegkundigen ingezet te worden.”
De ligdagprijzen liggen nu al hoger bij de commerciële spelers in de ouderensector. In een openbaar woon-zorgcentrum bedraagt de gemiddelde dagprijs momenteel 57,15 euro. In de commerciële is dat met 64,16 euro fors hoger. Bewoners betalen gemiddeld het meest in Brussel, Antwerpen en Vlaams-Brabant, waar de commerciële sector de sterkste opmars maakte.
NEGATIEF ADVIES
Niet enkel oppositiepartijen zijn tegen, ook de Vlaamse Raad voor Welzijn, Volksgezondheid en Gezin gaf al een uitgesproken negatief advies. In de raad zetelen zowel vertegenwoordigers van de werkgevers, werknemers, gebruikersorganisaties, ziekenfondsen als experts. Het advies liet aan duidelijkheid niets te wensen over. “De raad vreest dat het voorstel een negatieve impact zal hebben op het hele beleidsdomein welzijn, volksgezondheid en gezin, omdat het ingrijpt op een aantal fundamenten van het Vlaamse zorg- en welzijnssysteem.”
De meerderheidspartijen negeerden het advies en keuren woensdag naar alle waarschijnlijkheid het decreet goed. Een aantal lokale besturen, het Antwerpse op kop, zijn hiervoor vragende partij. In Antwerpen staat een grote hervorming van het Zorgbedrijf op stapel waarbij een kwart van de aandelen opengesteld wordt voor privé-investeerders. Om dat plan te kunnen doorvoeren moet eerst het decreet goedgekeurd worden.
Bron: De Morgen
