Een goed dossier in handen hebben is één ding, ermee scoren een ander. Met de pensioenextra’s deed PVDA/PTB allebei. De Standaard wierp een blik onder de motorkap van de machine die tot een miljoen Tiktok-views genereert.
Peter De Lobel – De Standaard
De groene bankjes zijn omhooggeklapt, de Kamer is leeg. Op één man na. PVDA/PTB-voorzitter Raoul Hedebouw stapt voor de camera uit en draait zich om naar de lens.
‘Hier zitten de ministers. Elfduizend euro per maand!’ Hij wijst naar de eerste rij in het parlement.
‘Daar’, trapje op naar de tweede rij, ‘zitten de parlementsleden van de traditionele partijen: 6.000 euro per maand.
´En hier, hier zitten de volksvertegenwoordigers van de PVDA die verder willen leven met een werknemersloon.’
Op het moment dat hij ze uitspreekt floepen de bedragen in beeld. Meer dan 38 seconden heeft Hedebouw niet nodig om op Tiktok zijn partij af te zetten tegen de rest.
‘Als je zoveel verdient is het gemakkelijk om antisociale wetten te stemmen en de accijnzen te verhogen. Dit kan niet blijven duren. Stop de graaicultuur.’
Sinds de bal van de pensioenextra’s in het parlement aan het rollen ging, heeft Hedebouw bijna over niets anders meer gesproken.
Van de 24 Tiktoks die hij sindsdien maakte op zijn Nederlandstalige account gaan er 17 over ‘graaipensioenen’ of het loon van politici.
Op 3 maart ging het hek van de dam.
‘Terwijl de meeste mensen 1.200 euro krijgen als pensioentje, wordt hier 14.000 euro bruto gegeven aan de ex-voorzitters van de Kamer. In de pocket! Een schande!’
De muziek die eronder gemonteerd is, komt uit het computerspel Grand theft auto. Het filmpje is al 383.700 keer bekeken.
De politieke koning van Tiktok
Voor PVDA/PTB was het dossier van de pensioenextra’s gefundenes Fressen. Zij hebben geen gepensioneerde parlementsleden, laat staan ex-Kamervoorzitters, en waren niet betrokken bij de opstelling van het systeem.
Boven op die maagdelijkheid komt nog dat Kamerlid Marco Van Hees (PVDA/PTB) bij de bespreking van de begroting 2022 een amendement indiende om de vergoeding voor ex-voorzitters af te schaffen. Daar werd toen geen gevolg aan gegeven.
Van Hees zelf leek het gewicht er ook niet van in te zien en spitte de zaak niet verder uit. Pas toen een nieuwe directeur van de Kamer begon te graven, kwam het royale pensioensysteem echt aan het licht.
Hedebouw liet die rebound niet liggen en trapte keihard binnen: ‘In de pocket! En jullie wisten er allemaal van!’
‘De partij is een beetje als een mini-zuil, ze proberen een soort van diep links middenveld uit te bouwen’
Anton Jäger
Postdoctoraal onderzoeker KU Leuven
Sindsdien draait de communicatiemachine van de communisten op volle toeren. De partij beseft dat ze met dit dossier goud in handen heeft en dus worden alle registers opengetrokken.
‘Het ging in het begin alleen over de pensioenen van de Kamervoorzitters, en dan vooral Herman De Croo (Open VLD) en Siegfried Bracke (N-VA). Het Vlaams Parlement had daar dus niets mee te maken’, zegt Vlaams fractieleider Jos D’Haese (PVDA/PTB).
Toch kreeg hij van de partij al op dag twee de vraag om er een Tiktok over te maken.
‘Via de media bereikten we toen al veel volk met dit verhaal, maar nog niet op de socials. Dus heb ik snel iets gemaakt in klassieke Tiktok-stijl: gewoon uitleggen tegen je camera terwijl je over straat loopt. Mijn medewerker heeft daar nadien nog k’ching-geluidjes aan toegevoegd bij elk bedrag dat ik noemde en voilà: klaar.’
Het filmpje is intussen al bijna een half miljoen keer bekeken.
Ondanks de @kingconnah-handle die Vooruit-voorzitter Conner Rousseau zichzelf heeft aangemeten op sociale media, is D’Haese de politieke koning van Tiktok. Vier-, vijf en zelfs achthonderdduizend views zijn haast standaard. Hij wipt zelfs regelmatig over het miljoen.
‘Als we mee het nieuws kunnen bepalen, verspreiden we dat zo massaal mogelijk naar de werkende klasse en de jongeren’’
Peter Mertens
Ex-voorzitter PVDA/PTB
Ook in zijn eigen partij geeft hij iedereen het nakijken. D’Haese heeft 123.500 volgers. Hedebouw heeft er 125.400, maar dan moet je wel zijn Franstalige en Nederlandstalige account optellen.
De volgende in de rij is Waals fractieleider Germain Mugemangango, met – digitale kloof! – 9.171 volgers. Daarna volgen federaal fractieleider Sofie Merckx (4.074) en Kamerlid en ex-voorzitter Peter Mertens met 562 volgers.
‘Tja, Tiktok is wat leeftijdsgebonden. Jos werkt daarvoor samen met Onno Vandewalle (Vlaams Parlementslid PVDA/PTB), een jonge gast uit Gent, die erg sterk is in de juiste look en feel vinden voor die video’s.
´Bij mij ligt de focus op Facebook, dat is een iets ouder publiek en daar heb ik 100.000 mensen die me volgen.’
‘We monitoren erg goed wat onze berichten op sociale media teweegbrengen en hoe goed ze gelezen of bekeken worden. We zijn Cambridge Analytica niet, maar we hebben wel jaren aan onze aanpak getimmerd.
´Als we mee het nieuws kunnen bepalen, dan verspreiden we dat zo massaal mogelijk naar de werkende klasse en de jongeren.’
Uitgerekend 1.500 euro
Die aanpak houdt in dat niet alleen de communicatiemensen volop aan de slag gingen met het dossier, maar dat er ook inhoudelijk verder werd gezocht naar nieuwe elementen. Met name door Merckx en Mertens, samen met hun medewerker Gille Feyaerts.
Vanop de studiedienst leverden directeur David Pestieau en Ben Van Duppen – schepen in Borgerhout, kwantumfysicus en Pestieaus gedoodverfde opvolger – steun. Die driehoek van communicatiedienst, parlementaire fracties en studiedienst draaide de voorbije weken overuren.
Half april hebben de marxisten opnieuw beet. In Het Laatste Nieuws kan Hedebouw een extra laag verontwaardiging over het schandaal schilderen.
Niet alleen de voorzitters, maar ook gewone Kamerleden kunnen 20 procent extra pensioen opstrijken, hebben ze ontdekt.
Hedebouw hoeft op Tiktok de krant maar voor te lezen. ‘Hebt ge’t gelezen? Vorige maand waren het Bracke en De Croo, maar nu is het tournee générale.
´En wie heeft dat allemaal aan het licht gebracht? PVDA! Wij zijn de spotlights van de politiek. Wij gaan door tot het gedaan is met de graaicultuur. Reken op ons.’
Er gaat een kleine siddering van opwinding door de kernploeg wanneer duidelijk wordt over hoeveel extra pensioen het gaat.
‘Uitgerekend 1.500 euro kwam erbij’, zegt Van Duppen. ‘Dat is het bedrag tot waar de minimumpensioenen zijn opgetrokken en waar normale mensen mee moeten rondkomen, dat kregen zij er gewoon bij!’
Symbolisch kan het niet beter. Prompt gaan ook de andere fracties aan de slag om de reglementen van hun halfrond uit te spitten. Alle parlementen blijken een gelijkaardig systeem te hebben.
‘Vaak probeer je dit soort dingen te plannen, maar lukt het niet. Als het dan wel goed zit, moet je beheerst tewerkgaan en niet al je informatie in één keer op tafel leggen.
´Om maximale impact te hebben, stelden we een plan over verschillende dagen op’, legt Mertens uit.
Door de informatie over de verschillende parlementen gespreid te lossen via verschillende media, willen de marxisten meerdere dagen het nieuws beheersen.
D’Haese is als eerste aan de beurt. Hij dropt zijn bommetje in De Ochtend op Radio 1.
De Standaard duikt op dat moment zelf in het reglement van het Waals Parlement en stelt vast dat de 120-procentregeling ook daar geldt.
Aan Franstalige kant rollen de kranten van Sudinfo ’s anderendaags de rode loper van de voorpagina uit voor Waals fractieleider Germain Mugemangango, die zegt dat hij ‘misselijk’ wordt van het systeem.
Dewinter met droge mond
De driehoek van de communicatiedienst, de parlementaire ploegen en de studiedienst past binnen een nog iets groter vierkant. Op die vierde hoek zit de achterban.
PVDA/PTB zweert bij het principe straat–raad–straat. De parlementsleden (raad) vertolken de bekommernissen van de gewone mensen in de straat en koppelen daar ook vaak naar terug.
De straat kan tegelijk helpen om de druk op de politiek en de andere partijen zo groot mogelijk te houden, met manifestaties of petities. Maar soms laat die straat ook van zich horen als ze vindt dat de partij er wat steviger tegenaan mag gaan.
‘In Villa Politica had ik een debatje met Filip Dewinter (Vlaams Belang). Daarin zei hij onder meer dat hij die pensioenen niet zo’n probleem vond en daar hebben we dus direct een Facebook-video over gemaakt’, zegt D’Haese.
‘Maar toen kreeg ik reacties van mensen die vonden dat we niet genoeg lieten zien hoe hard Dewinter aan het spartelen was.
“Je moet tonen dat hij rood aanloopt en een droge mond krijgt, dat hij zijn woorden niet meer vindt”, zeiden ze. Dus hebben we een nieuwe video gemaakt waarin je precies dat ziet en waarin ik zeg dat Vlaams Belang altijd aan dit systeem heeft meegewerkt.’
PVDA/PTB en Vlaams Belang mikken deels op dezelfde kiezers en die strijd belooft heftig te worden. ‘In veel bedrijven hangen de arbeiders tussen Vlaams Belang en ons’, zegt D’Haese.
‘Maar dit doet hen pijn, geloof me. Veel mensen beseffen hierdoor pas dat die partij gewoon mee met zijn vingers in de potten zit.’
Er is PVDA/PTB veel aan gelegen om te tonen dat hun partij ánders is. Het pensioendossier leende zich daar perfect toe, maar ook het voortdurende benadrukken van hun ‘werknemersloon’ past in dat verhaal.
Dat is uiteraard artificieel, Hedebouw en co. ontvangen elke maand dezelfde 6.000 euro als hun collega’s bij andere partijen. Het enige verschil is dat zij meer dan de helft daarvan afdragen aan de partij.
‘Daardoor hou je voeling met de problemen van de mensen’, zegt Van Duppen.
‘Wij voelen het ook als de energiefactuur stijgt. Bij de andere partijen is die voeling met de bevolking helemaal weg.’
Sloganesk en gratuit
De communisten doen het goed in de peilingen en de profilering van de afgelopen weken zal hun populariteit zeker niet schaden. Maar hoe duurzaam zijn likes en views?
‘Links-populistische partijen hebben vaak een sterke digitale achterban’, zegt Anton Jäger, filosoof, marxist en postdoctoraal onderzoeker aan de KU Leuven.
‘Maar bij Syriza, Podemos en niet zo lang geleden Jeremy Corbyn bij Labour zie je dat ze op hun retour zijn.
´Bij PVDA/PTB is dat anders, omdat bij hen dat digitale boven op een vrij klassieke structuur ligt. Zij hebben een goede verhouding met de FGTB en een veel duurzamere basis van kiezers. Die proberen ze dan ook nog eens voortdurend aan zich te binden via bijeenkomsten of festivals.
´Het is een beetje als een mini-zuil, ze proberen een soort diep links middenveld uit te bouwen.’
Dreigt de digitale aanpak de communisten toch niet ooit zuur op te breken? In sommige video’s zet Hedebouw zich niet alleen af van de ‘graaiers’, maar ook van ‘de politiekers’ in het algemeen. Die staan zogezegd aan de ene kant, terwijl zijn partij en ‘het volk’ aan de andere staan.
‘Tja, diepgaand debat of geduldige politiek moet je niet gaan zoeken op Tiktok’, zegt Jäger.
´Dat populistische randje is eigen aan die formats. Je komt daar snel terecht in een sloganeske, reductieve aanpak. De gratuite aanpak is daar de regel.’
Lees ook
Vul hieronder de zoekopdracht PVDA in en vind meer berichten.
Bron: De Standaard