Electrabel sluist 1,2 miljard euro winst door naar het Franse moederbedrijf Engie. ‘De Belgische consument heeft de Parijse salons gefinancierd. En dat voelt onaardig aan’, reageert Tom Simonts, senior econoom en energiespecialist bij KBC.
We staan erbij en kijken ernaar hoe Belgisch geld naar Frankrijk verhuist?
Simonts: “Dat klopt. België heeft destijds, onder premier Guy Verhofstadt (Open Vld), beslist om het energiebedrijf Electrabel te verkopen aan het Franse Suez (de voorganger van Engie, JVH). Dit is daar het logische gevolg van. Want Engie is perfect in zijn recht om die winst, gemaakt dankzij Belgische gezinnen, naar de kas van het hoofdkwartier te sturen.”
Zuur, gezien het feit dat Belgische gezinnen zich blauw betalen aan energie.
“De Belgische consument heeft de Parijse salons gefinancierd. En dat voelt onaardig aan. Zeker omdat je weet dat die 1,2 miljard euro niet zal terugkomen. Er wordt op die manier een concrete prijs geplakt op de Belgische verarming.”
“In Parijs zal men nu uiteraard wel beloven: ‘We investeren dat geld straks weer in België’, ik heb daar grote twijfels bij. Maar opnieuw, ik kan het helaas niet genoeg herhalen: onze politici hebben dit helemaal aan zichzelf te wijten. Aan hun keuze om Electrabel van de hand te doen, onder begeleiding van miljardair Albert Frère.”
Moeten we de winsten van Electrabel zwaarder belasten?
“Tja, ik denk dat we eerst en vooral naar de kosten van onze overheid moeten kijken. Pas daarna naar meer belastingen voor bedrijven. Sowieso: de winst van Electrabel afromen, hoe ga je dat dan precies aanpakken? De enige mogelijkheid die ik zie, is proberen scherp te stellen waar er ‘overwinsten’ zijn – uitzonderlijke winsten dankzij de oorlog in Oekraïne. Daar kun je achteraan. Maar dan moet je wel heel de energiesector bekijken én andere sectoren. En dan kom je ook uit bij onze Belgische bedrijven. Dat wordt dus al snel een verhaal van de bluts met de buil.”
Versta: toch maar liever niet?
“De politiek moet die knoop doorhakken. Het zal niet evident zijn. We zijn 2022. Vooraleer je een oplossing hebt uitgedokterd, is het al snel eind 2022. Dan hebben we al twee jaar met hoge energieprijzen achter de rug. Je bent laat. Te laat. En wie die winsten retroactief wil terughalen, begeeft zich op juridisch drijfzand. Je moet je als politiek ook afvragen welk signaal je zo stuurt naar buitenlandse investeerders. ‘Je mag hier wel kosten maken, maar je winsten pakken we af.’”
Heeft Electrabel straks nog geld om de nucleaire ontmanteling te betalen?
“Zolang je niet in een situatie terechtkomt zoals bij Sabena – een lege schelp – lijkt me dat niet echt een gevaar. Op het eind van de rit is Frankrijk een buur. Om het dan zo te gaan spelen…”
Engie heeft intussen een contract van twintig jaar afgesloten voor Amerikaans schaliegas.
(Zucht) “Ik moet een beetje opletten wat ik zeg, maar dit is een exponent van ons totaal falend energiebeleid. Dat we zulke contracten moeten laten passeren, dat kan eigenlijk economisch en ecologisch niet. We gaan dus twintig jaar lang schadelijk gas over de oceaan vervoeren? Dat is bijna des duivels. Maar intussen hebben we de mond vol over de strijd tegen de klimaatopwarming.”
Het stoort u duidelijk mateloos.
“Kijk: ik snap dat er nu, gezien de problemen met Rusland, gezocht wordt naar andere vormen van energiebevoorrading. De oorlog in Oekraïne veroorzaakt een shock die je moet opvangen. Maar een contract van twintig jaar, dat gaat veel verder. Zeker omdat ik elke langetermijnvisie mis in België. Waarom wordt hier niet nagedacht over de bouw van nieuwe kerncentrales, zoals in Frankrijk en Nederland? Dat zal geld kosten en dat zal jaren duren, maar dan heb je wel een energiebron zonder CO2 in handen. Of kies niet voor kerncentrales, mij ook goed, maar vertel me dan wat je wél gaat doen.”
Bron: De Morgen