De zelfgekozen dood van Joke Mariman, vorige week, heeft Bieke Purnelle zwaar aangegrepen. Als doodgaan eenvoudiger is dan de zorg krijgen waar je recht op hebt, dan doen we iets heel erg verkeerd.
Bieke Purnelle – De Standaard
Ik wacht niet graag. Trots ben ik niet op mijn kinderlijke ongeduld, maar het is niet anders.
Geduld is een deugd, naar het schijnt. Ik weet niet of dat altijd klopt. Soms is geduld gewoon een ander woord voor deemoed en daar is al genoeg van.
Het is een mythe dat geduld wordt beloond, weinig meer dan een retorische truc om mensen gedeisd te houden.
Voor zowat alles wat belangrijk en nodig is, bestaan er wachtlijsten:
- in het welzijnswerk
- de gehandicaptenzorg
- de jeugdhulp
- de sociale huisvesting
- de geestelijke gezondheidszorg
Je naam op een wachtlijst laten zetten is een vraag om hulp.
Soms dringende hulp.
Wie hulp vraagt, wordt in dit land een nummer op een lijst. De lijst dient in hoofdzaak om de hulpvrager het gevoel te geven dat men de hulpvraag heeft ontvangen en dat er hulp op komst is. Ooit. Misschien. Wie weet.
De wachttijd voor een zorgbudget voor mensen met een handicap varieert van vijf tot twintig jaar. Dat verzin ik niet.
23.000 Vlaamse jongeren staan op een wachtlijst voor psychische hulp. Stel je voor dat je je als ouder aanmeldt met een hulpvraag voor je ernstig depressieve tiener en je krijgt nummer 22.973 toegewezen.
Op de wachtlijst voor een sociale woning staan meer dan 182.000 gezinnen. Gemiddelde wachttijd: een slordige vier jaar.
Op een wachtlijst kun je niet wonen. Een wachtlijst is geen veilige plek, geen luisterend oor, geen aangepaste zorg, geen remedie.
Een wachtlijst is een tunnel van onbekende lengte.
Uiteindelijk gaan wachtlijsten, zoals ongeveer alles in deze wereld, over geld. Een wachtlijst betekent dat er niet voldoende middelen en dus mensen zijn om je nu of binnen afzienbare en aanvaardbare tijd te helpen.
Vrijwel elk zorgberoep is een knelpuntberoep geworden.
Intussen doen liefhebbende ouders, kinderen, familieleden en vrienden hun best als mantelzorgers, een onbetaald bijberoep waarvoor ze niet zijn opgeleid.
Het merendeel van de zorg in de samenleving gebeurt niet door professionals, maar door naasten en geliefden.
Maar ook dat leger mantelzorgers krimpt sinds de snoeischaar werd gezet in tijdskredieten en andere verlofstelsels die al dat gratis zorgen mogelijk moeten maken.
Waar geen wachtlijst voor bestaat, is de toegang tot psychofarmaca: slaap-, kalmerings- en antidepressiemedicatie.
Een Belg op de vier blijkt zijn toevlucht te nemen tot pillen om zich beter te voelen.
‘Gezondheidsprofessionals hebben een cruciale rol te spelen die ruimer is dan diagnoses stellen en medicatie voorschrijven en moeten zich in de eerste plaats richten op een niet-medicamenteuze behandeling.
´Zij dragen eveneens de verantwoordelijkheid om – indien medicatie een rol kan spelen – het gebruik nauwgezet op te volgen en hun patiënten voldoende te informeren, sensibiliseren, motiveren, ondersteunen en waar nodig door te verwijzen.’
Zo staat te lezen op de website van de FOD Volksgezondheid. Over wachtlijsten geen woord.
Deze week besloot Joke Mariman, 43 jaar en zwaar gehandicapt, met de hulp van haar artsen een einde te maken aan haar korte leven.
Joke kreeg nooit het zorgbudget dat ze nodig had, werd steeds zieker en hulpbehoevender en verloor de hoop op een bestaan dat de moeite waard was.
Als je bijna niets kunt, en niet naar behoren geholpen wordt, dan is het leven een lijdensweg.
Ik vond het vreemd hoe weinig commotie haar dood veroorzaakte. Druk druk druk waren we, met andere hete hangijzers en prangende kwesties als dure concerttickets en groene politici die een taxi hadden durven te nemen.
Elke dag benemen drie mensen in Vlaanderen zich het leven. Hoeveel van hen zouden blijven leven als ze echt geholpen werden? Als doodgaan eenvoudiger is dan de zorg krijgen waar je recht op hebt, dan doen we iets heel erg verkeerd.
Ik zou graag weten hoeveel mensen als Joke er zijn vandaag en wie voor hen zorgt.
Ik zou graag weten wat de ideeën en plannen zijn om mensen de hulp en de zorg te bieden die ze nodig hebben om waardig te leven.
Ik zou graag weten hoe lang een wachtlijst mag worden voor we finaal ons geduld verliezen.
Bieke Purnelle is freelanceschrijver en directeur van Rosa, kenniscentrum voor gender en feminisme. Haar column verschijnt tweewekelijks op vrijdag.
Lees ook
Klik op de hyperlink en ontdek meer berichten van
Bron: De Standaard