Jarenlang combineerde ze haar job met een kankerbehandeling, nu haalt de realiteit VUB-rector Caroline Pauwels alsnog in. Noodgedwongen legt ze haar functie neer. ‘Een geëngageerde universiteit, sterk ingebed in Brussel: dat is de stempel die Caroline heeft gedrukt.’
“Een zware ziekte en de uitzonderlijk mooie maar ook veeleisende opdracht als rector vallen in dit stadium van mijn ziekte niet langer te combineren.” Met die woorden liet Pauwels woensdag zelf weten dat ze stopt als rector van de VUB. Ze strijdt al sinds de zomer van 2019 tegen maag- en slokdarmkanker.
In het persbericht benadrukt Pauwels hoe graag ze de job van rector wel niet doet.
“Het was voor mij een eer om rector te zijn van de Vrije Universiteit Brussel en het aan de VUB verbonden Universitair Ziekenhuis Brussel”
Caroline Pauwels
Terwijl ze met bloemetjes strooit naar collega’s en personeel van het UZ Brussel. “Wat zij doen, immer toegewijd, is van een grootorde die maar weinigen evenaren”, zegt ze over die laatste.
Pauwels was sinds 2016 rector van die Brusselse universiteit. Ze nam toen het roer over van Paul De Knop. Dat deed ze als tweede vrouwelijke rector van de VUB, na historica Els De Witte aan het einde van de jaren negentig, en als vierde vrouw ooit aan alle Vlaamse universiteiten.
Vlak voor haar eerste mandaat eindigde, in 2019, kreeg Pauwels de diagnose van kanker. Toch besliste ze om zich opnieuw kandidaat te stellen.
“Ik heb me toch een weekje in Frankrijk afgezonderd om daar goed over na te denken”, zei ze daarover in een interview met De Morgen.
“Maar deze job geeft mij energie. Rondlopen op de VUB geeft me vleugels. Ik hoop ergens ook dat het een positief teken kan zijn, dat je door zo’n proces kan gaan en toch verder kan gaan. Waarmee ik niet wil zeggen dat het uitzonderlijk is wat ik doe. Er zijn mensen die veel straffere dingen doen, hoor.”
Pauwels raakte uiteindelijk opnieuw verkozen en begon aan een tweede mandaat in 2020. Dat had tot 2024 moeten lopen, maar stopte gisteren vroegtijdig. Dan vertelde Pauwels de raad van bestuur dat ze haar functie neerlegt als rector.
Diezelfde raad van bestuur zal op 1 maart een van de vijf huidige vicerectoren aanduiden als rector ad interim. Nog dit academiejaar zal die nieuwe rectorverkiezingen organiseren zodat de universiteit volgend academiejaar kan beginnen met een nieuwe rector.
HANNAH ARENDT
Al na haar eerste termijn was de balans die vriend en vijand maakten: ze is erin geslaagd de VUB op de kaart te zetten. “Dat klopt”, zegt vicerector Onderwijsbeleid Jan Danckaert.
“Een geëngageerde universiteit, sterk ingebed in de stad Brussel: dat is de stempel die Caroline onmiskenbaar op onze universiteit heeft gedrukt.”
Wel bleek de laatste maand van haar rectorschap een woelige te zijn geweest. De VUB kwam in opspraak na het ontslag van een hoogleraar wegens grensoverschrijdend gedrag. Zowel universiteit als rector kregen de kritiek te laat actie ondernomen te hebben en daar achteraf over te zwijgen.
Opvallend is dat Pauwels nu, bij haar afscheid als rector, terugkomt op de zaak. “Verder bouwen aan een krachtige, en inclusievere VUB, waar iedereen gelijkwaardig is, blijft een opdracht voor mijn opvolgers en voor de volgende generaties.”
Al zijn er ook altijd veel lauwerkransen geweest voor de rector. Een eredoctoraat van de Franstalige collega’s van de ULB voor haar maatschappelijke inzet bijvoorbeeld. Maar ook de Dwaallicht-prijs van de Antwerpse vrijzinnigheid voor haar verdiensten als vrije denker, de Arkprijs van het Vrije Woord en een ereteken van de Vlaamse regering.
Pauwels mengt zich dan ook graag en vaak in het publieke debat. Ze is een graag geziene gast in praatprogramma’s, schrijft columns en bracht de laatste jaren twee boeken uit. Recent stampte ze nog mee een studiecentrum naar diversiteit, burgerschap en stedelijkheid uit de grond – niet toevallig genoemd naar haar lievelingsfilosofe Hannah Arendt.
Beeld Thomas Sweertvaegher
Bron: De Morgen