Om een politieke stellingname zat hij nog nooit verlegen, maar in zijn jongste worp laat Tom Lanoye extreem- én gematigd rechts alle hoeken van de kamer zien. Hij is net 65 geworden, maar achter zijn brilletje blijft zijn blik scherp als het meest vers gewette slagersmes dat zijn vader ooit hanteerde. Net als zijn pen, waarmee hij dit keer de (non-)discussie over woke uitbeent, Bart De Wever fileert, en gehakt maakt van diens reputatie als geniaal strateeg.
Karl van den Broeck - Apache
‘Bestuurlijk is Bart De Wever een lafbek.’
Tom Lanoye
Geef Tom Lanoye een spreekgestoelte en hij is mogelijk nog meer in zijn element dan achter zijn schrijftafel. Vraag hem om een lezing te geven, en hij breit nog een paar hoofdstukken aan wat hij op papier gezet heeft.
Niet alleen daarom zwol zijn Paul Verbraeken lezing – de achttiende in een reeks die de herinnering levendig houdt aan de in 2004 overleden linkse vrijdenker – aan tot drie keer het volume dat menige voorganger produceerde.
Zijn gekozen thema, de war on woke en wat daarachter schuilt, leverde nogal wat inspiratie op. Zijn natuurlijke aanleg om zich rot te ergeren hielp ook.
Het resulteerde in een boekje van 128 pagina’s dat je in één ruk uitleest. Het pamflet kreeg enorm veel aandacht bij het verschijnen.
Apache Magazine nodigde Lanoye uit om zich, aan de hand van enkele citaten, nog wat meer te laten gaan.
Ik vond Het verhaal van Vlaanderen een terecht gul gesubsidieerde, volkse entertainmentshow, die al even terecht de kijkcijfers overtroefde van The Masked Singer.
Jij kon de niet zo zuivere taal waarin Tom Waes presenteerde, en waar velen aanstoot aan namen, wél smaken. Met het opzet van het programma heb je meer moeite?
“Het verhaal van Vlaanderen is het zoveelste prestigeproject, betaald door de gemeenschap, maar besteld door een bepaald deel van de politieke gemeenschap, met een duidelijk doel: ons allemaal tot klonen van henzelf maken.
“De Canon van Vlaanderen dient daar ook toe. Net als de Smaakhaven, die ook weer 40 miljoen euro zal kosten.
“En als het van Jan Jambon afhangt, krijgen we straks ook nog het museum van de Vlaamse volksaard. Hoeveel keer moet je zo’n museum maken? We hebben al Bokrijk, en straks een nieuw museum op de Groeningekouter in Kortrijk...
“Telkens om de Vlaamse identiteit te ‘bevorderen’.”
Als iets bevorderd moet worden, is het meestal omdat er te weinig van is…
'Dat woke onze cultuur vernietigt is het nieuwe vat met hele oude wijn dat uit de confectiefabriek van de reactionaire strategieën rolt'
Tom Lanoye
“Geert Bourgeois zei ooit onomwonden: Vlaamse kunst dient om de Vlaamse identiteit te bevorderen.
“Dus het heeft niets te maken met cultuur, het is zendingsdrang. Ze willen dienstbaarheid, soumission, waarbij kunst en kunstenaars zich ten dienste moeten stellen van een politieke agenda. Opdat mensen zouden worden zoals zij.
“Een van de sleutelpassages in mijn pamflet is dat er figuren zijn die de mens en de maatschappij niet maakbaar achten, maar Vlaanderen en de Vlaming juist wel. Wat de vraag oproept: zijn Vlamingen dan wel mensen?” (lacht)
“Ik heb eens gevraagd aan Tom Barman: als jij op je gitaar zit te spelen, denk je dan: ‘Ik zit hier de Vlaamse cultuur te bevorderen?’ Of Luc Tuymans als hij schildert? Zo werkt dat toch helemaal niet?”
“Dat is een essentiële discussie waarbij het niet anders kan dan dat we in conflict komen. En waarbij het ook niet anders kan dan dat kunstenaars die zich wel ten dienste stellen op een bepaald moment vastlopen.
“Zoals een Dirk van Bastelaere, die ik overigens een geweldige dichter vind. Lang bleef hij geen N-VA-woordvoerder.
“Als je in je kunst helemaal doortrekt wat je politiek bedoelt, of omgekeerd, dan loop je vast. Daarom moeten artistieke en partijpolitieke instellingen gescheiden blijven.”
Als je identiteit al op haar grondvesten davert na wat overtrokken kritiek op drie aangebrande moppen uit FC De Kampioenen, is ze dan wel het verdedigen waard?
Tom Lanoye
De Vlaams-nationalisten dragen ‘onze’ cultuur hoog in het vaandel, maar ze moeten wel 200 jaar teruggaan om kunstenaars te vinden met wie ze zich kunnen vereenzelvigen. Voor hedendaagse coryfeeën, zoals Anne Teresa De Keersmaeker of jijzelf, voelen ze niks, alleen wantrouwen.
“Er zijn geen grotere nestbevuilers dan flaminganten, zelfs de gematigde, wanneer ze moeten spreken over hedendaagse kunst en nog levende Vlaamse kunstenaars.
“Alles stinkt, alles is slecht, alles is verraad, niks deugt en alles wordt navenant afgeknepen.
“Maar als je mijn werk leest, Sprakeloos, Kartonnen dozen, De draaischijf, dan kun je moeilijk zeggen dat ik Vlaams ontworteld ben. Alleen: het past niet in hun kraam.”
Omdat een echte Vlaming geen homo kan zijn?
“Vandaag wel, maar ik heb het nog anders geweten. Twintig jaar geleden werden katholicisme, cultureel christelijk erfgoed, de Vlaamse identiteit enzovoort allemaal in stelling gebracht tegen het homohuwelijk.
“Ik weet nog wat er toen gezegd is. Alles wat nu wordt gezegd om te stellen: dit is de basis van onze cultuur. En als dat in twintig jaar zo kan keren…
“Ik kijk naar wat Poetin zegt. Ik kijk naar wat er in Polen en Hongarije gebeurt. En ik ben er niet gerust in dat dat hier ook niet zal gebeuren.”
Een gematigde conservatief smijt een baksteen naar het woke-spook en krijgt hem als een boemerang op zijn eigen waffel terug.
Tom Lanoye
De discussie over woke is nu niet bepaald de discussie die in de meeste Vlaamse huiskamers of aan onze cafétogen hevig wordt gevoerd. Toch vindt Bart De Wever het nodig er een pamflet aan te wijden.
“En om ermee op tournee te gaan langs de universiteiten om het idee uit te proberen: ‘Woke vernietigt onze cultuur.’
“Dat is het nieuwe vat met hele oude wijn dat uit de confectiefabriek van de reactionaire strategieën rolt.”
“In Amerika werd dat hele gedoe over de overgevoelige watjes die alles wilden cancellen op een bijna mccarthyistische manier aangegrepen om de ondergang van onze beschaving door woke aan te kondigen.
“Roze M&M’s, Minnie Mouse met een paarse tuinbroek, het diende volgens Fox News allemaal om homoseksualiteit te propageren.”
“Zelfs van dingen die hier amper spelen maakt De Wever toch een Vlaams probleem. Als je dat leest, die boekjes van hem: dat rammelt intellectueel aan alle mogelijke kanten.
“Waar zitten onze echte filosofen? Post-modernisme, ‘wokisme’, ‘Mei ‘68’, alles op één hoop gooien, zoals De Wever doet: dat is zwendel.”
De tournee van De Wever werd georganiseerd door Jeroen Bergers, de voorzitter van Jong N-VA. Die is begonnen bij Schild & Vrienden.
“Hij heeft daar ondertussen duidelijk afstand van genomen. Maar als ik die jongen dan zie staan, met zijn voeten op de Belgische vlag, poserend naast het standbeeld van Conscience, wat is dan de boodschap?
‘Wij gaan terug naar heel belangrijke mensen die ons volk hebben leren lezen.’
“Dan kan je alleen maar concluderen: ja, maar de laatste tijd heb jij toch niet veel meer gelezen.
“De pas verschenen biografie van Conscience, van Johan Vanhecke, heb je niet eens nodig om te weten dat Conscience een belgicist was.
“Je kunt De Leeuw van Vlaanderen niet los zien van het feit dat Conscience niet moest werken voor zijn centjes, hij kreeg ze gul van het Belgische establishment. Het was propaganda voor België!”
“En nu moeten we ons verbonden voelen met alleen maar de ‘echte’ Guldensporenslag van 700 jaar geleden. What the fuck hebben we daarmee te maken?
“Dat is een complete constructie. Je kunt dat dus twee keer niet als legitimatie gebruiken om met je voeten op de Belgische vlag te gaan staan, en te zeggen: die moet verdwijnen.”
“Wat mij betreft veegt iedereen zijn voeten aan die vlag. We leven dan ook in een land dat zijn driekleur in een dweil heeft verwerkt.
“Maar stel je voor dat het omgekeerde gebeurt, dat een schrijver of een coureur, dat Philippe Gilbert iets onaardigs zegt over het Vlaamse dundoek. Dan liggen ze te kronkelen in de goot van ellende om zichzelf weer het recht te geven om de Vlaamse staat te eisen.”
Na parttimeburgemeester, voorzitter-voor-het-leven en zelden aanwezig Vlaams Parlementslid is Bart De Wever sinds kort ook de belangrijkste campagneleider van zijn concurrent op rechts, het extremistische Vlaams Belang.
Tom Lanoye
In de Wetstraat wordt De Wever gezien als de meest verstandige politicus die we in tijden gehad hebben.
“Het kan best zijn dat hij dat is, maar dat blijkt niet uit die boekjes van hem.
“Als ‘verstandig’ wil zeggen dat je twintig jaar lang voorzitter en burgemeester blijft en toch iedereen lijkt te overtroeven die wel de stap naar een hoger niveau zet, zelfs Frans Timmermans, dan is dat zo.”
“Misschien heeft hij wel een ongelooflijk groot intellect, maar bestuurlijk blijft hij een lafbek. Voor hem is het belangrijker om binnen de partij de macht te behouden, en dan door te blokkeren een aantal dingen te bereiken daarbuiten.
“En ook met boekjes die zeker ook een aantal intellectuele stellingen bevatten waar je iets aan kunt hebben, maar die vervolgens ontaarden in de meest platvloerse propaganda die je zo doorprikt.”
Zijn war on woke is ook een slinkse truc om een hele emancipatiebeweging af te blokken. En om de aandacht af te leiden. Na het ‘Marrakechpact’ was N-VA bijna een kwart van haar stemmen en haar zetels kwijt.
“Natuurlijk heeft hij een rookgordijn nodig. Zeker met wat er nu in de Vlaamse Regering gebeurt.
“Maar dan denk ik nog: zoek een ander rookgordijn, want in dit geval speelt hij echt volledig op het veld van Vlaams Belang. En je weet ook dat het hier niet eindigt, wat hij allemaal in gang aan het zetten is in naam van anti-woke.”
'De Wevers afwezigheid als parlementariër staaft de aanval van fascistische krachten op de democratie'
Tom Lanoye
De sfeer in onze geroemde westerse democratieën wordt alsmaar grimmiger. Waar eindigt dat? In Nederland werd al meer dan één politiek gemotiveerde moord gepleegd.
“Bij ons heeft Raoul Hedebouw ook een mes in zijn been gekregen. In het Verenigd Koninkrijk werd in 2016 Jo Cox (Labour-parlementslid dat zich uitsprak tegen de Brexit, red.) vermoord. En altijd is de dader dan zogezegd ‘een gestoorde’.
“Ik heb gesproken met Frans Timmermans: het is niet te geloven hoe vaak die met de dood bedreigd wordt. Daarom vond ik de aanval van De Wever op Dalilla Hermans zo crapuleus.
“Hij weet wat hij ontketent. En heeft er dan vervolgens niets mee te maken. Altijd loopt hij weg van zijn verantwoordelijkheid.”
“Als je Bart De Wever voor de voeten werpt dat hij nooit in het parlement is, zegt hij letterlijk: ‘Ja, maar ja, ik kan toch moeilijk mijn ministers gaan aanvallen op datgene wat we al afgesproken hebben?’
“Ga daar dan niet gaan zitten! Geef een jonge parlementariër de kans om ook jou te bekritiseren. En dat is wat hij niet wil. Hij wil zijn pensioenopbouw.
“Het probleem van De Wever is dat hij eigenlijk een aartsconservatief is die een revolutie moet prediken, en eigenlijk kan dat niet.
“Dus wat hij doet is voortdurend blokkeren, tot anderen de stappen doen die hij predikt.”
“Zijn afwezigheid als parlementariër staaft de aanval van fascistische krachten op de democratie.
“Ze zeggen: ‘Ziet u wel? Het is alleen maar een praatbarak en daarmee kán je niet krachtdadig leiden. We hebben een leider nodig die altijd hetzelfde blijft, zonder compromissen.’”
“En De Wever schippert daar heel goed tussen. Hij zal het parlement geen praatbarak noemen, maar hij behandelt het wel zo.
“En hij zal niet zeggen: geef al de macht aan mij. Hij zal zeggen: we moeten extralegaal handelen, onmiddellijk na de verkiezingen kom ik bijeen met Paul Magnette en wij tweeën regelen het dan.
“Dat is toch ongelooflijk dat hij dat zelf zo zegt. De partij van de grote verantwoordelijkheid: néém ze dan eens eindelijk en word nu zelf eens premier of vicepremier.”
In ons systeem kunnen de kiezers de populairste politicus niet dwingen om premier te worden.
“Een democratie kan wel besluiten dat een aantal mandaten niet meer verenigbaar zijn.
“Een partijvoorzitter moét premier worden, of minister-president.
“Minstens zou je moeten kunnen zeggen: burgemeester en parlementariër? Niet verenigbaar.
“Een werkzoekende die weigert te gaan solliciteren, wordt van de dop gesmeten. Als je je mandaat opneemt als parlementariër en je komt niet een aantal keer, dan moet je ook buitengegooid worden. Als je niet in de commissies zit, doe je je werk niet.”
“Een ambtenaar van de stad Antwerpen die even weinig opdaagt voor de job waar hij voor betaald wordt, wordt terecht buitengezet door de burgemeester. Dat moet ook gelden voor parlementariërs. Dan versterk je nog het parlement.
“Uiteindelijk hebben die partijvoorzitters gewoon te veel macht bij de samenstelling van de kieslijsten. Wij hebben un gouvernement des chefs.”
Naast het parlement lijdt ook de regering onder le gouvernement des chefs.
“Als dan vervolgens de grote meneren daar geen taken opnemen: dat is het systeem van De Wever.
“‘Grote Jan’ wordt getest. Grote Jan valt door de mand. Grote Jan wordt door de nog grotere Jan vanuit het Schoon Verdiep belachelijk gemaakt. En dan is het: altijd andere en nieuwe, behalve hijzelf.”
Behalve onder Brasschaatse klanklittekens gaat Brave Jan gebukt onder dwangmatige onsamenhangendheid qua zinsopbouw. In Vlaanderen kun je daar minister-president mee worden, zelfs minister van Cultuur.
Tom Lanoye
De Vlaamse Regering van ‘Grote Jan’ kan wel niet vallen.
“Wel door de mand. Dus misschien moeten ze ervoor zorgen dat onze Vlaamse Regering, als ze daar dan echt willen repeteren voor een echte natie en een echte staat, kan vallen. Maar dat durven ze dan niet.
“Dus dan eindig je met een overbetaald schepencollege van Bommerskonte. Dat is de Vlaamse Regering.
“Als je op een rij zet wat ze nu allemaal gedaan hebben, dan liggen onze drie machten onder vuur. Want het is op basis van beslissingen die ze zelf genomen hebben dat een rechterlijke macht nu zegt: ‘Sorry, u bent dus al aan het bouwen met Ineos maar volgens uzelf kunt u dat niet doen.’”
En als de fabriek er niet komt, heeft Ineos toch al een staatsgarantie van 500 miljoen euro.
“500 miljoen. Dat is toch niet te geloven? Als dat zou gebeuren in Charleroi!”
De volgende regering zal niet anders kunnen dan die vergunning afleveren.
“En die rechters worden dan vervolgens niet gesteund maar aangevallen, door degenen die zeggen dat ze zo’n ongelooflijke voorstanders zijn van de westerse waarden en verworvenheden.
“Zelfs Mark Elchardus neemt nu om de haverklap rechters onder vuur in zijn opiniestukken. Een “volksberoep”?
“Straks gaan we despoot Netanyahu achterna!”
Een Vlexit? Die zal hetzelfde resultaat kennen als de Brexit. Eerst trippen op een overdosis lachgas, om daarna te eindigen onder een zuurstoftent op intensive care.
Tom Lanoye
Een onafhankelijk Vlaanderen wordt volgens jou vooral een armer Vlaanderen.
“De leugens die verteld worden over Wallonië, dat die regio de ziekste man is van Europa. Terwijl je zelfs op Statistiek Vlaanderen kunt terugvinden dat de regio Wallonië zich heel erg in het midden bevindt.
“Al die Brexit-leugens avant la lettre die ondanks de Brexit nog altijd geponeerd worden.
“Wanneer durft iemand eens zeggen: ‘Sorry, Vlaanderen zonder Brussel, dat is een enorme economische aderlating.’
“Misschien is het nodig dat we nu herfederaliseren, dat we zonder taboes spreken over een federale kieskring.”
“Een van de eerste partijdaden van De Wever was indertijd met een camion vol nepgeld naar Wallonië rijden om duidelijk te maken wat de transfers waren. Als hij dat vandaag opnieuw doet, zal blijken dat er al minder geld in die camion zit. Vlaanderen is aan het vergrijzen.
“En als hij naar Brussel zou rijden, zou hij met een lege camion heen moeten rijden en terugkomen met een camion vol geld, want dat is in principe wat elke dag gebeurt.
“Heel de ring staat vol met mensen die in Brussel werken en die na de Vlexit in het buitenland zouden moeten gaan werken.”
Een buitenland waar hopelijk de lonen nog geïndexeerd worden.
“Het eerste wat in Republiek Vlaanderen zal sneuvelen is precies dat systeem, op vingerknip van Voka. Terwijl nu blijkt dat dankzij de indexering de inflatie in Vlaanderen het laagst is van heel Europa. Maar dat zal je niet vaak horen.
“De Wever is iemand die zegt: kunst en intellect zijn belangrijk.”
“Er zijn een aantal punten in zijn pamflet Over woke, waarvan ik ook denk: ja, inderdaad. Maar dat die kwezelachtige uitwassen ook een bedreiging zijn voor heel de wereldorde, dat is gewoon platte propaganda.
“Ten tijde van McCarthy was Amerika nog met de Koude Oorlog bezig. De Wever schrijft verlekkerd over de burgeroorlog alsof die al bezig is, met hem als enige reddingsboei.”
De war on woke is ingezet door Bart De Wever, om alvast zijn mislukte war on coke in Antwerpen te doen vergeten.
Tom Lanoye
De drugsoorlog woedt hevig. Hoe lang kan dit nog zo doorgaan?
“Wat drugs betreft, ben ik minder libertair dan vroeger. Toen dacht ik: maak alles legaal. Door de ravage te zien die dat in de townships in Kaapstad aanricht, met nieuwe drugs die extreem verslavend zijn, ben ik daarvan teruggekomen.
“Maar wat de war on drugs hier betreft denk ik: legaliseer die coke toch. Als cocaïne een maatschappij deed stilvallen, dan zou Antwerpen al jaren niet meer draaien.”
“Mensen hébben nood aan roesmiddelen. Selecteer er voldoende, legaliseer ze, controleer het. Bestrijd met ontradingscampagnes dat mensen zich erin verliezen of overdosissen nemen.
“Maar de war on drugs die De Wever voert is de klassieke war on drugs die alleen maar electoraal goed is voor degene die er het gezicht van is. Het verandert geen zak aan heel het drugsprobleem.”
De gevangenissen zitten overvol.
“Met kleine garnalen. Degenen die veel geld hebben, slepen dat via de achterdeur binnen bij de projectontwikkelaars.
“Waar komt in Antwerpen al het geld voor de nieuwe gebouwen vandaan? Ik kan het hier niet bewijzen, maar hoe wordt het geld van de drugskartels in Amerika witgewassen?
“Vastgoed. Hotels. Kunst. Voetbalploegen.”
De commotie rond de roetveegpiet nu alsnog de schuld noemen van wokers? Dat is geen geschiedenisles, dat is eens te meer een achterwaartse assemblage van lulkoek.
Tom Lanoye
Je verwijt de antiwokers dat ze hun geschiedenis niet kennen, of ze verdraaien.
“De historicus Jan Dumolyn, van wie ik niet snap dat die in zo’n Canoncommissie gaat zitten, zegt:
‘Er zou veel minder gedoe zijn mocht het gaan om een canon van België.’
“Maar die bestaat hè, die Belgische canon. Ik heb hem kunnen kopen in De Slegte. Geschiedenis van België, geschreven op bestelling, weer door Hendrik Conscience.
“Met 200 houtsneden die er ongelooflijk uitzien, achter zo’n zijdepapier. 125 euro maar, omdat niemand van de flaminganten dat boek verzamelt. Het is ook in gigantische oplagen gedrukt. Half in leer, prachtig. En het is geschreven door wat de flaminganten nog altijd beschouwen als iemand die helemaal legitimeert wat zij doen.”
Je hebt het ook over “antiwoke-schwalbes”, schijnbewegingen.
“In het pamflet geef ik drie voorbeelden: het Kaaitheater, met zijn aankondiging dat moslims iets kleins om te eten mochten meebrengen om tijdens de voorstelling de ramadan te breken. Totaal knullig en bespottelijk.
“Ik heb dat aan Jan Goossens verteld, die in Tunesië en Caïro zat voor zijn festival, en hij lachte zich te pletter. De moslims kennen wel de cafés die nog open zijn, of ze nemen sowieso iets kleins mee. Je moet dat toch niet aankondigen?”
“Dan was er het gedoe rond die schilderijen in de Arenberg, waarvan er een paar vervangen waren door foto’s van een gerenommeerd fotograaf. Dat vond ik al bijna crimineel: het was totaal opgeklopt en opgespaard gezeur.
“Twaalf schilderijen van de dertig die ooit in de grote zaal gehangen hebben: dat is nu ons onaantastbare erfgoed.
“Waarom hangen die in een trappenhal als ze zo belangrijk zijn? Waarom hangen ze dan niet allemaal op het Schoon Verdiep?
“En er liggen er ook vijftien in een depot. Er was er maar één goed genoeg om in het museum te hangen. En dat vervangen was ook maar tijdelijk. Die schilderijen zijn niet kapot.”
“Toch volstaat dat om een aanval te lanceren waarmee ze iemand buiten jagen (directeur Milan Rutten nam in februari ontslag, red.) die natuurlijk niet binnen hun politiek cenakel past. En zit al de rest met de daver op het lijf.
“Ik wist niet wat ik hoorde toen bij de KVS die Filip Brusselmans (Vlaams Parlementslid voor Vlaams Belang, red.) in de raad van bestuur kwam zitten. Dat is helemaal niet nodig.
“Ze hebben die vroeger altijd buiten kunnen houden, en dat zou nog steeds perfect kunnen volgens het Cultuurpact.”
Zijn zitje daar dankt hij aan een politiek akkoord tussen Vlaams Belang en N-VA, waardoor al die mandaten moeten worden ingevuld.
“Het is buigen uit angst om door Vlaams Belang-trollen beschuldigd te worden van ‘meeheulen met links’.
“Ik denk dan: recht je ruggengraat en zeg: fascisten komen er niet in, zoals Flagey doet.
“Bij de Arenberg heerst nu ook dat angstklimaat, waar je alles wat je als artistiek leider gaat doen moet voorleggen op het Schoon Verdiep. Zelfs het vervangen van drie schilderijen door een foto.”
“Op hetzelfde moment vraagt Fernand Huts of hij een toren boven op de Boerentoren mag zetten, die niet tijdelijk zal zijn. De muts van Huts zál op die toren komen. Al durven ze dat niet onmiddellijk te zeggen, zo vlak voor de verkiezingen. Maar die spuuglelijke muts kómt er. En onze art-decoparel zál worden opgeofferd aan trumpiaanse show-architectuur.”
“Op zich heb ik er geen problemen mee, dat de privé zich met kunst bemoeit. Je kunt veel zeggen van Huts, maar hij steekt zijn geld tenminste in kunst. Het probleem is dat de bestuurlijke elite staat te applaudisseren voor Huts maar zelf haar taak verwaarloost.
“De investeringen in kunst zouden geïndexeerd moeten worden, want hoe langer hoe meer van het artistiek budget gaat naar indexering van lonen en de stijgende verwarmingskosten van theaterzalen. Tot er niks meer overschiet. Zo wordt iedereen langzaam gewurgd.”
In hun poging extreemrechts het gras voor de voeten weg te maaien schieten de democratische partijen in de eigen poten.
Tom Lanoye
Mark Elchardus schreef in ’92 al: 'We moeten de agenda van het Vlaams Blok overnemen zonder hun programmapunten.' Je ziet dat dat gebeurt. Ook aan de linkerzijde van het politieke spectrum.
“De oplossing van De Wever en Liesbeth Homans is hoe langer hoe meer: Vlaams Belang bestrijden door er zelf een te worden. En dat is inderdaad geen voorrecht van de rechtse partijen.
“Wij weten wat Vlaams Belang wil, dat is evident. Maar wat gaan de centrumpartijen doen, ook de linkse? Welke toegevingen gaan ze doen om de macht te consolideren zonder Vlaams Belang?
“Of mét, in een of andere gedoogconstructie?
“Dat is niet langer ondenkbaar. Wat gaan ze over-nemen in programmapunten en wat nemen ze nu al over qua retoriek? Ik zie veel partijen al allerlei dingen overnemen en dat is toch een hellend vlak.”
Dan moeten we het even over Conner Rousseau hebben.
“Toen hij aantrad, vermeed Rousseau de term socialistisch. In zijn eerste jaar heeft hij dat woord niet gebruikt. Nu wel.
“Toen hij aantrad zei hij ook: ‘Het cordon sanitaire, ik ben daar niet zo voor’. Ondertussen staat hij er wel helemaal achter.
“Ik denk dat hem duidelijk geworden is dat hij à la Patrick Janssens de energie tegen Vlaams Belang naar zich toe kan trekken.”
“Nu zegt hij over een mogelijke regering met N-VA: als ze ook maar in één gehucht een coalitie sluiten met Vlaams Belang, dan stappen we eruit. En dat moet hij zeggen, als verdediging op zijn linkerflank, want iedereen zegt nu: een stem voor Conner is een stem voor De Wever. Zoals omgekeerd Vlaams Belang zegt: een stem voor De Wever is een stem voor Conner.”
N-VA heeft geen moeite om te flirten, al is het dan maar via Theo Francken, met het idee: 'Wij zouden wel eens gedwongen kunnen worden om met Vlaams Belang samen te gaan.' Maar aan de linkerzijde is er niemand die zegt: 'Dan gaan wij ook samen met PVDA.'
“In Zelzate doet Vooruit het wel en het loopt daar goed. Hoe ouder ik werd, hoe meer ik het sociale weefsel teloor heb zien gaan door de Delhaizes die de kleine middenstand eerst helemaal afbreken en dan nu, als alles binnen is, zorgen dat hun personeel naar middenstandsnormen betaald zal moeten worden.
“De winst van die pirouette? Naar de CEO’s en de aandeelhouders. Ik ga niet meer naar Delhaize.”
'Hoelang denkt links zich nog de luxe van de versplintering te kunnen veroorloven?'
Tom Lanoye
“In België is voor mij de vraag toch vooral hoelang links zich de luxe van de versplintering nog denkt te kunnen veroorloven.
“Als men in Antwerpen wat meer ruggengraat had gehad en wat verstandiger was geweest, zodat Groen en de toenmalige sp.a op één lijst waren blijven staan, was De Wever nu geen burgemeester meer.”
“Antwerpen is niet zo rechts als het nu lijkt te zijn omdat links zich laat versplinteren. In veel steden is dat zo. En natuurlijk kom je dan op het probleem PVDA. Maar we kunnen niet zeggen dat PVDA de afgelopen jaren geen geweldige oppositie gevoerd heeft. Het is toch redelijk hallucinant dat dat allemaal zo braak lag.”
Het zijn hardwerkende parlementariërs.
“Ja, die zitten daar niet om de status quo te bestendigen. Die zitten daar om de democratie sterker te maken door goed parlementair werk te verrichten.
“Maar zoals alle moslims zich ritueel moeten verontschuldigen voor 9/11 en Islamitische Staat en de hele tijd afstand moeten nemen van Salah Abdeslam, zo moet PVDA zich nog altijd voor Pol Pot excuseren.
“Ik moet mij zelfs excuseren voor Stalin. Excuseer, maar onder Stalin zou ik drie keer in de bak vliegen. Alsof Stalin niet massa’s andere communisten en socialisten en schrijvers uit de weg heeft geruimd.”
“Tegelijk moet geen enkele nationalist zich ooit verontschuldigen voor het nationalisme van Poetin. Op een of andere manier ziet men dat nog altijd als een stalinist, terwijl dat intussen een doorgewinterde, totaal het eindpunt van het nationalisme accepterende fascist is.
“Die godsdienst, taal, bloed, identiteit en zelfs J.K. Rowling op een hoop gooit om te kunnen zeggen: ‘Wij hebben het historische recht om de Oekraïense identiteit, die geen recht van bestaan heeft, uit te roeien.’
“Wie vraagt onze nationalisten eens om zich daarvoor te excuseren?”
Woke is het nieuwe Marrakech-pact
Apache-hoofdredacteur Karl van den Broeck is journalist sinds zijn 20ste. Eerst 18 jaar bij De Morgen, dan vijf jaar als hoofdredacteur bij Knack en sinds 2011 freelance. Cultuur (en dan vooral literatuur) politiek en geschiedenis zijn zijn passies.
Lees ook
- Tom Lanoye
Bart De Wever gaat zijn tanden stukbijten op woke - Woke
Het scheldwoord voor alles waarmee Bart De Wever het niet eens is - Tom Lanoye
De Wever pikt elke kritiek op als bewijs van alomtegenwoordige wokewaanzin - Walter Pauli
De zaak-Dalilla Hermans – Als antiwoke racisme wordt - Woke
Tom Lanoye houdt voordracht van zes uur. De integrale voordacht van ‘Woke is het nieuwe Marrakech-pact’ - Joël De Ceulaer
Bart De Wever versus Tom Lanoye – Wie schreef het sterkste pamflet - Bart Eeckhout
Hier spreekt een politicus die het einde van zijn loopbaan voelt naderen - Tom Lanoye en Bruno De Wever
Bij extreemrechts lopen niet toevallig verknipte nichten rond - Joël De Ceulaer
Waarom er iets wringt in het debat over wokeness - Staatshervorming
De Wever voert confederalisme desnoods ‘extralegaal’ in - Jeroen Van Horenbeek
De eerste woke-lezing van Bart De Wever (N-VA) in Leuven – Hoe woke onze cultuur vernietigt
Overzicht
Lees alle berichten in deze categorie
Bron: Apache
