De formatiegesprekken voor de Vlaamse en de federale regering zitten vast tot na de gemeenteraadsverkiezingen. De campagne zal in niks lijken op die van 9 juni. De jacht op de kiezer van Vlaams Belang is open en daarom wordt nu volop de racistische kaart uitgespeeld. De allochtone gemeenschap laat zich echter niet intimideren.
Karl van den Broeck – Apache
Het was geen fraai schouwspel.
Amper twee weken nadat Patrick Janssens, kandidaat op de Vooruit-lijst in Antwerpen, Bart De Wever (N-VA) op zijn zwakke flank (zijn voluntaristische samenwerking met vrienden van het vastgoed) had geraakt, slaat de burgemeester van ’t Stad terug.
Hij grijpt een incident aan waarbij drie jongeren gingen joyrijden met een ambulance. De beelden van de dashcam gingen bliksemsnel viraal en De Wever kreeg op De Ochtend van Radio1 ruim de tijd om alle registers open te trekken.
“In het bijzonder in onze steden groeien jongeren op in bijzonder zwakke opvoedingssituaties. Zij geven zich over aan huftergedrag, troepen samen en hebben vaak banden met criminele organisaties. Het gaat vrijwel altijd om jongeren van allochtone, meestal niet-Europese, origine, die zonder veel perspectief in onze steden opgroeien. (…)
“Het zijn dezelfde jongeren die rondhangen, vrouwen intimideren of zelfs seksueel lastig vallen, vuurwerkbommetjes gooien en op oudejaarsavond het beest komen uithangen. Nog niet alle verdachten zijn bekend, maar ik geef het op een briefje dat we ze allemaal kennen. Heel vaak zijn dat ook mensen die in de drugswereld actief zijn.”
“De bron van alle ellende lijkt me ons migratiebeleid te zijn, waar wij heel veel mensen die weinig perspectief hebben toegang tot ons land geven“, raasde De Wever verder.
“Vervolgens creëren zij die moeilijke opvoedingssituatie door gezinnen te stichten waar ze sociaaleconomisch de mogelijkheden niet toe hebben.”
Het zijn allemaal nogal omslachtige formuleringen om eigenlijk te zeggen wat iemand als Filip Dewinter (Vlaams Belang) meer vanuit de buik zou verwoorden.
Zoiets als “gelukszoekers uit het buitenland komen veel te gemakkelijk ons land binnen. Zij zijn ook nog eens zo roekeloos om kinderen op de wereld te zetten, terwijl ze eigenlijk geen werk hebben. Daardoor kunnen ze hun kinderen niet onder controle houden. Die worden al snel boefjes of drugsdealers.”
Platter kan haast niet.
Xenofobe winkel
De woorden van De Wever werden onmiddellijk fel bekritiseerd door de kopstukken van andere partijen.
Jos D’Haese (PVDA) klaagde aan dat De Wever een hele generatie schoffeerde en vond dat hij zelf zijn verantwoordelijkheid niet had opgenomen.
Karim Bachar (Vooruit), nochtans schepen in hetzelfde college als De Wever, was boos dat “op z’n minst de indruk wordt gewekt dat er een link is tussen de afkomst en het problematisch gedrag”.
Ook Bogdan Vanden Berghe (Groen) vond het “niet netjes” dat bevolkingsgroepen worden geviseerd. Hij legt de verantwoordelijkheid bij het stadsbestuur, dat werkingsgeld voor middenveldorganisaties niet geïndexeerd heeft. Daardoor zijn er nu minder jeugd- en straathoekwerkers dan vroeger.
Ook Pieter De Cock (CD&V) vond dat degelijke uitspraken “niet de manier zijn om samen te werken of een stad te besturen”.
Dewinter reageerde een beetje kregelig. Hij zei dat De Wever met zijn boude uitspraken stemmen van Vlaams Belang wil wegkapen om daarna “het pamperbeleid van allochtonen verder te zetten”.
Bart De Wever grijpt een incident aan waarbij drie jongeren gingen joyrijden met een ambulance
De Wever bleef met zijn uitspraken natuurlijk netjes binnen de krijtlijnen van de wet. Hij zei niet dat alle Belgen van niet-Europese origine hufterig gedrag vertonen, maar wel dat de meeste hufters in zijn stad een niet-Europese afkomst hebben.
Het hondenfluitje deed z’n werk. De kiezer van Vlaams Belang kreeg meteen de boodschap mee dat de xenofobe winkel van N-VA opnieuw open is.
De Wever had tijdens de campagne voor de verkiezingen van 9 juni de deur voor de (latent) racistische kiezer gesloten. Hij zei dat zijn partij in geen geval met Vlaams Belang zou samenwerken.
De ideeën van Tom Van Grieken, Dewinter en co. zouden mijlenver van die van zijn partij staan.
Deze opmerkelijke demarche zorgde ervoor – zo blijkt uit recent onderzoek – dat N-VA toch nog nipt de grootste partij van Vlaanderen bleef (ook al verloor ze bijna 1% in het Vlaams Parlement en 3,5% in Antwerpen).
Voor de gemeenteraadsverkiezingen liggen de kaarten anders. De Wever zit met een huizenhoog probleem.
Zelf is hij een pure schijnkandidaat die binnenkort premier van België moet worden en zijn opvolger/ster op ’t Schoon Verdiep zal moeten doen samenwerken met twee linkse partijen, Vooruit en Groen. Dat maakt hem bijzonder kwetsbaar op zijn rechterflank. Een stem voor N-VA is een stem voor links. Je hoort het Dewinter zo al zeggen.
Anderzijds is de terugkeer van Patrick Janssens een absolute gamechanger, zeker als die van de innige band tussen De Wever en de vastgoedsector een verkiezingsthema wil maken.
De Wever reageerde als door een wesp gestoken op de terugkeerinterviews van zijn voorganger. Tot overmaat van ramp liet Vooruit-lijsttrekker Kathleen Van Brempt al duidelijk verstaan dat de voorkeurspartner van haar partij Groen is.
En dat terwijl iedereen meende te weten dat er al lang een voorakkoord zou bestaan tussen Vooruit en N-VA.
Enorme gok
Stemmen terughalen van Vlaams Belang is dus een zaak van leven of dood voor De Wever en zijn partij.
De partij van Van Grieken ging erop vooruit op 9 juni, maar op 13 oktober zal het Dewinter zijn die de lijst trekt. De voormalige oppergod van de Antwerpse afdeling van Vlaams Belang haalde op 9 juni amper 2.300 stemmen.
De berichtgeving in Apache en Humo over zijn al te nauwe banden met de Chinese en Russische geheime diensten hebben van hem zowat een paria gemaakt.
De keuze om hem op de eerste plaats te houden, is voor Van Grieken een enorme gok. Wellicht was de Vlaams Belang-voorzitter beducht dat straatvechter Dewinter met een aparte lijst zou opkomen én de vuile was van zijn partijgenoten zou buitenhangen als hij zou worden gedegradeerd in zijn eigen fief.
De Wever heeft in de war room van zijn partij ongetwijfeld de conclusie getrokken dat de racistische kaart opnieuw kan worden gebruikt. A la guerre, comme à la guerre.
De kiezer van Vlaams Belang kreeg de boodschap mee dat de xenofobe winkel van N-VA opnieuw open is
Het is zowat een constante in alle verkiezingscampagnes (wereldwijd) dat vreemdelingen als favoriete schietschijf dienen van radeloze politici die verkiezingen willen winnen maar merken dat hun klassieke recepten niet werken.
Inspelen op de latent aanwezige racistische gevoelens van kiezers is in het verleden vaak erg lonend gebleken, niet het minst in Vlaanderen.
Lange tijd was dat echter het speelveld van extreemrechtse partijen (Vlaams Blok/Belang) op kop, maar de voorbije jaren zijn xenofobie en onverdraagzaamheid ook bon ton geworden in meer gematigde kringen.
In ons land werden ze ook ingeklaard door academici zoals Mark Elchardus.
De idee dat ‘onze gemeenschap’ zich moet beschermen tegen een te grote instroom aan vreemdelingen die de sociale cohesie aantasten, is zo goed als mainstream geworden, ook in partijen als Vooruit, CD&V en Open Vld.
Benieuwd of, bijvoorbeeld, het voorstel om het budget van ontwikkelingssamenwerking te halveren dat in de afgeketste supernota van De Wever stond, nog steeds bespreekbaar is voor de overige Arizona-partijen.
Er zijn nochtans heel wat argumenten aan te halen voor een asiel- en migratiebeleid dat verder gaat dan kreten over het sluiten van grenzen (wat in Duitsland staat te gebeuren) en het terugsturen van niet-erkende asielzoekers (wat een pure utopie is).
Allochtone gemeenschappen
Zo is migratie altijd een bron van vernieuwing, verrijking én economische groei geweest.
(Arbeids)migranten hebben onze economie sinds de Tweede Wereldoorlog doen floreren.
De allochtone gemeenschappen hebben ervoor gezorgd dat onze steden (die door de autochtone Belgen werden verlaten om een huisje-met-tuintje in de stadsrand te betrekken) niet ontvolkten.
En het is wel erg wereldvreemd dat er aan de rechterzijde van het politieke spectrum zoveel kritiek is op de degrowth-gedachte, terwijl de migratiestop die ze propageert onherroepelijk zal leiden tot een krimpende economie.
De krapte op de arbeidsmarkt heeft zulke gigantische proporties aangenomen dat zonder nieuwe arbeidsmigratie grote delen van het economische leven fors te lijden zullen hebben.
En dan de pensioenen. Die zullen niet gered worden door een rondje ‘ambtenaren pesten’.
De Vergrijzingscommissie voorspelde dit jaar dat de bevolking in België van 2023 tot 2070 met 1,14 miljoen inwoners zal toenemen.
Rond 2040 zal netto migratie echter de belangrijkste drijvende kracht moeten zijn van die bevolkingsgroei, omdat als gevolg van het grote aantal sterfgevallen onder babyboomers het natuurlijke saldo (geboorten min sterfgevallen) negatief zal zijn.
Pleiten voor een migratiestop – “minder, minder, minder”, zei Dewinter vorige week nog op een debat in Antwerpen – is dus wel erg dwaas.
Vlaams Belang-voorzitter Tom Van Grieken was beducht dat straatvechter Filip Dewinter met een aparte lijst zou opkomen
Met dit toekomstperspectief voor ogen, is het ook een dringende taak van de politici van vandaag om de integratie van ‘nieuwe’ Belgen eindelijk ernstig te nemen.
Ik zet het woord ‘nieuwe’ bewust tussen haakjes, want vaak is de segregatie tussen ‘autochtone’ Belgen en Belgen van de tweede of derde generatie nog steeds even groot als die van nieuwkomers.
Zowel in het onderwijs, de huurmarkt als de arbeidsmarkt hebben Belgen die hier geboren zijn, maar wiens ouders of grootouders naar België emigreerden het nog steeds erg moeilijk.
Zo is ons onderwijs een heuse ongelijkheidsmachine terwijl het in de jaren 60 de grote motor was achter de emancipatie van arbeidskinderen.
Collega Bert Bultinck, hoofdredacteur van Knack, schreef in 2018 een zin die hem de banbliksems van velen opleverde:
“Wie nog wil ontkennen dat racistische stereotypen diep in het Vlaamse DNA zijn ingebakken, is ziende blind en heeft een uitzonderlijk talent voor geheugenverlies. Dat betekent niet dat Vlaanderen inherent en doelbewust racistisch is. Die veronderstelling is gratuit, en bijna even schadelijk als het goorste racisme zelf.”
Hij heeft overschot van gelijk. Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat racisme en onverdraagzaamheid in ons DNA gegrift staan, maar dat wij ook in staat zijn om dat te onderdrukken en te beteugelen.
Omdat de menselijke soort enkel maar kan floreren door samen te werken.
Bruine golf
Latent racisme kan uit de diepste krochten van ons reptielenbrein worden gewekt door gehaaide populisten die een mooi concept zoals groepsgevoelen en solidariteit, vergiftigen met gevoelens van superioriteit en ontmenselijking van ‘de ander’.
In België kennen we daar natuurlijk alles van. De denigrerende woorden waarmee bij de Franstalige elite tot diep in de twintigste eeuw (en in sommige salons ook vandaag nog) over les sales flamands werd gesproken, kregen hun echo in de stompzinnige clichés over luie, profiterende Walen die vandaag in Vlaamse zakenclubs worden gedebiteerd.
Voormalig PVV-voorzitter Annemie Neyts zei na Zwarte Zondag, 24 november 1991, dat ze niet geschrokken was van het succes van het Vlaams Blok (toen al met Dewinter).
Ze merkte op dat het politieke discours in België altijd al racistisch geweest was en dat je gewoon het woord ‘Waal’ moet vervangen door ‘vreemdeling’ om te weten wat er precies aan de basis lag van deze eerste bruine golf in onze naoorlogse geschiedenis.
Ook N-VA toonde zich in het verleden vaak rabiaat anti-Waals. En ook daar werden de semi-racistische stereotypen niet geschuwd.
Maar nu De Wever geroepen is om zijn intrek te nemen in de Wetstraat 16, kan hij het zich uiteraard niet meer permitteren om op de oude anti-Waalse trom te roffelen.
In MR vindt hij alvast een ideale sparringpartner wanneer het gaat over het stigmatiseren van de allochtone gemeenschap.
Voorzitter Georges-Louis Bouchez heeft tijdens de voorbije (en de huidige) campagne elke gelegenheid te baat genomen om de allochtone gemeenschappen in Brussel en Charleroi te schofferen én partijen als PS en Ecolo te verwijten dat ze te veel toegevingen doen aan de moslims in de hoop hun stemmen te kunnen (blijven) binnenhalen.
Geen beterschap
Het ziet er niet naar uit dat er snel beterschap zal komen. De vooroordelen counteren met naakte cijfers brengt geen zoden aan de dijk.
Toch even proberen. De criminaliteit in ons land is sinds 2000 gedaald met 7%, ook in de steden.
De vastgoedprijzen zijn zo sterk gestegen en er staan in ons land zo weinig sociale woningen dat wij, zo merkt de immer lucide Anton Jäger op, een veel groter percentage van ons inkomen aan huisvesting moeten besteden dan onze buren.
Dat leidt tot de paradox dat België wel de meest genereuze welvaartsstaat ter wereld kan zijn, maar dat de Belgen daar niks van merken. De vrienden van het vastgoed, daarentegen.
Migratie is altijd een bron van vernieuwing, verrijking en economische groei geweest
België telt zo’n 11,6 miljoen inwoners. 7,6 miljoen zijn Belgen met Belgische achtergrond en de helft van de andere inwoners heeft een niet-Europese achtergrond.
Dat gaat grosso modo om twee miljoen mensen.
Het is die groep die wordt geviseerd door partijen als Vlaams Belang en N-VA en academici als Elchardus, maar ook ‘linkse’ politici als Conner Rousseau die zich in Molenbeek niet thuisvoelt en – wanneer hij gedronken heeft – vindt dat de politie de matrak moet gebruiken om de Roma-gemeenschap te tuchtigen.
Het is die gemeenschap die ook het grootste slachtoffer is van het watervalsysteem in het onderwijs en discriminatie op de huur- en arbeidsmarkt.
Politiek roert deze gemeenschap zich amper. Ze lijkt perfect geïntegreerd in de bestaande Belgische partijen. Ze heeft geen eigen zuil opgericht, terwijl dat volgens onze Grondwet perfect zou kunnen (met bijhorende subsidies, overigens).
Alle partijen (ook Vlaams Belang) hebben Belgen van niet-Europese origine op hun kieslijsten.
Soms stoten ze, zoals Zuhal Demir, Meyrem Almaci en Hadja Lahbib, door naar de hoogste regionen van de politiek, maar iets wezenlijks veranderen aan het lot van de allochtone gemeenschap doen of kunnen ze niet.
Wanneer het ongenoegen van deze gemeenschap zich vertaalt in een eigen politiek project, zoals de Arabisch-Europese Liga (AEL) van Dyab Abou Jahjah in 2000, grijpt het Belgische establishment bliksemsnel in.
Jahjah werd, onder valse voorwendselen, in de boeien geslagen waarna zijn partij werd ontbonden en de leden ervan in de klauwen van Sharia4Belgium terechtkwamen.
Het moet van de republikeinse voorman Louis De Potter in februari 1831 geleden zijn dat de Belgische Staatsveiligheid nog zo ijverig was om een staatsgevaarlijk element uit te schakelen.
De brutale manier waarop de AEL werd geliquideerd, was een van de redenen waarom zo veel boze, radeloze en gefrustreerde moslims vanuit de Belgische (Vlaamse) steden Syriëstrijder werden.
Dienstbetoon loont
Echte moslimpartijen schoppen het niet ver in ons geseculariseerde land (waar ook christendemocratische partijen zich nog amper christelijk durven noemen).
In Franstalige België haalde ISLAM in 2012 een zetel in de gemeenteraden van Anderlecht en Molenbeek, maar veel aantrekkingskracht had hun pleidooi om van België een islamitische staat te maken niet.
Bij de vorige verkiezingen voor het Brusselse Gewest dook plots Team Fouad Ahidar op.
Deze lijst haalde drie zetels in het Brussels Parlement en eentje in het Vlaamse.
Fouad Ahidar was Brussels parlementslid voor OneBrussels (nu Vooruit). Omdat hij geen mooie plaats op de lijst kreeg, besloot hij zelf lijsten in te dienen. Met succes.
Zijn standpunten inzake ritueel slachten en het hoofddoekenverbod in openbare dienst zijn dezelfde als die van PS en de Groenen, maar toch werd zijn partij door concurrenten als Sven Gatz (Open Vld) en Georges-Louis Bouchez als een moslimpartij geframed.
Ahidar, die destijds door Bert Anciaux (toen nog Spirit, nu Vooruit) in de politiek werd gebracht, is misschien wel een gelovige moslim maar niks in zijn programma kleurt buiten de lijntjes.
Zijn bekommernissen zijn vooral sociaal en dat sluit aan bij de bekommernissen van zijn kiezers.
Net zoals veel PS-collega’s heeft hij ook een indrukwekkend systeem van dienstbetoon uitgebouwd en staat hij in nauw contact met zijn kiezers.
Blijkbaar slaat het succes aan want Team Ahidar zal voor de gemeenteraadsverkiezingen lijsten indienen in Brussel maar ook in Gent, Antwerpen, Mechelen en Vilvoorde.
Hij schrikt naar verluidt zelf van zijn eigen succes en wil de groei nu wat afremmen om te verhinderen dat hij greep verliest op de kandidaten die zich aandienen voor zijn lijsten.
Het doet een beetje denken aan het succes van Jean-Pierre Van Rossem in 1991 en Jean-Marie Dedecker in 2007. Ook toen werden deze ‘rebelse’ lijsttrekkers immens populair naarmate de kritiek op hen toenam.
Underdogs doen het altijd goed bij kiezersgroepen die zich verwaarloosd of genegeerd voelen door het establishment.
Zolang Fouad Ahidar dus buiten de Brusselse meerderheid wordt gehouden, zal zijn ster blijven blinken.
Los van de politique politicienne is zijn succes ook een signaal dat Belgen van niet-Europese origine, die hier vaak al langer dan een generatie leven, perfect Nederlands spreken en ‘onze gewoonten’ kennen en voor een groot stuk delen, toch hun ongeduld aan het verliezen zijn.
Onaangepast gedrag, kleine en grote criminaliteit komen niet uit de lucht vallen. De eindeloze reeks ontploffende handgranaten in de Antwerpse straten al evenmin.
Ze hangen vaak samen met een precaire socio-economische situatie, zoals De Wever zelf lijkt te erkennen (en een kortzichtig drugsbeleid).
Als toekomstig premier, burgemeester van de grootste stad van Vlaanderen en voorzitter van de grootste partij van het land heeft De Wever bij uitstek de hefbomen in handen om armoede te bestrijden, integratie van nieuwkomers en gelijke kansen voor iedereen te bevorderen en de rijkdom eerlijker te herverdelen.
Dat is een veel efficiëntere remedie tegen criminaliteit dan holle racistische kreten op de radio.
Apache-hoofdredacteur Karl van den Broeck is journalist sinds zijn 20ste. Eerst 18 jaar bij De Morgen, dan vijf jaar als hoofdredacteur bij Knack en sinds 2011 freelance. Cultuur (en dan vooral literatuur) politiek en geschiedenis zijn zijn passies.
© Dirk Waem Belga
Lees ook
Klik op de hyperlink hieronder en vind andere artikels van
Bron: Apache