Dralen is geen teken van sterk leiderschap, schrijft Ignaas Devisch. Dat zou de N-VA weleens zuur kunnen opbreken bij de verkiezingen.
Ignaas Devisch – De Standaard
‘Waarom heeft Bart De Wever zo lang geaarzeld om Vlaams Belang de wacht aan te zeggen?’
Ignaas Devisch
Na maandenlang om de hete brij heen te hebben gedraaid, maakte de N-VA bij monde van haar voorzitter afgelopen week in deze krant en in het VRT-programma Eerste keus wereldkundig dat ze niet met Vlaams Belang in zee wil gaan.
Hoewel Sander Loones nu doet alsof daar binnen zijn partij nooit discussie over bestond, is het tegendeel het geval.
De kopstukken van de N-VA hebben altijd gemengde signalen uitgestuurd over de mogelijke samenwerking van hun partij met Vlaams Belang.
Sommigen parkeerden de vraag. Anderen, zoals Jan Jambon en Theo Francken, sloten samenwerking niet uit. Slechts een enkeling beweerde het tegendeel.
Dat Bart De Wever daar uitgerekend in een gesprek met scholieren duidelijkheid over schept, is opvallend en rijkelijk laat. Hij zal ongetwijfeld de actualiteit bij onze noorder buren op de voet hebben gevolgd.
De fatale vergissing van VVD-kopstuk Dilan Yesilgöz enkele dagen voor de Nederlandse kamerverkiezingen om alsnog de samenwerking met de PVV van Geert Wilders niet uit te sluiten, heeft haar en Pieter Omtzigt (NSC) niet alleen een verkiezingsoverwinning gekost; straks zitten hun partijen samen in een regering die erg moeizaam tot stand komt en van weinig onderling vertrouwen getuigt.
Dat klinkt niet meteen als een stichtend project.
Vlaams Belang ziet Nederland wél als voorbeeld. De uitspraken van De Wever zijn daarom een mokerslag voor voorzitter Tom Van Grieken.
Maandenlang liet hij zijn kopstukken stoere verklaringen debiteren, recent nog over de grote opkuis in de cultuursector en in het onderwijs. Om dan op een zucht van de verkiezingen het deksel op de neus te krijgen.
Dan kun je nog wanhopig voor de camera verklaren dat een stem voor de N-VA een stem is voor de socialisten, de deur is dichtgeslagen.
De Wever kan daar op straffe van politieke zelfmoord niet op terugkomen.
Eventueel kan er een scheuring ontstaan binnen zijn partij. Dat zou vermoedelijk het einde inluiden van de N-VA als grote centrumpartij en dat beseft De Wever maar al te goed.
De boodschap lijkt daarom eerder bedoeld voor zijn achterban dan voor Vlaams Belang.
Of de kiezer zich daar iets van zal aantrekken, is zeer de vraag. Onlangs bleek nog dat mensen die van plan zijn op Vlaams Belang te stemmen, vrij vastberaden zijn. Dat zal vermoedelijk niet plotseling omslaan. De hele kiescampagne draait rond die partij en dat is niet alleen haar eigen verdienste.
Zowat elk politiek interview begint of eindigt met een waarschuwing wat een stem voor die partij zou teweegbrengen.
Dat soort paternalisme werkt niet (meer) bij kiezers – vraag maar aan Hillary Clinton. Bovendien getuigt het van bloedarmoede.
Eerder dan te wijzen op de gevaarlijke ideeën van Vlaams Belang, zou het verfrissend zijn mochten andere partijen nadrukkelijker met een eigen verhaal voor de dag komen, een verhaal dat hoop schept voor een betere toekomst en de ontspoorde begroting weer op de rails zet.
Alleen een efficiënt beheer van de middelen laat een rechtvaardig beleid toe.
Wat dan met Vlaams Belang zelf?
In weerwil van de afgeborstelde maatpakken blijft dat een extreemrechtse partij, zo bleek nog maar eens uit een onderzoeksartikel over Europees lijsttrekker Tom Vandendriessche in de recentste weekendkrant.
Hoewel Vlaams Belang er alles aan heeft gedaan om salonfähig te worden, blijft het in de kern een partij die haar afkomst niet kan verloochenen.
Niet alleen Vandendriessche flirt met extreme ideeën. Ook Dries Van Langenhove, als onafhankelijk lid toch nauw betrokken bij het partijverhaal, laat zich op X af en toe gaan.
Onlangs postte hij nog over Zuid-Afrika en de bomaanslag in 1983 door de militaire tak van het ANC, dat tegen het toenmalige apartheidsregime vocht.
Van Langenhove heeft het over “een bomaanslag gericht tegen onze volksgenoten in Zuid-Afrika” die volgens hem “het begin van het verval van Zuid-Afrika” markeerde, “toen nog een welvarend land waar het veilig en goed leven was voor iedereen”.
Vandendriessche gebruikte eerder vergelijkbare woorden. Dan spreken we dus over het apartheidsregime dat in het internationaal recht gecatalogeerd staat als een misdaad tegen de menselijkheid.
De partij blijft vaak ook opvallend mild bij openlijk racistische uitspraken van zusterpartijen elders in Europa.
Vlaams Belang is dus duidelijk geen normale partij.
De vraag is dan waarom de N-VA, die dat kennelijk ook weet, zoveel moeite heeft gehad om daarnaar te handelen.
Als Vlaams Belang de verkiezingen wint en de N-VA er gehavend uitkomt, zal die laatste partij veel tijd hebben om in de spiegel te kijken en zich af te vragen waarom ze daar zo lang onduidelijk over is geweest.
Het riedeltje dat het succes van Vlaams Belang de schuld zou zijn van het “linkse postmodernisme”, zoals De Wever in zijn interview hier nog maar eens stelde, is de facto onjuist.
Als er één iets is doorgedrongen in onze samenleving, dan wel de hunker naar sterke leiders.
Gedraal lijkt dan het minst goede antwoord op die verzuchting.
Ignaas Devisch is hoogleraar medische filosofie UGent en ceo van Itinera. Zijn column verschijnt tweewekelijks op dinsdag.
Lees ook
Klik hier of op de hyperlink hieronder en vind andere columns van
Bron: De Standaard