De beeldvorming van de oorlog tussen Israël en Hamas zit David Rosenberg hoog, heel hoog. Niemand lijkt de Joden te begrijpen, zegt hij. En omdat de Joodse gemeenschap er grotendeels het zwijgen toe doet, vindt hij het hoog tijd om te praten.
Ann Van Den Broek – De Morgen
‘Ik zie hetzelfde gebeuren als in de jaren dertig en iedereen zwijgt.’
David Rosenberg
Het is een nerveuze David Rosenberg die de deur opent. Op zijn vraag zijn we naar zijn woning in een hippe Antwerpse wijk gekomen.
Het interieur herkennen we uit de Play 4-reeks Shalom allemaal!, waarin de zelfverzekerde kosmopolitische zakenman de documentaire makers een blik in zijn leven, dat van zijn vrouw Sara en hun kinderen gunde.
Een heel andere man zit vandaag tegenover ons. Het is alsof op 7 oktober de pauzeknop van zijn leven is ingedrukt, zegt hij met stokkende stem.
“Ik heb vier weken niet kunnen werken. Wie de beelden gezien heeft van wat Hamas heeft aangericht, is getraumatiseerd voor het leven.
“Onze kinderen zijn twee weken lang ’s nachts huilend bij ons in bed komen liggen. Het is alsof wij sindsdien parallelle levens leiden.”
Onwillekeurig glijdt de blik regelmatig naar de kast naast ons in de woonkamer. Daarop hangen tien posters met de foto’s van door Hamas gegijzelde Israëliërs.
ONTVOERD – KIDNAPPED.
Aan de overkant van de living nog eentje, bij een kaarsenkrans.
“Een dag na de terreuraanval van Hamas vroeg De tafel van Gert me. Maar ik kon daar niet naartoe gaan. Ik was te geschokt.
“Nu ben ik heel blij dat ik niet gegaan ben. Ik vind het niet normaal, de situatie in de pers, in de politiek.”
Wat bedoelt u?
“Ik ben het beu hoe eenzijdig er bericht wordt. Ik hoor de pers praten over ‘gijzelaars’ aan twee kanten. Serieus?
“De Palestijnen die worden vrijgelaten door Israël, dat zijn veroordeelde terroristen (volgens meerdere bronnen zaten velen van hen in de gevangenis maar wachtten ze nog op een proces, AVB).
“In Israël werden onschuldige burgers en kinderen ontvoerd.
“Ondertussen praat men over politiek.
“Wie gaat Gaza besturen, gaan we naar een tweestatenoplossing?
“Hoe kan er nu ruimte zijn voor zo’n debat wanneer er kinderen ontvoerd zijn? Ik wil ook dat er vrede komt, maar tot Hamas alle 240 gijzelaars heeft laten gaan en er na de oorlog niet meer aan de macht is, kan je daar niet eens over beginnen praten.”
Volgens het coördinatieorgaan voor de dreigingsanalyse OCAD neemt het antisemitisme toe. Ervaart u dat ook?
“Onze zonen voetballen, ze werden altijd al uitgescholden voor kanker-Jood en zo meer, maar dat is nog fel toegenomen.
“In Brussel kan je niet meer buitenkomen met een keppeltje op, zonder iets naar je hoofd geslingerd te krijgen. Onze niet-Joodse buurvrouw zei het ook: je voelt dat de Jodenhaat is toegenomen.
“Er zijn plekken waar ik niet meer durf te komen. Sta me toe dat ik niet ga benoemen welke, dat gaat de situatie niet bevorderen.
“Dit gaat niet over moslims, voor alle duidelijkheid. Met hen leven we perfect samen. Het zijn de linkse partijen die de situatie in Israël naar hier brengen.
“De enigen die vandaag nog aan onze kant staan, zijn N-VA en Vlaams Belang. Daarom ben ik ook tegen het cordon sanitaire.
“Men moet niet regeren met het VB, maar weten dat de optie er is, zou partijen als Open Vld wel doen inzien dat ze zich niet als een linkse partij hoeven te gedragen.
“Eerlijk: als ik naar de Vlaamse tv kijk, dan begrijp ik het ook waarom de mensen tegen Israël zijn en ze antisemiet zijn.
“Ik weet dat ik u ga choqueren, maar we beleven nu een periode die heel gelijkaardig is aan de jaren dertig.
“Hitler is ook niet vanuit het niets aan de macht gekomen, er is altijd een opbouw. En vandaag voelen wij dat er iets opgebouwd wordt. Er is hier een narratief tegen Israël.”
Veroordelen wat Israël in Gaza doet is toch nog heel wat anders dan Jodenhaat?
“Daar ben ik het niet mee eens. Het is bij wet verboden om de Holocaust te ontkennen.
“Maar ik zie mensen op tv verkondigen dat er twijfels zijn over wat Hamas heeft aangericht, dat we niet zeker zijn dat er vrouwen verkracht zijn en kinderen onthoofd, dat dat ook Israëlische propaganda kan zijn.”
Er is niemand die de barbaarsheid van de Hamas-aanval minimaliseert, maar er zijn effectief geen bewijzen dat Hamas baby’s onthoofd heeft. Geen enkele onafhankelijke instantie heeft die claim al kunnen bewijzen.
(emotioneel) “Hoe kan het dat we tijdens de pandemie Israël op hun woord geloofden over hun voortreffelijke vaccinatiecijfers, en nu zou het ineens een bananenrepubliek geworden zijn?
“En de cijfers van Hamas, de 12.000 doden waarvan ze beweren dat de helft kinderen zijn, die accepteren we wel allemaal blindelings?”
De belangen die vandaag spelen zijn natuurlijk heel anders.
“Oké, dan stel ik u de vraag: mocht Hamas tijdens de pandemie fantastische vaccinatiecijfers hebben voorgelegd, had iemand hen dan geloofd?
“Kijk, tot 7 oktober kon je kritiek hebben op Netanyahu en zijn beleid. Maar nu niet meer.
“In Israël is er niemand meer die hem bekritiseert. Het is iedereen samen tegen de vijand, de terroristen van Hamas.”
Er waren binnen Israël al protesten tegen de aanpak van Netanyahu, en buitenaf klinkt die kritiek nog veel luider. Het Israëlische offensief treft namelijk niet alleen Hamas-strijders, ook Palestijnse kinderen zijn slachtoffer.
“Wat heeft België samen met de NAVO gedaan toen moslimextremisten in het Westen aanslagen pleegden? Ze vlogen naar het Midden-Oosten en voerden bombardementen uit.
“Hoeveel onschuldige doden zijn er gevallen in Irak of Afghanistan? En waarom was dat toen wel oké?
“Vloeit er Joods bloed, dan is iedere reactie meteen disproportioneel. Maar zo gaat dat altijd, iedere oorlog is disproportioneel.”
Beeld Damon De Backer
Maar u kan kritiek op die politieke beslissing toch niet gelijkschakelen aan de haat voor een heel volk?
“Eén dag hebben wij solidariteit gekregen. Op 7 oktober, toen we slachtoffers waren. Zo gaat het al eeuwen.
“Iedereen komt naar ons Holocaustmuseum, komt daar een kaars aansteken. Achteraf.
“Maar wij gaan er niet meer mee akkoord om dood te zijn. Israël voert een strijd om te overleven. Dat is wat ze aan het doen zijn.
“Al drie generaties zijn wij onzeker of we wel in België, in Europa kunnen blijven. Het zit in ons DNA. Want we weten: als het zover is, zal niemand ons helpen.
“Iedereen wist van de concentratiekampen tijdens de Tweede Wereldoorlog, niemand nam het voor ons op. Dat is nu net hetzelfde.”
Israël krijgt internationaal ontzettend brede steun, nochtans.
“Van de VS, akkoord. Maar ik ben een Europeaan. Ik leef hier. En wie staat er hier onvoorwaardelijk aan onze kant?”
Eigenlijk zegt u: wie niet onvoorwaardelijk voor ons is, is tegen ons.
“Dan kies je de kant van de terroristen.”
Maar zo zwart-wit is dat toch niet? Waarom valt kritiek op Israël voor u een-op-een samen met Jodenhaat?
“Toen Hamas Israël binnenviel, is de hemel op ons hoofd gevallen. Voor ons voelde het alsof er geen Joodse staat meer was. Het was alsof we getuige waren van het einde van Israël.
“Wat niet-Joden niet begrijpen is dat Israël voor ons een verzekering is. Als het hier niet meer gaat, dan kunnen we altijd nog daarheen.
“En mocht het ooit weer zover komen dat we opgejaagd worden in Europa, kan Israël vliegtuigen sturen om ons te evacueren.
“Mochten er vandaag kampen zijn zoals in de Tweede Wereldoorlog, Israël zou ze bombarderen. Het bestaan van een Joodse politieke mogendheid is een levensverzekering.
“Men verwijt ons altijd een Holocaust-complex te hebben. Ze zeggen dat we daar niet altijd terug naar moeten verwijzen.
“Maar voor ons is dit al tweeduizend jaar de realiteit: al die pogroms, de Holocaust, dat is wel allemaal echt gebeurd. Dat is onze geschiedenis.
“Als ik dan nu lees dat de KU Leuven haar samenwerkingen met Israël moet stopzetten, ja, dan… (stokt)
“Men praat over Israël als een land dat burgers bombardeert.”
Dat is toch precies wat er gebeurt?
(fel) “Israël heeft alle burgers altijd verwittigd voor bombardementen. Israël schiet ook niet op burgers.
“Natuurlijk heb ik mededogen voor de collaterale slachtoffers die niets te maken hebben met dit conflict. Maar het bloed van die slachtoffers kleeft aan de handen van Hamas. Zij zijn ook een slachtoffer van die terreur.
“De inwoners van Gaza hebben er net zoveel belang bij als Israël om van Hamas af te geraken. Wie toont empathie voor Israël, dat in twintig jaar al die raketten op zijn steden heeft geïncasseerd van Hamas? Dat schijnt niemand te storen.
“Het is overigens een groot misverstand dat dit een conflict over een gebied is. Dit zijn terreurdaden van een groep terroristen. Nu richten ze zich op Israël, maar het maakt hen niet uit wie hun slachtoffers zijn.
“Israël zegt: ‘West is next’, dat is ook zo. De terreur kan zich perfect naar hier verplaatsen.
“In het Westen zie je overal protesten: Free Gaza. Waarom zie je die niet in de Arabische wereld? Omdat zij het wél begrijpen wat er aan de hand is.”
Premier De Croo bracht vorige week een bezoek aan Israël. Wat vond u daarvan?
“Ik heb daar maar één ding op te zeggen: kijk wie hem bedankt heeft voor dat bezoek. Hamas. Een erkende terreurorganisatie.
(emotioneel) “Hij staat daar aan de grens met Gaza, terwijl er gegijzelde moeders en kinderen bevrijd worden…
“De Croo heeft daar niets te zoeken. Hij gaat naar daar om te zeggen dat de acties van Israël niet proportioneel zijn.
“Zeg me wat dan wel de oplossing zou zijn?
“Zeg me hoe hij zou reageren als België op deze manier was aangevallen?
“Kijk, sommige mensen zijn naïef. Die weten niet goed waarover het gaat. Maar onze politici weten dat wel.
“De hele Joodse gemeenschap in Antwerpen voelt zich vandaag in gevaar. En onze regering doet er niets aan.
“Onze burgemeester (Bart De Wever, AVB) heeft militairen gevraagd, maar de minister van Binnenlandse Zaken wil er geen sturen.
“Wat moet er gebeuren voordat we bescherming krijgen? Moet er eerst weer een aanslag gebeuren, zoals op het Joods museum in Brussel? (Bij die aanslag vielen in 2014 vier doden, AVB)”
Zou dat u veiliger doen voelen?
“Natuurlijk! Als er nu iets gebeurt: de regering heeft bloed aan haar handen. Alleen al door het feit dat ze niet ingaat tegen het narratief, integendeel: ze voedt het zelf.
“Ik weet dat ik u choqueer door te zeggen dat dit net als voor de Holocaust voelt, maar verplaats u in ons. Iedereen zwijgt.
“Onze eerste minister gaat naar daar. Mensen zitten daar in hun kostuums, met hun das en die praten alsof het zo maar een conflict is over een stuk grond.
“Waar is de verontwaardiging van de MeToo-beweging over onze vrouwen die verkracht zijn? Waar zijn de kinderrechtenorganisaties nu onze kinderen ontvoerd zijn? Hoort u hen?
“Het enige wat wij hier in België horen is kritiek en veroordeling. Zo wakker je de haat aan. Zo begint het.”
In de VS heb je ook een beweging Joden die zeggen: deze oorlog is niet in onze naam. In Europa heb je die proteststem veel minder. Hoe komt dat?
“We zijn met minder, om te beginnen. Als er in de VS duizend zo denken op een aantal van een paar miljoen, dan zijn dat er hier misschien tien.”
De situatie in Israël beheerst uw leven. Hoe gaan uw kinderen daarmee om?
“Voor hen is het even moeilijk. Ik heb hen de gruwelijkste beelden bespaard.
“Als ze buitengaan zetten we hen een pet op, in plaats van een kippa. We vertrouwen het niet. We voelen dat er anders naar ons gekeken wordt.”
Was dat niet veranderd na Shalom allemaal!?
“Dat programma heeft veel sympathie opgewekt. Ik heb toen ontzettend veel reacties gekregen. Maar dat is allemaal weg.
“Twee mensen hebben me nu nog een bericht gestuurd om hun steun te betuigen. Twee.
“Ik had gehoopt dat er door het programma meer begrip zou komen, dat mensen de Joodse gemeenschap beter zouden leren kennen. Bijzonder jammer dat het helemaal niks heeft uitgehaald.
“Mensen hier in de stad, waar wij vandaag over praten is: waar kunnen we nog heen?
“Naar Amerika? Florida of Texas misschien, maar zeker niet meer naar New York. Daar is het klimaat ook al lang niet meer zo pro-Joods. In Londen al helemaal niet.
“Aan mijn kinderen zeg ik ook: denk goed na over wat je wil gaan studeren. Ik wil niet dat ze rechten gaan doen, want met een diploma rechten van hier kunnen ze in de VS of Israël niet aan de slag als advocaat.
“Ik ben heel, heel bang voor onze toekomst in Europa.”
U bent een zakenman, u hebt een bedrijf dat medicinale cannabis verdeelt. Hoe reageren uw relaties?
“Niet-Joden praten er met geen woord over.
“Er zijn mensen die solidariteit tonen hoor, maar het is een grote minderheid. De meerderheid zwijgt.
“En dan heb je de mensen die kritiek geven. (schamper) Maar dan net zoals u het zegt: het is niet tegen de Joden hoor, het is tegen Israël.
“We gaan niet meer zwijgen. We willen in Europa blijven, maar we gaan niet meer zwijgen.”
Lees ook
Dubbelinterview – Dyab Abou Jahjah en Montasser AlDe’emeh
Bron: De Morgen