Europa kan de vraag of in Gaza oorlogsmisdaden, etnische zuivering en zelfs genocide worden gepleegd niet langer ontwijken, schrijft Paul Goossens. Nu die rode lijnen worden overschreden, kunnen we niet anders dan de solidariteit met de staat Israël los te laten.
Paul Goossens – De Standaard
Zo onvoorwaardelijk en absoluut het Westen de massamoord van Hamas op 7 oktober veroordeelde, zo dubbelhartig was en is de reactie op de bommenregen die Israël sindsdien over Gaza uitstort.
Al bijna vijftig dagen leeft een burgerbevolking in doodsangst en ontbering. Alles wordt haar ontzegd, zelfs vluchten – het grondrecht van de zwakkeren en kwetsbaren – kan niet meer.
Op ieder moment kan de dood uit de hemel vallen en wie gespaard blijft, wacht een overlevingsstrijd zonder water, voedsel, brandstof of geneesmiddelen. Meer dan 13.000 Palestijnen verloren sinds 7 oktober het leven en het einde van die gruwel is nog lang niet in zicht.
Terecht was er op 7 oktober immense afschuw over een misdaad waarvoor geen vergeving bestaat. Terecht werden de praktijken van terreurorganisatie Hamas in kaart gebracht, doorgelicht en vervolgens uitgespuwd.
Die kritische toets ontbrak toen de Israëlische luchtmacht dagelijks om en bij de vierhonderd huizenblokken in puin schoot.
Toen de blokkade van Gaza werd afgekondigd en de burgerbevolking de aanmaning kreeg om naar het zuiden te vertrekken, was duidelijk dat een humanitaire catastrofe zonder voorgaande in de maak was.
Premier Benjamin Netanyahu en zijn radicale regeringsleden wasten hun handen in onschuld: ‘Allemaal de schuld van Hamas, die de Palestijnse burger als schild gebruikte.’
Weinigen in het Westen dienden hem van repliek.
Pas toen de publieke opinie werd geconfronteerd met de afschuwelijke beelden van verhakkelde lichamen en de alarmkreten van het medisch personeel, gingen de alarmsignalen af.
In België iets vlugger dan in de meeste andere Europese landen – premier Alexander De Croo en minister van Ontwikkelingssamenwerking Caroline Gennez mogen daar de credits voor opeisen.
De vraag of hier oorlogsmisdaden, etnische zuivering en zelfs genocide worden gepleegd, kan niet meer ontweken worden.
Niet in de Verenigde Naties, niet in de parlementen en evenmin in de universiteiten.
Zeker voor een continent dat verantwoordelijk is voor de horror van de twintigste eeuw en zich na 1945 inspande om mensenrechten voortaan uit de wurggreep van immorele staten te houden, zijn het vragen die ertoe doen.
Hoe kun je Moskou en zijn oligarchen met een karwats het salon uitmeppen, terwijl Israël groen licht krijgt om vluchtelingenkampen te bombarderen? Hoe kun je Poetin als uitschot behandelen en Netanyahu in de armen vallen?
Die ‘grand écart’ of dubbele moraal dreigt Europa zuur op te breken. Het extreme geweld in Gaza staakt haaks op een Europese aanpak die niet inzet op meedogenloos geweld, etnische zuivering, laat staan vernietiging.
Nu Israël die rode lijn overschrijdt, kan Europa niet anders dan zijn solidariteit los te laten. Met woorden, maar evengoed met daden, sancties of boycotacties.
Als de Europese leiders daarvoor terugdeinzen, verliezen ze hun integriteit en knopen ze opnieuw aan met het morele vacuüm van de nietsontziende natiestaat uit de negentiende eeuw.
Er is iets vreemds aan de hand met het westerse discours over de staat Israël.
Die wordt steeds meer benaderd als een ‘unidentified object’ dat buiten de internationale rechtsorde opereert en niet kan worden afgerekend op zijn brutaliteit en misdrijven.
Zowel op de politieke, artistieke als academische scène overheersen schroom, terughoudendheid en opportunisme om de wreedheid van Israël aan te klagen en de kant van de weerlozen te kiezen.
Aan wollige woorden is er geen tekort, aan vlijmscherpe analyses daarentegen …
Wie er zich wel aan waagt, krijgt vlug het verwijt een antisemiet te zijn. Die intimidatie werkt en verklaart waarom velen hun oordeel over het conflict opschorten, want te ‘complex’.
Voor Israël gelden duidelijk andere normen dan voor Hongarije, Polen en Rusland.
Volgens Theodor Herzl, de inspirator van het zionisme, waren alle niet-Joden antisemitisch.
Voor hem was antisemitisme, schreef Hannah Arendt – die het daar grondig mee oneens was – ‘een eeuwigdurend verschijnsel dat onontkoombaar met de Joodse geschiedenis mee wandelde’.
Daarom bepleitte Herzl de oprichting van een eigen staat, zodat het Joodse volk een normale natie tussen andere naties kon zijn.
Die staat is er sinds 1948, maar velen in Tel Aviv en Jeruzalem blijven in navolging van Herzl het antisemitisme als een schild gebruiken om het eigen falen te verhullen en de critici van het beleid van de Israëlische staat in diskrediet te brengen.
Zo werd antisemitisme gerecycleerd als vulgair politiek verwijt, zelfs een banaliteit.
Ik behoor tot een generatie die opgroeide in de schaduw van de Tweede Wereldoorlog en als jongvolwassene de horror van de Holocaust en de vernietiging van de Europese Joden probeerde te verwerken.
Vandaar het radicale verzet van velen van mijn en volgende generaties tegen racisme en antisemitisme. Het waren immers de sleutels waarmee in de jaren 30 van vorige eeuw de poorten van de hel werden geopend.
Vandaar ook de nooit aflatende strijd tegen de gangmakers van Jodenhaat, de extreemrechtse milities en activisten.
Dat uitgerekend het volk dat eeuwenlang in Europa als paria werd mishandeld nu zelf op het beklaagdenbankje zit voor misdaden die pas met het proces van Neurenberg een naam kregen, is van een onpeilbare tragiek.
Dat de slachtoffers van gisteren, die zo bepalend waren voor ons politieke en maatschappelijke engagement, tot beulen vervelden, is een ondraaglijke gedachte.
Dat is het des te meer als verpletterend veel feiten aantonen dat die gedachte nauwelijks nog van de realiteit verschilt.
Bio Paul Goossens
- Belgische journalist, schrijver, voormalige studentenleider
- Geboren op 11 januari 1943 in Mechelen
- Was van 1978 tot 1991 hoofdredacteur van De Morgen
- Brak een priesteropleiding in het begin van de jaren zestig voortijdig af
- Studeerde van 1964 tot 1968 economie aan de KU Leuven
- Was actief in de acties rond ‘Leuven Vlaams’
- Behoorde met Kris Merckx, Ludo Martens en Piet Piryns tot de linkse tak van de studentenbeweging
Lees ook
- Klaas Maenhout
Vlaamse universiteiten moeten alle academische banden met Israël verbreken - Paul Goossens
De dubbele moraal in het Gaza-conflict dreigt Europa zuur op te breken - Brigitte Herremans
Het ironische is dat Israël met zijn oorlog, Hamas net sterker maakt - Vlerick must fall
Waarom de Vlaamse universiteiten positie moeten innemen over het Israëlische apartheidsregime - Johan Depoortere
De Palestijnse kwestie een paradigmastrijd - Adania Shibli
De auteur die niet welkom was op de Frankfurter Buchmesse - Nicholas Kristof
Dit moment zal de geschiedenis ingaan als een moreel en politiek dieptepunt - Mustafa Barghouti
Het echte doel van deze oorlog is een etnische zuivering van Gaza - Yuval Noah Harari
Links is in het Westen ‘onverschillig’ tegenover gruweldaden van Hamas - Johan Depoortere
De hypocrisie van het Westen is adembenemend - David Grossman
Israël presenteert zich als democratie, maar is het niet - Bart Eeckhout
Valt er een morele hiërarchie aan te brengen in het kwaad dat Hamas en Israël aanrichten - Maarten Boudry
Als Israël dat wilde, had het de hele Gazastrook al ontelbare keren van de kaart kunnen vegen - David Grossman
Ik wil niet langer vertoeven in een wereld die zulke monsters toelaat om te bestaan - Arnon Grunberg
Hamas heeft deze oorlog al gewonnen - Ramsey Nasr
Palestijnse slachtoffers hebben geen namen, het zijn nummers - Yuval Noah Harari
Alleen internationale inmenging kan ons nog redden
Bron: De Standaard