De uitspraak van het hof van beroep van Antwerpen in de zaak-Reuzegom blijft vragen oproepen. Dit staat in het arrest.
Heleen Debeuckelaere – De Standaard
1. Voor welke feiten werden de Reuzegommers veroordeeld?
Het hof van beroep in Antwerpen veroordeelde de achttien leden van de studentenclub Reuzegom voor onopzettelijke doding, mensonterende behandeling en dierenmishandeling. Ze kregen werkstraffen en een boete opgelegd en moeten een schadevergoeding betalen.
Voor de toediening van schadelijke stoffen en schuldig verzuim werden de beklaagden vrijgesproken.
Om uit te maken wat er precies is gebeurd, gebruikten de rechters onder meer camerabeelden, de verklaringen van getuigen en van de beklaagden en lazen ze de gsm’s en laptops van de beklaagden uit.
De feiten slaan op de doopvergadering op 3 maart 2018, de rozenverkoop en cantus op 4 december, de doop in Vorselaar op 5 december, de eerste ondervragingen en de opruimacties op 6 december tot en met het overlijden van Sanda Dia op 7 december.
2. Wat zegt het hof over de visolie?
Het hof van beroep wijst voor de toediening van de visolie niet naar één specifieke Reuzegommer. Het beschrijft wel dat Sanda Dia het moeilijk had om de ingeslikte vis uit te braken en daarom veel van de visolie dronk:
‘Uit de verklaringen van meerdere beklaagden blijkt dat zij gezien hebben dat de visproef bij Sanda Dia niet lukte en hij daardoor meer olie heeft gedronken. Tijdens de visproef was iedereen aanwezig. De schachten werden door de beklaagden die rondom hen stonden, aangespoord en aangemoedigd om visolie te blijven drinken totdat de vis was uitgebraakt. Er werd daarbij ook geduwd in de rug van de schachten.’
Volgens het hof van beroep kan iemand alleen vervolgd worden voor toediening van schadelijke stoffen als de dader erop uit was de integriteit van het slachtoffer te schaden. Hij of zij moet ‘wetens en willens hebben gehandeld’.
Volgens de rechters konden de Reuzegommers niet weten dat visolie zo schadelijk kon zijn. Ze steunen zich op het feit dat visolie vrij verkrijgbaar is in de handel en dat er op de gebruikte bidon geen waarschuwing stond.
Ze verwijzen ook naar de verklaring van drie artsen in het strafdossier die zeggen dat ‘vele mensen en artsen de toxische dosis voor zout niet kennen’.
Het hof besluit: ‘Beklaagden wisten niet en hadden ook niet moeten weten dat de overmatige inname van visolie schadelijke gevolgen kan hebben. Geen der beklaagden had kennis van het schadelijk karakter van het overmatig toedienen van visolie en de wil om hiermee de persoonlijke integriteit van de schachten aan te tasten.’
3. En die beruchte foto van Dia op de grond dan?
Daarover zegt het hof dat de foto genomen werd nadat Sanda Dia was gestruikeld en ten val was gekomen.
‘Beklaagde W.P. nam op dat moment een foto van SD en deelde deze foto in de Whatsappgroep. Volgens W.P. kon Sanda Dia ‘er nog mee lachen dat hij gevallen was’.
En verderop: ‘De uitleg die beklaagde W.P. over deze foto heeft gegeven, wordt door het hof geloofwaardig geacht, nu deze verklaringen door geen enkel dossierelement worden weerlegd.’
4. Wat staat níét in het arrest?
Het arrest omvat 118 pagina’s, maar antwoordt niet op enkele kwesties waar nu discussie over woedt. Het woord racisme valt geen enkele keer. Dat komt omdat het openbaar ministerie de achttien beklaagden niet heeft vervolgd voor racisme.
Over de hoogte van de straf blijft het hof op de vlakte. Het beschrijft de feiten als ernstig. De manier waarop de doop werd opgezet en ‘de vanzelfsprekendheid waarmee werd deelgenomen aan deze doopactiviteiten’, heeft tot de mensonterende behandeling en dood van Sanda Dia geleid.
‘Verblind door het verleden’ en omdat ‘de destijds bij sommige schachten opgemerkte gezondheidsproblemen steeds kon worden verholpen’, stonden de beklaagden niet meer stil bij de mogelijke risico’s van hun gedrag.
Waarom het hof een werkstraf verkiest boven een celstraf, staat niet in het arrest. Het hof legt wel uit waarom de Reuzegommers geen uitstel van straf konden krijgen:
‘Dat zou, gelet op de aard en de ernst van de bewezen verklaarde feiten, een onvoldoende krachtig maatschappelijk signaal op de gepleegde feiten inhouden en zou deze beklaagde onvoldoende wijzen op het ontoelaatbare van zijn handelen.’
Lees hier het volledige arrest.
Lees ook
Protest tegen Reuzegom-arrest loopt uit de hand
Raf Njotea – Een kwestie van macht
Alicja Gescinska – Wat betekent menselijke waardigheid
Analyse – Werkstraffen treffen Reuzegommers harder, ook al is het maar een schrale troost voor de familie van Sanda Dia
Reuzegom proces – Nathalie Buisseret – Advocate van de moeder van Sanda Dia
Analyse Proces-Reuzegom – De enige mogelijke beslissing, die tegelijkertijd altijd zal wringen
Sven Mary – Hoeveel Reuzegommers waren er vandaag in de zaal – Acht – Ik stel vast dat tien anderen iets anders te doen hadden
Bron: De Standaard