Ze moet zich straks nog opladen voor belangrijke verkiezingen, maar haar “offer” zindert nog altijd na. Want het liefst was Jinnih Beels (Vooruit) burgemeester van Antwerpen geworden. “Ik ga nu meespelen op nationaal niveau. Ik ga een onbekende wereld tegemoet.”
Valerie Droeven – De Standaard
“Mijn politieke carrière in deze stad is voorbij. De roepers hebben gekregen wat ze wilden”
Jinnih Beels
Vooraf
Net voor de krokusvakantie stapte de Antwerpse Vooruit-schepen Tom Meeuws op. De relatie tussen de twee belangrijkste socialistische schepenen in het stadsbestuur, Meeuws en Jinnih Beels, was de voorbije jaren verzuurd. Toen Meeuws na zijn vertrek beschuldigd werd van racistische uitspraken, moest Beels zich daarvoor plots binnen haar afdeling verdedigen.
Hoewel ze als Antwerps lijsttrekker cruciaal zou zijn om Vooruit aan een verkiezingsoverwinning te helpen, kwam ze begin maart niet opdagen op het verkiezingscongres van de partij.
De storm ging maar niet liggen en op 28 maart gaf ze haar lijsttrekkerschap voor de stad terug. Nu trekt ze, gehavend, wel nog de Kamerlijst. (vdr)
We ontmoeten Jinnih Beels (47) enkele uren nadat het nieuws over de comeback van de voormalige Vooruit-voorzitter Conner Rousseau is bekendgemaakt.
Ze heeft vakantie en is speciaal uit de Kempen naar het Antwerpse stadhuis gekomen. Beels’ gezin woont in Westerlo.
Tweeënhalve week geleden gaf ze het lijsttrekkerschap voor de stad – haar kandidaat burgemeesterschap – terug aan de partij.
“Een pijnlijk offer” dat ze bracht na maanden van onrust en ruzie bij de Antwerpse socialisten na het ontslag van Vooruit-schepen Tom Meeuws.
Amper twee dagen voor u het Antwerpse lijsttrekkerschap teruggaf, zei u nog in Humo: “Ik ben kandidaat-burgemeester”. Het geruzie in Antwerpen sleepte toen al maanden aan. Wat heeft u zo plots doen keren?
“Voor alle duidelijkheid: niemand heeft mijn ontslag gevraagd. Ik heb het zelf gegeven.
‘De afgelopen maanden zijn er zaken gebeurd waar ik geen vat op had. Ik heb ingezien dat er geen andere manier was om dit op te lossen.
“Ik heb finaal de beslissing pas die donderdag, de dag van de Antwerpse ledenvergadering, genomen, omdat ik niet over één nacht ijs wilde gaan. Ik wilde niet midden in de emoties beslissen.
“Die eerste weken na Toms vertrek draaiden op emoties.”
Die emoties zijn pas in die allerlaatste sprint verdwenen?
“Het was een pijnlijke beslissing.
“Toen Conner (Rousseau was toen nog voorzitter, red.) me vorig jaar vroeg om de federale lijst te trekken, heb ik toegezegd als teken van waardering voor de partij.
“De deal was dat mijn focus wel op het lokale niveau, in de stad, zou liggen. Het liefst van al wilde ik weer een lokaal mandaat opnemen.
“Die donderdag had ik niet meer het gevoel dat ik de lijst op een correcte manier zou kunnen trekken.”
Waarom niet?
“Omdat te veel lokale Antwerpse partijleden, te veel roepers, mijn positie contesteerden. Die groep was niet zó groot. Ik geloof nog altijd in de stilzwijgende meerderheid. Maar die malcontenten berokkenden te veel schade aan de afdeling en aan de partij.
“Mensen begonnen hun eigen verhalen anoniem de wereld in te sturen. Ik kon koppig mijn kop in het zand blijven steken, maar dat zou egoïstisch zijn geweest.
“Als mijn leiderschap, mijn stijl en mijn manier van aan politiek doen door een deel van de Antwerpse leden niet gewaardeerd worden, dan stopt het.
“Die keuze heeft mij wel wat gekost. Het offer dat ik breng, is niet verwaarloosbaar. Mijn lokale politieke carrière in de stad Antwerpen is voorbij.
“De roepers hebben gekregen wat ze wilden.”
Was er ook opluchting? Voor uw schepenambt verhuisde u naar Antwerpen, maar uw zoon en echtgenoot bleven in Westerlo wonen.
“Dat was zwaar, maar als ik nu opnieuw verkozen zou worden in de stad, was mijn gezin bereid te verhuizen. Er was geen causaal verband tussen mijn gezinssituatie en mijn beslissing.
“Dus neen, er zat geen enkele vorm van opluchting bij die beslissing. Ik weiger mensen het gevoel te geven dat ik blijer ben met deze beslissing dan ik echt ben.”
Welke rol speelde Vooruit-voorzitter Melissa Depraetere? Heeft zij u gevraagd om te stoppen?
“Neen, ze heeft mij proberen te overtuigen om het niet te doen. Vanaf het begin stelde ze helder dat ik voor Vooruit de kopvrouw was in Antwerpen. Zowel federaal als lokaal. Ze is consequent geweest. Daar ben ik haar dankbaar voor.”
Bij de laatste peiling van HLN boerde Vooruit flink achteruit. Ook binnen de partij werd het gerommel in Antwerpen aangehaald als een van de oorzaken.
“Ik ben daar pragmatischer in. Ik zeg niet dat het geen rol gepeeld heeft. Niemand gaat drinken in een café waar er ruzie wordt gemaakt. Maar het is niet de enige reden waarom we ineens zo fors naar beneden duikelden.” (zucht)
“Het heeft geen zin om dit dood te analyseren. We zullen op 9 juni zien wat we nog kunnen rechttrekken.”
De strijd in Antwerpen wordt stevig. U neemt het federaal niet alleen op tegen uw baas, burgemeester en partijvoorzitter Bart De Wever (N-VA) – een stemmenkanon – maar ook tegen twee federale ministers, Annelies Verlinden (CD&V) en Paul Van Tigchelt (Open VLD). Hoe zult u het verschil maken?
“Ik ben het gewoon om de underdog te zijn. Deze strijd bevindt zich ook op mijn terrein: veiligheid (Beels werkte tot 2018 voor de politie, red.).
“De gevangenissen puilen uit en Van Tigchelt zegt dat het eerst nóg erger zal worden voor het beter wordt. Komáán.
“Het drugsgeweld in Antwerpen en daarbuiten loopt de spuigaten uit en mevrouw Verlinden blijft in haar struisvogelpolitiek steken.
“Ze wil alleen nog meer boots on the ground. Wellicht om De Wever te plezieren, want dat is wat hij al jaren vraagt.”
U wilt (soft)drugs legaliseren. Hoe valt dat standpunt te verzoenen met het feit dat u jarenlang in een stadsbestuur zat dat de war on drugs alleen maar opvoerde? De Wever verwees, bijvoorbeeld, geregeld naar de verzengende verantwoordelijkheid van de ‘yogasnuivers’.
“Hij is N-VA’er, hij heeft zijn ideologie. Ik ben bij Vooruit, ik heb de mijne. Wij zijn geen Siamese tweeling.
“Maar ook meneer De Wever heeft de voorbije jaren, denk ik, wel beseft dat de war on drugs niet te winnen is.
“Maar er zijn nog thema’s waarop we van mening verschillen.
“Neem het hoofddoekenverbod in het onderwijs. Ik ben daar fundamenteel tegen. Hij is voor, hij wil liever dat onze kinderen in de studie zitten. Ik heb liever leerkrachten voor de klas.”
U zei onlangs dat u nog altijd maar met één been in de partij staat. Is dat wel de juiste positie voor iemand die voor Vooruit de Kamerlijst trekt in de belangrijkste provincie?
“Ik sta met één been buiten de partij, omdat ik in 2018 ben binnengehaald als verruimingskandidaat. Ik was gehecht aan mijn onafhankelijkheid.
“Uiteindelijk heb ik een lidkaart aangeschaft, omdat dat verhaal van Conner mij erg aansprak over hoe Vooruit een beweging moest worden die breder ging dan de partij.”
Voelt u zich na een bestuursperiode nog altijd een verruimingskandidaat, of bent u ondertussen een diehard socialist?
“Ik ben geen diehard socialist, maar ik geloof in gelijkwaardigheid, solidariteit, vrijheid en rechtvaardigheid en de partij die voor mij dat het meest belichaamt, is Vooruit.
“Daarnaast blijf ik iemand van de straat zelf, van de mensen.”
Is dat niet wat elke politicus zegt? Zeker in verkiezingstijd?
“Ik zeg het dan toch blijkbaar op een andere manier. Kijk, ik wil vooral de samenleving dichterbij de politiek brengen. Daar ligt mijn kracht.”
Uw focus ligt nu op de Kamerlijst. Is het dan niet extra zuur dat u niet aanwezig was op het verkiezingscongres van Vooruit begin maart?
“Neen. Dat was een doordachte beslissing. Ik wilde het evenement niet besmetten met de Antwerpse situatie.
“Ik heb ook in de pers gelezen dat mijn afwezigheid de vraag opriep of ik het allemaal nog wel aankon. Het is onmogelijk om je tegen de perceptie te verdedigen, maar ik heb in mijn leven al veel ergere dingen meegemaakt dan wat er zich de afgelopen weken afspeelde.
“Niet komen gaf rust. Aan beide kanten. Geloof me: er zijn geen drama’s gebeurd omdat Jinnih Beels niet op een nationaal congres aanwezig was.”
Net nu komt Conner Rousseau terug. Er wordt weleens gezegd dat de situatie in Antwerpen nooit zo geëscaleerd zou zijn onder hem.
“Dat doet afbreuk aan hoe Melissa dit heeft aangepakt. Hoeveel Conner ook voor Vooruit gerealiseerd heeft, dat soort analyses geven hem de status van een almachtige god. Daar sta ik afkerig tegenover.
“Ik denk niet dat iemand, ook Conner niet, enige impact gehad zou hebben – of heeft gehad – op een afdeling als Antwerpen.
“Deze afdeling heeft al heel lang de reputatie om (twijfelt even) niet makkelijk te zijn. Sommige mensen zien een patroon. Ik weet niet wat daarvan aan is, want het is van voor mijn tijd.”
Wat voor patroon?
“Ik lees in de kranten dat ik al de derde vrouw ben die aan de kant geschoven is. Eerst Leona Detiège, daarna Yasmine Kherbache en nu ik.
“Maar goed, dat was dus voor mijn tijd, ik lees het ook maar.
“Sommige mensen wijten alles wat er gebeurd is aan mijn leiderschapskwaliteiten. Maar als je naar de geschiedenis kijkt, komt toch een ander verhaal boven.”
Hoe staat u tegenover de comeback van Rousseau? U heeft daarover al enkele bochten genomen.
“Ik ben altijd consequent geweest. Begin dit jaar heb ik gezegd dat het mij te vroeg leek om terug te komen. Hij heeft veel meegemaakt, dat moest hij eerst kunnen verwerken. Zo’n kiesstrijd vraagt veel van een mens.”
In november, net voor het partijbureau waar hij zijn ontslag aankondigde, zei u: voor mij moet hij niet opstappen.
“Ja, en daar blijf ik nog altijd bij.”
Daarna zei u: nu moet hij niet terugkomen. Om begin deze maand te zeggen dat de partij hem nodig heeft.
“Dat zijn geen drie verschillende meningen. Ik vond dat hij niet moest opstappen, omdat iedereen een tweede kans verdient. Dan besliste hij om op te stappen.
“In de maanden daarna werd zijn ontslag bij elk interview weer opgerakeld. We kregen steeds de vraag of hij mocht terugkomen.
“Lang vond ik een comeback te vroeg, gezien wat hij allemaal meegemaakt heeft. En onlangs op VTM heb ik gewoon bevestigd dat de partij hem nodig heeft. Dat is ook de reden waarom ik vond dat hij aanvankelijk niet moest opstappen.
“De partij heeft hem nodig. Punt. Daar moeten we niet flauw over doen. Het zijn moeilijke verkiezingen, elke stem telt.
“Hij is – of was toch – een stemmenkanon.”
Hij moet zich nederig opstellen. Zal hij in staat zijn om ruimte te laten voor Melissa Depraetere als voorzitter?
“Ik ga ervan uit dat Conner dat allemaal goed doordacht heeft voor zijn comeback. Wie zijn wij dan om dan andere prognoses te maken? De kiezer beslist.”
Hij heeft racistische uitspraken gedaan. Het parket heeft hem daarvoor een traject opgelegd. Hij wordt nog altijd begeleid door een maatschappelijk assistent. Bovendien is hij de eerste politicus die de pers een ongrondwettelijk publicatieverbod heeft opgelegd. Is het wel een goed idee om hem terug te halen?
“Als hij beslist om terug te komen en de partij aanvaardt dat, dan is het aan de kiezer om te oordelen.
“We kunnen allerlei analyses maken over het karakter van Conner, of over zijn verleden. Dat haalt weinig uit. De kiezer is slim genoeg om zijn of haar beslissing te nemen.”
Vindt u dan ook dat Tom Meeuws mag terugkomen in oktober?
“Als hij in staat is om zich tegenover de samenleving te excuseren voor uitspraken die niet door beugel kunnen, verdient hij dezelfde behandeling als Conner.”
Maar eerst excuses?
“Ik eis niets van hem. Voor mij getuigt het van politieke en morele verantwoordelijkheid om aan de samenleving – niet aan mij of aan de partij – je excuses aan te bieden. Dat is mijn mening. Als de partij en hij daar anders over denken, is dat hun zaak. Ik ga er niet minder om slapen.”
Komt hij nog terug?
“Geen idee, ik heb Tom niet meer gesproken, ik heb hem niet meer gezien. Ik heb ook geen enkele invloed meer op die stadslijst.
“Voor mij breekt er nu een nieuwe fase aan in mijn politieke carrière. Ik heb wat knowhow in de lokale politiek, maar nu ga ik meespelen op nationaal niveau. Ik ga een onbekende wereld tegemoet. Dat zal al mijn aandacht vergen.”
Lees ook
De afwezige lijsttrekker – Hoe Jinnih Beels stilaan een probleem wordt voor Vooruit
Tom Lanoye – Jinnih Beels is het probleem – Geef mij maar die vuilgebekte Meeuws
Bron: De Standaard