De derde procesdag in de zaak-Sanda Dia stond in het teken van de beklaagden. Hun advocaten wijzen de media en de publieke opinie met de vinger. ‘Hoe u ook oordeelt, het zal nooit genoeg zijn’.
Heleen Debeuckelaere – De Standaard
Als steun en eerbetoon aan Sanda Dia, zijn vader Papis Dia en gans de familie hebben we de zaak Sanda Dia gevolgd vanaf 7 december 2018 tot vandaag. Je kan een overzicht vinden van vele krantenartikels, boeken en podcasts in het In memoriam Sanda Dia Lees alle berichten over: Sanda Dia Rust zacht Sanda ❤ #JusticeForSanda |
‘Het is veel interessanter iemand aan te wijzen als een demon dan te willen geloven dat het misschien een ongeluk was,’ zei advocaat Louis De Groote. Hij komt op voor J.J., de voormalige preses van studentenclub Reuzegom met de bijnaam ‘Zaadje’.
De zin is tekenend voor de teneur van de meeste pleidooien in het hof van beroep in Antwerpen: mijn cliënt erkent zijn verantwoordelijkheid, maar hij heeft ook geleden.
Dat ze hebben geleden, valt niet te betwijfelen. Van alle Reuzegommers zijn de namen en adressen te grabbel gegooid op het internet (zie onderaan). Dat gebeurde overigens ook met hun ouders, hun broers en zussen. Op sollicitatiegesprekken werden Reuzegommers wandelen gestuurd. Relaties liepen stuk, vrienden bleven weg.
In de rechtszaal ontstond woensdag een nieuwe strijd om de publieke opinie.
Waar Reuzegom dinsdag als een gevaarlijke elitaire club met een rechts kantje werd neergezet, begonnen de pleidooien op woensdag met cultuuroorlogen en ‘woke’.
Het moet maar eens gedaan zijn met de volkswoede aangestookt door de pers, laten we het hebben over de problemen met dit soort cancelcultuur, was de teneur.
Tiktokvideo’s
‘Hoe moeten we reageren in een samenleving waarin er culturele oorlogen woeden? Waar een heersend blank of wit discours onder vuur komt te liggen?
De privileges liggen onder vuur, mensen worden wakker, zijn woke. In dat klimaat is dit een symbooldossier geworden.
Er zal altijd kritiek zijn, hoe u ook oordeelt’, richtte Joris Van Cauter zich tot de rechter. Hij vertegenwoordigt Reuzegommer S.P., alias ‘Remork’.
De media kregen er in de rechtszaal in ieder pleidooi van langs.
‘De procesvoering is in de media gebeurd zonder enige nuance, à charge van mijn cliënt, en hij heeft het geweten’, voerde advocaat Eric Boon aan, die opkomt voor ‘Janker’ of A.G., de schachtentemmer en de persoon voor wie de hoogste straf wordt gevorderd: van 50 maanden.
In de zaal was er ook bezorgdheid over Tiktokvideo’s die de ronde doen met daarin de namen van de beklaagden.
Joris Van Cauter was de eerste die de kat de bel aanbond. In de video worden beelden gebruikt van Reuzegom waarop de gezichten van de leden zichtbaar zijn, met hun namen erbij.
Kloof moeder en vader
De strategie van de beklaagden had haar effect niet gemist bij de burgerlijke partijen aan de overkant van de zaal.
De kloof tussen de moeder aan de ene kant en de vader en broer aan de andere, is groot. Moeder Annemie De Vel en haar advocate Nathalie Buisseret krijgen expliciet en herhaaldelijk complimenten vanwege hun ‘serene’ houding in de aanloop naar en tijdens het proces.
Voor advocaat Sven Mary en zijn collega Elisa Van Bocxlaer, die vader Ousmane Dia bijstaan, zijn er ‘opmerkingen’. Voor Ousmane Dia zelf en broer Seydou De Vel is er niets.
De verdediging denkt in de moeder en haar team een partner te hebben gevonden in hun zoektocht naar verzoening in plaats van boetedoening.
Na een emotionele spijtbetuiging van J.J., de preses van Reuzegom, viel Sanda’s moeder de jongeman in de armen. De tranen stroomden over hun gezichten. Verschillende aanwezigen verlieten huilend de zaal.
In de rechtszaal ontstond er een heel ander beeld over dat andere blok, dat van vader en broer. Zij straalden woede en pijn uit. Maar justitie oordeelt niet over wie op welke manier moet rouwen om een verloren kind.
Volkswoede
Dinsdag leken de nabestaanden nog een verenigd front. Maar een passage van Buisseret en medeadvocaat David Dendoncker in De afspraak op Canvas lijkt een kloof te hebben geslagen.
Daar lieten ze weten dat voor hen racisme niets te maken heeft met deze zaak. Nochtans liet Sven Mary dinsdag in zijn pleidooi uitschijnen daar niet van overtuigd te zijn.
Volkswoede is van alle tijden. Voor Tiktok waren er al opiniepagina’s. Voor kranten waren er pamfletten. En zoals advocaat Walter Damen dinsdag opmerkte, die woede heeft erger niet kunnen voorkomen.
In 2021, drie jaar na de dood van Sanda Dia, kwam er alweer een student van de KU Leuven op de spoedafdeling terecht na een studentendoop.
Berichten op Tiktok bijna half miljoen keer bekeken
’Jullie leven moet kapot en iedereen zal jullie identiteit kennen. Jullie namen, gezichten, ouders, zussen, broers, adressen, alles wordt geëxposed.’
Woensdag circuleerden op een nieuw anoniem Tiktok-account weer foto’s en namen van Reuzegommers en contactgegevens van hun familie. De berichten werden in een mum van tijd 460.000 keer bekeken.
Sven Mary, de advocaat voor de familie van Sanda Dia, had eerder benadrukt dat het publiek na een veroordeling ermee gediend is te weten wie feiten heeft gepleegd. ‘
Zeker als je toonaangevende juridische, politieke of medische topfuncties ambieert.’
Advocaten van de verdediging pikken de publicatie niet. Walter Damen zegt een strafklacht in te dienen.
Jurist en privacyactivist Matthias Dobbelaere-Welvaert benadrukt dat je via vrije meningsuiting perfect kunt zeggen dat je de beklaagden ‘klootzakken’ vindt.
‘Maar gegevens publiek maken om schade te berokkenen is strafbaar.‘
‘Oproepen tot haat en geweld is dat ook. Al vind ik het zelfs als privacyjurist niet abnormaal als ze na een veroordeling met naam en toenaam genoemd zouden worden in de pers.’
‘Die mensen worden via een proces berecht en er is nog geen vonnis geveld’, zegt ook Rob Heyman, professor Data en Privacy aan de VUB.‘
‘Door ze publiek te gaan shamen wordt het een trial by media.’ Al moet ook het gerecht volgens hem in eigen boezem kijken.
‘Er is een wantrouwen en een gevoel van onmacht in de maatschappij. Mensen willen gerechtigheid. Het gerecht zou beter wat sneller werken, zodat het niet zou leiden tot dit soort burgeractiviteiten.’ (kba, sgg, phu)
Lees ook
Lees alle berichten over Sanda Dia
Reuzegom – DS Dag 2 – De beklaagden bleven toekijken tot de scherpte uit Sanda Dia’s ogen verdween
Reuzegom – DS Dag 1 – Medeschacht Sanda Dia op eerste procesdag: ‘Ik wil gewoon dat het voorbij is’
Reuzegom – 18 Reuzegomleden staan terecht – Wie zijn ze
Bron: De Standaard