De Israëlische historicus Yuval Noah Harari steunt de academici en vredesactivisten in zijn thuisland. Samen laken ze de ‘onverschilligheid’ tegenover de gruweldaden van Hamas waarvan bepaalde progressieve Amerikanen en Europeanen blijk geven. Ze verwijten hen ook ‘extreme morele ongevoeligheid’.
Yuval Noah Harari, auteur van bestsellers zoals Sapiens en Homo Deus, is een van de 90 ondertekenaars van een verklaring waarin ze hun ongenoegen uiten over ‘bepaalde leden van de linkerzijde … die tot nog toe onze politieke partners waren’ en die bij verschillende gelegenheden ‘de acties van Hamas hebben gerechtvaardigd’.
De 47-jarige auteur werpt zich de laatste tijd op als een prominent politiek activist in Israël.
Hij spreekt zich uit tegen de rechtse, populistische coalitie van Benjamin Netanyahu en tegen diens plan om de bevoegdheid van het Hooggerechtshof in te perken ten voordele van de regering.
Hij kon zich niet langer afzijdig houden, zo liet hij in de krant The Guardian optekenen, nadat hij in zijn thuisland had gesproken met een aantal vredesactivisten die ‘helemaal verslagen waren’ en ‘zich in de steek gelaten en verraden voelden door hun zogenoemde bondgenoten’ toen academici, artiesten en intellectuelen open brieven ondertekenden waarin Hamas niet werd veroordeeld.
Een tante en een oom van Harari woonden in een van de kibboetsen die getroffen werden door de aanvallen van Hamas. Die kostten ruim 1.400 mensen het leven, meer dan 220 mensen werden gegijzeld.
Zijn familieleden kunnen het nog navertellen, omdat ze zich hadden verstopt terwijl de militieleden van deur tot deur gingen om bewoners af te maken.
100 procent schuld bestaat niet
Tijdens een bezoek aan Londen had Harari het over de reactie van delen van de linkerzijde in de Verenigde Staten en Europa.
Hij zei het schokkend te vinden dat bepaalde mensen niet alleen Hamas niet veroordeelden, maar ook nog eens alle verantwoordelijkheid bij Israël legden. En hij hekelde het gebrek aan solidariteit in het licht van de gruwelijke aanvallen op Israëlische burgers.
In de open brief, die ook is ondertekend door de gevierde Israëlische schrijver David Grossman, staat te lezen:
‘We hadden nooit kunnen denken dat mensen die tot de linkerzijde behoren, de voorvechters van gelijkheid, vrijheid, rechtvaardigheid en welzijn, blijk zouden geven van zo’n extreme morele ongevoeligheid en politieke roekeloosheid.’
De tekst eindigt als volgt:
‘Het verzet tegen de onderwerping van de Palestijnen en de bezetting van hun gebieden door Israël staat niet haaks op de ondubbelzinnige veroordeling van gewelddaden gepleegd tegen onschuldige burgers. Al wie consequent links is, hoort in werkelijkheid beide posities in te nemen.’
Harari haalde een verklaring aan die 30 studentengroeperingen van Harvard de dag na de aanslagen de wereld instuurden.
Daarin stelden ze het Israëlische regime volledig verantwoordelijk voor alle geweld dat om zich heen greep.
Zo lieten ze uitschijnen, zei hij, dat de mensen die baby’s hebben vermoord niet eens 1 procent van de verantwoordelijkheid dragen, en dat de verantwoordelijkheid voor de volle 100 procent bij Israël ligt.
Hij verwees ook naar de verklaring die de Democratic Socialists of America op de dag van de aanvallen verspreidden en waarin te lezen stond:
‘De gebeurtenissen van vandaag zijn het rechtstreekse resultaat van het Israëlische apartheidsregime.’
En in een verwijzing naar het feit dat een aantal Amerikaanse en Europese socialisten in het verleden Stalin heeft gesteund, zei Harari:
‘Radicaal-links schaart zich, in het streven om zijn starre visie op rechtvaardigheid waar te maken, niet voor het eerst achter meedogenloze bewegingen en regimes.’
Verder voegde hij eraan toe:
´Die benadering kan gebaseerd zijn op de overtuiging of fantasie dat er sprake kan zijn van absolute rechtvaardigheid als de ene partij overal de schuld van krijgt, zelfs van de misdaden die de andere partij heeft gepleegd´
‘Maar de realiteit is complex’, aldus Harari.
‘Mensen kunnen zowel slachtoffer als dader zijn. Bij de meeste conflicten is het niet zo dat de ene kant 100 procent en de andere kant 0 procent schuld treft voor de misdaden en wreedheden. Meestal zit het er ergens tussenin.
´Dat is behoorlijk banaal, en toch kunnen de mensen het maar moeilijk aanvaarden.’
De teneur van de reacties van internationale linkse groeperingen was belangrijk voor links in Israël, zei hij, want ze werden beschouwd als het laatste bastion van hoop op een vreedzame tweestatenoplossing en onontbeerlijke internationale steun.
Hij vestigde ook nog de aandacht op een brief die is ondertekend door onder anderen actrice Tilda Swinton en regisseur Mike Leigh en waarin werd opgeroepen ‘een eind te maken aan de ongeziene wreedheden die in Gaza plaatsvinden’.
De dodelijke aanval van Hamas werd evenwel niet expliciet veroordeeld, maar laakte wel ‘elke daad van geweld tegen burgers en elke inbreuk op de internationale rechtsregels, door wie ook gepleegd’.
Hopen op buitenstaanders
Vorige week blokletterde de website van The New York Times dat Israël achter de raketaanval op het al-Ahli Arab-ziekenhuis in Gaza-Stad zat.
Maandag gaf de krant toe ‘zich te veel te laten leiden door beweringen van Hamas’ en dat de redactie ‘behoedzamer had moeten zijn … en explicieter had moeten aangeven welke informatie verifieerbaar was’.
Harari zei dat, als je zoals de mensen in Israël en Gaza ‘onnoemelijk leed doorstaat … er in je hoofd alleen maar plaats is om aan je eigen pijn te denken, waardoor alle pogingen om je ook in te leven in de pijn van een ander als verraad aanvoelen’.
‘Op dit soort momenten,’ zei hij, ‘laten we het uitzicht op vrede dan ook over aan buitenstaanders.’
‘Wij zijn daar nu niet toe in staat, maar we hopen dat buitenstaanders een de-escalatie van de huidige toestand mee kunnen bewerkstelligen’, zei hij.
‘Het is de taak van intellectuelen, artiesten en academici om dieper te graven. Om de complexiteit van de werkelijkheid bloot te leggen, en al helemaal in het huidige
post-truth–klimaat.
´Zomaar een kant kiezen voelt intellectueel en emotioneel lui aan.’
Harari zei ook nog dat hij vindt dat het idee dat Israël Gaza van de kaart zou moeten vegen, onaanvaardbaar is.
‘Niks wijst erop dat dit een campagne is om Gaza te vernietigen’, zei hij.
‘De situatie waarin de Palestijnse bevolking zich bevindt, is afschuwelijk, maar het is tenminste duidelijk dat het er Israël niet om te doen is zoveel mogelijk burgers te doden.
´Dit is niet te vergelijken met wat het regime-Assad in Syrië heeft aangericht in Homs en Aleppo.
´Er kan pas een oplossing komen als Hamas ontwapend is én als het Palestijnse volk ook uitzicht heeft op een alternatieve toekomst.’
© The Guardian
Yuval Noah Harari Historicus (Hebrew University of Jerusalem).
Auteur van onder meer Sapiens en Homo Deus.
Lees ook
- Johan Depoortere
De hypocrisie van het Westen is adembenemend - David Grossman
Israël presenteert zich als democratie, maar is het niet - Bart Eeckhout
Valt er een morele hiërarchie aan te brengen in het kwaad dat Hamas en Israël aanrichten - Maarten Boudry
Als Israël dat wilde, had het de hele Gazastrook al ontelbare keren van de kaart kunnen vegen - David Grossman
Ik wil niet langer vertoeven in een wereld die zulke monsters toelaat om te bestaan - Arnon Grunberg
Hamas heeft deze oorlog al gewonnen - Ramsey Nasr
Palestijnse slachtoffers hebben geen namen, het zijn nummers - Yuval Noah Harari
Alleen internationale inmenging kan ons nog redden
Lees ook
Klik hier of op de hyperlink hieronder en vind andere berichten van
Overzicht
Lees alle berichten in deze categorie