“We zijn schuldig, geef ons een straf.” Na het striemende pleidooi van de advocaten van de nabestaanden van Sanda Dia (20) eerder op de dag toonden de eerste twee Reuzegommers aan zet – Sondage en Strontvlieg – hun ware gelaat. Na moeilijke jaren van gesloten deuren, tuchtstraffen, ontslagbrieven en gebroken vriendschappen. Er is veel schaamte. En oprechte spijt.
Pieter Huyberechts – Het Nieuwsblad
Als steun en eerbetoon aan Sanda Dia, zijn vader Papis Dia en gans de familie hebben we de zaak Sanda Dia gevolgd vanaf 7 december 2018 tot vandaag. Je kan een overzicht vinden van vele krantenartikels, boeken en podcasts in het In memoriam Sanda Dia Lees alle berichten over: Sanda Dia Rust zacht Sanda ❤ #JusticeForSanda |
“Ik veroordeel mezelf heel hard”
L.L.
Hij werkt in de tuin van een brasserie en bemant de telefoon voor studenten met mentale problemen.
Veel mindfulness, een studie psychologie en het katholieke geloof moeten zijn eigen leven na een wanhoopspoging in balans houden.
L.L., alias Strontvlieg, toonde zich een gebroken jongeman voor het Antwerpse hof van beroep. Van de “honderd procent terechte arrogantie” – de leuze van Reuzegom destijds, blijft bij hem niets meer over. Hij kampt met een posttraumatische stressstoornis.
Voor zijn advocaat Walter Damen aan zijn pleidooi begon, zat de gewezen commilito te huilen in de gang. Net voordien was de moeder van Sanda Dia huilend de zaal uitgelopen.
De details van de doop en de beschrijving van Dia’s laatste uren waren eens te meer enorm confronterend. Voor iedereen: protagonisten en – uiteraard – de nabestaanden.
Gepest, bruut, nederig
L.L. gedroeg zich, zo blijkt uit het strafdossier, destijds als een van de meest bruten. Diegene die de schachten denigrerend toeriep, diegene die hen stiekem nog “een extra tikske” gaf als ze al op hun knieën in het natte gras zaten. Diegene die na de hartstilstand in paniek zijn gsm in een vijver keilde.
Het verhaal van een vroeger gepeste jongeman die zich plots veel te stoer ging gedragen en blind meestapte in het verhaal van “harder, extremer, gewelddadiger”.
Een jongeman die eind 2018 helemaal verzoop in de destructieve groepsdynamiek. Gevolg ook van zijn eigen traumatisch verlopen doop, legde Damen uit.
Zijn bijnaam: te danken aan een grote behoefte over zijn eigen hoofd door een andere commilito.
“Ik wilde erbij horen”
Lieve Dams, de door Damen aangestelde gerechtspsychiater, omschreef hem als een “heel normaal ontwikkelde jongeman, zonder voorgaande psychiatrische problematiek en blanco strafblad”.
Ze sprak van morele ontkoppeling.
Genre: “Ik wilde niet zwak zijn, ik wilde erbij horen. Ik heb mezelf wijsgemaakt dat het normaal was wat wij deden.”
De chronologie van normalisering, bagatellisering en finaal dehumanisering, legde ze uit.
“Hij is niet iemand die de intentie had om iemand bewust kwaad te berokkenen.”
Het moet gezegd: L.L. is iemand die zich niet wegsteekt achter een paraplu of achter een mondmasker.
“Ik zou graag mijn spijt willen betuigen, want ik veroordeel mezelf heel erg”, zei hij in de micro, de familie van Sanda Dia recht in de ogen kijkend.
“Ik moet de realiteit omarmen, mijn eigen verantwoordelijkheid omarmen. Het is een schrale troost, maar sorry.”
(Deels) schuldig
Even voordien had hij de rechtbank gevraagd om hem schuldig te verklaren aan het onopzettelijk doden van de Edegemse schacht én aan de menselijke ontering.
Wat deed hij niet? Ook schuldig pleiten aan het toedienen van schadelijke stoffen met de dood tot gevolg, de kwalificatie waar de zwaarste straf aan vastkleeft. Hij wil geen werkstraf en zei dat hij het verdiende om twee jaar straf te krijgen, wat het Openbaar Ministerie vraagt.
Met die niet onbelangrijke nuance: met uitstel. De komende twee jaar vrijwilligerswerk blijven doen, een justitieassistent ter controle, de slachtoffers vergoeden en aan zichzelf blijven werken.
De rechtbank kreeg een gebroken jongeman te zien die al zijn vrienden kwijt is. Het viel op: met andere Reuzegommers was er geen contact.
“Na de feiten kan hij zijn vrienden nog op één hand tellen. Pure menselijke isolatie. Gelukkig zijn er zijn ouders en is er gepaste omkadering”, zei Damen.
“Dood op zijn geweten”
Zelfde geluid bij A.V., alias Sondage, de gewezen penningmeester destijds én dooppeter van een van de schachten.
Ook hij stond te wankelen op zijn benen en betuigde zijn spijt aan de familie. “Onze intentie was een band creëren. De manier waarop we dat wilden doen, is helemaal niet correct.”
“Hij is schuldig”, had zijn advocaat Tom De Meester meteen bij aanvang gezegd.
“Hij heeft de dood van een lieve, graag geziene, beloftevolle jongeman op zijn geweten. En die verantwoordelijkheid draagt hij nu 4 jaar 3 maanden en 9 dagen met zich mee en zal hij de rest van zijn leven meedragen. Het weegt als een juk op zijn schouders. Hij is die verantwoordelijkheid nooit uit de weg willen gaan en wil dat vandaag ook niet doen.”
Hij schetste het beeld van een onvolwassene van 21 jaar toen. Iemand die een slechte inschatting maakte van wat gevaar is. Ook hij pleit schuldig aan het onopzettelijk doden van Sanda Dia, maar vraagt de vrijspraak voor de mensonterende behandeling.
“Ook op Sanda geürineerd. Sorry”
Volgens zijn verdediging moet dat allemaal in de context van een studentenvereniging gezien worden. Sondage zelf geeft te kennen dat hij geen benul had van de toxische implicaties van de dodelijk gebleken vissaus.
Hij heeft de bidon met 4,5 liter vissaus nooit aangeraakt, stelt hij en was slechts zijdelings betrokken bij het hele gebeuren. Op het moment dat Sanda Dia in de put meer dood dan levend was, stond hij in de frituur de bestelling van de overige commilito’s door te geven.
Wel gaf hij terloops toe op de later overleden schacht te hebben geürineerd. “Daar heb ik veel spijt van.”
Net als van het feit dat hij meteen na de doop mee de instructies gaf om de hele chatgeschiedenis te wissen. “Ook daar is hij niet trots op”, zei De Meester.
“De gevolgen van zijn gedrag, van zijn fout zijn tragisch. Voor de maatschappij, voor iedereen.”
Overal geweerd
Ook Sondage kwam nadien professioneel nog moeilijk aan de slag.
“Zijn stage werd ingetrokken, vijf potentiële werkgevers trokken hun contract in. Hij ging aan de slag voor een Londense bank, maar ook daar kreeg hij zijn ontslag.”
Opvallend: ook het lid van het presidium verzaakte ter zitting aan het idee van een opschortende straf. Lees: wel schuldig, geen straf.
“Ik zou daar niet mee kunnen leven.” Ook hij vraagt een straf met uitstel, opdat ze zeker niet naar de gevangenis moeten. “Laat ons iets nuttig doen in de maatschappij.”
Lees ook
Lees alle berichten over Sanda Dia
Reuzegom – 18 Reuzegomleden staan terecht – Wie zijn ze
Bron: Het Nieuwsblad