Parbleu – Na het gedicht verdwijnt ook het licht


Herman Van Rompuy schreef een haiku, speciaal voor “Zie ons doen”. Maar door een zootje ongeregeld zag die nooit het licht.

Jo Van Damme – De Standaard


Als bij een veteraan de stoppen doorslaan

Voormalig Europees president Herman Van Rompuy is er ­dagen na de feiten nog steeds het hart van in.

Hij zit er bij als een geknakte lelie, met een zielig wiegend kopje, zijn wezen nog bleker dan gewoonlijk.

Hij kreunt: “Was het frustratie, gramschap, ijdelheid? Ik weet zélf nog altijd niet wat mij bezield kan hebben.”

Na ons beleefde aandringen heeft hij ingestemd met ons bezoekje aan zijn nederige woning teneinde samen even terug te blikken op de pijnlijke ontwikkelingen, vorig weekend in Mechelen.

Een van Hermans haiku’s moest toen voorgelezen worden op “Zie ons doen”, het Vlaamse feestje voor Belgiës Europese voorzitterschap.

Maar slamdichteres Hind Eljadid stak daar een stokje voor en bracht in de plaats een pro-Palestijnse boodschap.

Het was het begin van een luidruchtige protestactie, met strijdvaardig vendelzwaaien voor en op het podium (zelfs door chanteuze Laura Tesoro), consternatie alom.

Een technische panne maakte de opschudding compleet.

Zelden voordien was de impact van poëzie groter, deed een gedicht dat ­vrijwel niemand ooit had (heeft, zal hebben) gelezen of gehoord de gemoederen zo oplaaien.

Daarom vragen wij hem: “Wilt u misschien van de gelegenheid gebruikmaken om de bewuste haiku alsnog even te reciteren, meneer Van Rompuy?”

De doffe blik van de ex-president licht eventjes op.

“Mag ik?”

“Alstublieft!”

Hij (76) veert opvallend kwiek op uit zijn fauteuil en stevent naar een boekenkast waaruit hij blindelings een van zijn vele, eigen haikubundels plukt.

Dan schraapt hij de keel en leest plechtig voor, op de zacht indringende toon die hem zo typeert:

“De aarde warmt op,
de koude oorlog vat vuur,
hopen op meer hoop.”

Dat beneemt ons gewoonweg de adem.

“Wat is toch de diepere betekenis van deze woorden, meneer Van Rompuy?”

“Wie zal het zeggen? Ik kan u wel verklappen: het is iets spiritueels. Nog eentje?”

Nog voor we kunnen antwoorden, geeft de ex-president nóg meer van het beste van zichzelf:

“Drie golven rollen,
samen de haven binnen,
het trio is weer thuis.”

Alweer schuiven wij nog nét niet van onze stoel bij zoveel schoonheid.

Maar hoezeer we ook gegrepen worden door de voortbrengselen van Hermans ziel, we moeten het ook hebben over het drama dat zich – bij gemis aan haiku – vorige week in Mechelen voltrok.

Aanvankelijk was hij slechts een discrete getuige.

“Natuurlijk was ik verrast en ietwat teleurgesteld toen de jongedame op het podium opeens afweek van het script. Maar ik kon wel begrip opbrengen voor haar jeugdige onstuimigheid”, zegt de ex-president.

“U had dus niet echt een probleem met haar boodschap?”

Herman kneedt zijn kin, trekt zijn ogen tot twee dunne streepjes.

“U bedoelt: From the river to the sea, Palestina will be free?

“Een sterk beeld natuurlijk, dat evenwel voorbijgaat aan de politieke realiteit: er ligt tussen die rivier en de zee toevallig nog wel een ander land.

“Het rijmt, dat wel. Maar mijn bezwaar blijft toch: het is géén haiku: drie regels waarvan de eerste regel vijf, de tweede ­regel zeven en de derde regel weer vijf lettergrepen telt.

“Al de rest is een beetje valsspelen.”

Hij vertelt het met een toegeeflijke glimlach rond de lippen, enige dichterlijke vrijheid ziet hij graag door de vingers.

Minder begrip heeft hij naar eigen zeggen voor burgemeester Bart Somers, die achteraf totaal naast de kwestie jammerde dat zijn feestje was ontsierd door de protestactie.

Dan Jan Jambon, die knorrig aanstoot nam aan het vlaggengezwaai, terwijl hij zelf niet liever ziet dan dat er te pas en te onpas met Vlaamse wimpels wordt gewapperd.

“Maar ik weet eigenlijk nog altijd niet wat bij mij de stoppen heeft doen doorslaan”, bekent Herman thans met een deemoedige blik.

“Moeten we dat ook letterlijk nemen, meneer Van Rompuy?”

Onze gastheer blijft nu enige tijd stilletjes zwijgen. Hij buigt bedremmeld het hoofd. Logisch, want we zijn in ons gesprek onvermijdelijk aanbeland bij een tweede, voor hem het meest compromitterende incident van die avond.

Het rumoer naast en op het podium was nog maar nauwelijks tot bedaren gebracht, toen opeens de stroom in de tent uitviel. De algehele black-out trof ook de VRT, die noodgedwongen de livestream op vrt max moest staken.

“Ik kan het mij echt niet meer herinneren”, pruttelt de voormalige premier en voorzitter van de Europese Raad.

“Ik weet wel nog dat ik baalde omdat het feest al zo lang stillag, toch ook wel een beetje omdat mijn haiku was geliquideerd.

“Ik ben dan maar een wandelingetje gaan maken, achter het podium, een zijstraatje in. Daar stond een zend­wagen van de VRT geparkeerd, weet ik nog.

“Ik kan me ook nog vaag voor de geest halen dat ik opeens een stroom­generator zag staan, met een rode knop. Maar of ik daar nu op geduwd heb? Ik weet het echt niet meer.”

De politie van Mechelen voert inmiddels een onderzoek naar moedwillige sabotage.

“Zullen we toch eerst maar het resultaat daarvan afwachten, Herman? Misschien valt het allemaal wel mee?”

Nooit eerder had Parbleu de aanvechting om een troostende arm om de schouders van een dichter/wereldleider te slaan. 

Voir un ami pleurer, zoiets.

Geen haiku, maar een Palestijnse vlag in Mechelen.  © Leen Van de Sande

Jo Van Damme is tekstschrijver en werpt elke week een satirische blik op de actualiteit.


Lees andere berichten in deze categorie


Bron: De Standaard

Naar Facebook

Naar de website


Scroll naar boven