Tien jaar lang was Bart De Wever de machtigste politicus van het land en toch slaagde hij er niet in om België ook maar een meter dichter bij het confederalisme te brengen. Dat vreet aan zijn geloofwaardigheid en versterkt bij velen het vermoeden dat zijn retorische talent vooral zijn strategische geklungel moet camoufleren, schrijft Paul Goossens.
Paul Goossens - De Standaard
Niet tegenspraak of laaiende controverse is het ergste wat een toppoliticus moet vrezen, wel mededogen.
Kritiek, hoe giftig ook, is altijd een eerbetoon, want een bewijs dat zijn mening ertoe doet. En hoe forser die mening wordt gecontesteerd, hoe sterker de toppoliticus zich profileert en de aandacht trekt.
Verontrustend wordt het pas wanneer gedachten en ideeën geen polemieken meer losmaken en in onverschilligheid verdorren. Nog zorgwekkender wordt het als kritiek voor compassie wordt ingeruild.
Het overkwam Bart De Wever deze week. Zijn aankondiging dat de N-VA overwoog om lijsten in Wallonië in te dienen, ontlokte vooral meewarige gêne.
‘De tijd om te gaan is gekomen’, luidde het advies van een politicoloog.
Een andere Wetstraatwatcher had het over een ‘wanhoopspoging van een voorzitter op zijn retour’.
Opmerkelijk was dat deze krant niet eens een commentaar aan de aangekondigde veldtocht in Wallonië wijdde.
Voor de voorzitter van een partij die in 2014 meer dan 32 procent van de Vlaamse stemmen binnenhaalde, is het een pijnlijke illustratie van groeiende irrelevantie. Dit is het begin van een zwanenzang die lang en grimmig zal worden.
Of Vlaams Belang op 9 juni volgend jaar de grootste partij van Vlaanderen wordt, beslist de soevereine kiezer.
Of de extreemrechtse partij Vlaanderen mee zal besturen en de minister-president mag leveren, wordt in veel kleinere kring afgeklopt.
Aangezien alle andere partijen voor een coalitie met Vlaams Belang bedanken, blijft alleen de N-VA over om radicaal-rechts uit het isolement en in het Vlaams bestuur te tillen.
Ooit zal de voorzitter die knoop moeten doorhakken. Precies dat durft hij vandaag niet aan. Net als Hamlet excelleert De Wever in retoriek en dubbelzinnigheid.
Omdat in Nederland de liberale partij enkele weken voor de verkiezingen de deur op een kier zette, kon de partij van Geert Wilders een spectaculaire eindsprint realiseren en de meeste zitjes in het parlement binnenhalen.
In Vlaanderen staat die deur ook op een kier en dat geeft Vlaams Belang een boost in de peilingen. Toch past De Wever ervoor om een coalitie met radicaal-rechts definitief af te blazen.
Wel blijft hij vriend en vijand verbazen met steeds nieuwe pirouettes, surrealistische politieke constructies en valse dilemma’s.
Daar horen de eigen kieslijsten in Wallonië bij, maar evengoed het absolute doemdenken over federale hervormingen.
‘Ik heb alle geloof verloren dat we op het federale niveau tot hervormingen kunnen komen’, verklaarde De Wever vorige week in Trends.
Echt verbazingwekkend kun je die bekentenis niet noemen. Dit is het dogma waarop de N-VA in het begin van deze eeuw werd opgericht en dat door alle kopstukken in duizend-en-een interviews werd rondgebazuind.
Daar bleef het niet bij. Sinds de verkiezingen van 2014 luidt het dat confederalisme binnen handbereik ligt. Vandaag is het opnieuw van dat, maar in tegenstelling tot in 2014 is het niet langer een wervend thema dat nieuwe kiezers charmeert. De magie van destijds is afgebladderd.
Tien jaar lang was De Wever de machtigste politicus van het land en toch slaagde hij er niet in om België ook maar een meter dichter bij het confederalisme te brengen.
Dat vreet aan zijn geloofwaardigheid en versterkt bij velen het vermoeden dat zijn retorische talent vooral zijn strategische geklungel moet camoufleren.
Het hielp ook niet dat de vele cumuls hem voortdurend dwongen om van prioriteit te switchen. Als burgemeester van een grootstad die al jaren met een war on drugs wordt geconfronteerd, blijft er weinig tijd over om aan een strategie rond confederalisme te timmeren.
A fortiori is dat het geval als je daarbovenop nog parlementslid en partijvoorzitter bent, en je je bovendien geroepen voelt om een pathetisch alarm te blazen telkens als het conservatieve erfgoed kritisch benaderd wordt.
Zo beviel hij van een warrig pamflet over woke, waarin hij op het gevaar van een burgeroorlog wijst. Van dik hout zaagt men planken.
Met al die nevenactiviteiten verdween het confederaal project niet alleen naar de achtergrond, maar activeerde De Wever thema’s en fobieën waar radicaal-rechts slapend rijk van werd.
In 2014, toen de N-VA op haar hoogtepunt was, haalde Vlaams Belang met 5,8 procent nauwelijks de kiesdrempel.
In 2019, nadat de N-VA de regering over het Marrakech-pact had laten struikelen en migratie weer prominent in beeld had gebracht, verrees Vlaams Belang uit zijn as. Goed voor 18,5 procent van de Vlaamse stemmen. De N-VA kreeg een dreun en daalde onder de 25 procent.
Dat falen werd De Wever in eigen rangen niet aangerekend. Hij bleef partijvoorzitter, burgemeester en parlementslid en kon als voorheen alle verhalen en strategieën door elkaar klutsen.
Het resultaat is desastreus: de N-VA deemstert verder weg en Vlaams Belang is op weg om de grootste Vlaamse partij te worden.
Als het zover komt, mag De Wever het boetekleed aantrekken. Op onnavolgbare wijze slaagde hij erin om thema’s scherp te stellen die hem voortdurend in de spotlights zetten, maar waar vooral radicaal-rechts garen bij spinde.
Tegelijk reed hij de eigen partij in de vernieling: geen sluitende strategie rond confederalisme, veel verloren goodwill en een dreigend schisma in de eigen club over een coalitie met Vlaams Belang.
Voor De Wever dreigt op 9 juni een Waterloo.
Bio Paul Goossens
- Belgische journalist, schrijver, voormalige studentenleider
- Geboren op 11 januari 1943 in Mechelen
- Was van 1978 tot 1991 hoofdredacteur van De Morgen
- Brak een priesteropleiding in het begin van de jaren zestig voortijdig af
- Studeerde van 1964 tot 1968 economie aan de KU Leuven
- Was actief in de acties rond ‘Leuven Vlaams’
- Behoorde met Kris Merckx, Ludo Martens en Piet Piryns tot de linkse tak van de studentenbeweging
- Was voor zijn periode bij De Morgen redacteur
Lees ook
Trends – Exclusief interview met Bart De Wever
Woke – Het scheldwoord voor alles waarmee Bart De Wever het niet eens is
Woke – Bart Eeckhout fileert het nieuwe boek van Bart De Wever over woke
Vul hieronder de zoekopdracht Paul Goossens of Bart De Wever in en vind meer berichten.
Bron: De Standaard
